W ciągu ostatniej dekady handel elektroniczny w Polsce przeszedł transformację z niszowego rynku do rangi jednego z najprężniej rozwijanych się segmentów gospodarki. W 2024 roku e-commerce pozostał integralną częścią codziennego życia milionów Polaków, wpływając na ich nawyki zakupowe, preferencje konsumenckie i oczekiwania wobec sprzedawców, a także całą gospodarkę Polski. W jakim zakresie? Jak przedstawiał się rynek e-commerce w 2024 roku? I jakie zmiany czekają nas w przyszłości? Na te wszystkie pytania odpowiemy po przeprowadzeniu gruntownej analizy najważniejszych raportów branżowych na 2024 rok.
E-commerce w latach 2022-2024
Według raportu „E-commerce w Polsce 2024” opublikowanego przez IAB Polska, 78% polskich internautów kiedykolwiek dokonało zakupów online, a 75% z nich regularnie kupuje produkty na polskich stronach. Zgodnie z danymi Strategy&Polska z grupy PwC w 2012 roku polski e-commerce był wart około 26 miliardów złotych, a dekadę potem wartość internetowego handlu detalicznego w Polsce wyniosła już 109 miliardów złotych (i 92 zgodnie z danymi PMR) natomiast w 2023 roku osiągnęła 131 miliardów złotych.
Zespół analityczny PMR prognozuje, że wartość e-commerce w latach 2022-2027 ma wywindować do ponad 141 miliarda złotych, a według analizy firmy badawczej przedstawionej w raporcie „Perspektywy rozwoju rynku e-commerce w Polsce 2018-2027” przygotowanym przez Strategy& Polska do 2027 roku wartość polskiego rynku e-commerce ma osiągnąć 187 miliardów złotych.
Czy Ty też nie znosisz czekać na przelew od kontrahentów?
Termin płatności na fakturze może wynieść nawet kilkadziesiąt dni, a pieniądze są potrzebne tu i teraz. Nie czekaj z założonymi rękami, skorzystaj z eFaktor i wymień faktury na gotówkę.
➔ Zaliczka do 100%
➔ Pieniądze z faktury w 24 godziny na koncie
➔ Finansowanie do 15 000 000 zł
Popularność poszczególnych segmentów rynku e-commerce
Na ten moment wśród kupujących online wciąż przoduje elektronika i AGD, dom i ogród oraz moda. Te segmenty odpowiadają 60% wartości rynku całego rynku e-commerce, ale ich znaczenie ma stopniowo spadać do 2028 roku ze względu na przesycenie rynku oraz niepewności geopolityczne – zwłaszcza w kategorii dom i ogród.
Niezmiennie najpopularniejszą kategorią zakupów online pozostaje moda, odpowiadająca za 34% wartości rynku. Ten trend ma pogłębić się o kolejne 10% w nadchodzących latach. Elektronika stanowi 25%, a segment dom i ogród – 16%. Ciekawą i dość nową tendencją jest natomiast rosnące zainteresowanie zakupami spożywczymi online. W 2024 roku segment e-grocery przekroczył wartość 10 miliardów złotych, co świadczy o zmianie nawyków zakupowych Polaków.
Zakupy transgraniczne
Z raportów branżowych wynika także, że coraz więcej Polaków decyduje się na zakupy na zagranicznych platformach. Według raportu IAB Polska, 36% respondentów korzysta z takich serwisów, co stanowi wzrost o 6 punktów procentowych w porównaniu z rokiem poprzednim. Najbardziej rozpoznawalne platformy to AliExpress (87% wskazań) i Amazon (również 87%), a także Temu, które wskazało 80% ankietowanych. Średnie roczne wydatki Polaków na Amazonie wynoszą 566 zł na osobę, a na Temu 536 zł.
Raport „E-commerce w Polsce: konkurencja i rosnące oczekiwania napędzają rozwój”
Teraz kiedy omówiliśmy fundamentalne statystki warto pochylić się nad szczegółowymi wnioskami i danymi z raportu „E-commerce w Polsce: konkurencja i rosnące oczekiwania napędzają rozwój”, opracowanego przez Strategy& Polska z grupy PwC. Co z niego wynika?
Dominacja m-commerce
Po lekturze raportu można wyciągnąć jednoznaczne wnioski mówiące o tym, że Polacy, zwłaszcza młodsze pokolenia, coraz częściej dokonują zakupów na urządzeniach mobilnych – udział sprzedaży generowanej przez urządzenia mobilne będzie w najbliższych latach rósł średnio o 2 p.p. r/r. Mimo to część transakcji (głównie z kategorii dom i ogród) wciąż finalizujemy za pośrednictwem komputerów stacjonarnych i laptopów.
Co to oznacza dla przedsiębiorców? Z ich perspektywy zdecydowanie warto rozważyć inwestycje w aplikacje mobilne. Potwierdza to choćby Kamil Jodełko, Head of e-commerce w firmie Sephora:
Ostatnie 3 lata skupialiśmy się na rozwoju aplikacji i ten kanał sprzedaży nadal ma dla nas najwyższy priorytet […], jednakże pozyskiwanie nowych klientów wciąż odbywa się głównie przez stronę www, dlatego planujemy rozwijać oba te kanały.
Personalizacja i automatyzacja = nowe standardy handlu
Algorytmy sztucznej inteligencji i analityka danych skutkują tym, że sklepy internetowe mogą precyzyjnie dopasować oferty do indywidualnych potrzeb klientów – przykładowo, platforma Zalando wykorzystuje SI do generowania rekomendacji produktów, co znacznie podnosi poziom satysfakcji klientów. I to przynosi rezultaty. Jak czytamy w raporcie:
Firma MarcO’polo osiągnęła 56% wzrost sprzedaży dzięki wprowadzeniu spersonalizowanych ofert do Newslettera, w porównaniu do tradycyjnych kampanii email. Sztuczna inteligencja ułatwi więc to, co jest podstawową umiejętnością każdego dobrego sprzedawcy.
Uroki sztucznej inteligencji wykorzystuje się również do automatyzacji procesów wewnętrznych firm.
Aż 89% zapytanych CEO uważa, że narzędzia GenAItakie jak ChatGPT znacząco zmienią sposób, w jaki firmy dostarczają swoim klientom wartość biznesową. Sztuczna inteligencja pozwoli na ograniczenie kosztów związanych z obsługą klienta, przy jednoczesnym zachowaniu wysokich standardów obsługi, jednak wdrożenie tego narzędzia powinno być kompleksowe i zintegrowane z procesami firmy. Na rynku powstaje coraz więcej rozwiązań wdrożenia AI i zarządzania nim w firmach – znaczenie takich partnerów biznesowych na rynku również będzie rosło.
Ekspansja zagraniczna
Polskie sklepy internetowe coraz częściej wychodzą poza granice kraju. Platformy takie jak Allegro i Vinted generują znaczną część swojej sprzedaży poza Polską. Eksperci wskazują, że globalizacja to nie tylko wyzwanie, ale też ogromna szansa na zwiększenie przychodów.
Raport „E-commerce w Polsce 2024”
Następnym raportem za 2024 rok, jaki przeanalizujemy, jest opracowany przez firmy Gemius, Polskie Badania Internetu oraz IAB Polska „E-commerce w Polsce”, który eksperci skomentowali w następujący sposób:
Dane dotyczące rynku e-commerce w 2024 są stabilne i nie odbiegają znacząco od tych z poprzedniej fali badania. Wyraźnie jednak widać zagrożenie dla polskich sklepów e-commerce, napływające z jednej strony z coraz większej chęci konsumentów do zakupu produktów używanych, z drugiej – z coraz mocniej rozpychających się marketplace’ów z rynków azjatyckich. I są to tematy, które z pewnością polski e-commerce musi mieć na uwadze.
Re-commerce rośnie w siłę
Nowym trendem w e-commerce jest rosnąca popularność zakupów produktów z drugiej ręki związana z rosnącą świadomością ekologiczną konsumentów – szczególnie młodych. Zgodnie z wynikami raportu Gemius, IAB Polska i Polskich Badań Internetu 61% konsumentów przyznało, że kupuje produkty używane, przy czym największy odsetek, bo 75% stanowią osoby z młodszych grup wiekowych (15-24 oraz 25-34 lata), najczęściej nabywający produkty z kategorii „odzież, dodatki i akcesoria” i „książki, płyty, filmy” – odsetek wskazań odpowiednio 79% i 71%. Preferowaną platformą do zakupów tego typu było Allegro, gdzie w ciągu ostatnich 12 miesięcy wydano średnio 1012 zł.
Automaty paczkowe i Blik – niekwestionowani liderzy 2024 roku
W tym roku laur pierwszeństwa jeśli chodzi o podbój rynku e-commerce, bezsprzecznie zyskują automaty paczkowe i płatności Blik. Automaty paczkowe stały się preferowaną formą dostawy dla polskich konsumentów – według raportu 81% kupujących online wybiera tę opcję jako bardziej ekologiczną i wygodną, a liderem rynku pozostaje InPost, obsługujący 88% użytkowników automatów paczkowych.
Zmiany miały także miejsce w sektorze płatności. W tym roku po raz pierwszy w historii BLIK wyprzedził w badaniu serwisy umożliwiające szybkie przelewy. Z Blik-a korzystało 68% respondentów (o 5 p.p. więcej niż w poprzednim roku), a szybkie transfery wskazało 64% – w porównaniu do 69% w poprzednim roku).
E-commerce w Polsce pnie się w górę. Wynika to z coraz większej liczby internautów kupujących online, rosnącej częstotliwości zakupów wykonywanych przez stałych użytkowników e-commerce, a także z wysokiej jakości narzędzi i usług, które czynią proces zakupowy coraz bardziej przystępnym i wygodnym dla każdego. Szczególną uwagę zwraca tutaj rola płatności online, które są nieodzownym elementem zakupów przez Internet
– komentuje Joanna Pieńkowska-Olczak, CEO PayU GPO na region Europy Środkowo-Wschodniej
Raport Izby Gospodarki Elektronicznej „Odpowiedzialny e-commerce 2024”
Na koniec zajrzymy także do raportu Izby Gospodarki Elektronicznej „Odpowiedzialny e-commerce 2024”.
Ekologia w dostawach i opakowaniach – priorytet na przyszłość
Wyniki raportu Izby Gospodarki Elektronicznej „Odpowiedzialny e-commerce 2024” zbiegają się z informacjami zawartymi w poprzednim badaniu, bowiem prym w Polsce wiodą ekologiczne rozwiązania logistyczne. Zgodnie z danymi zawartymi w raporcie Izby Gospodarki Elektronicznej, aż 73% konsumentów uważa automaty paczkowe za najbardziej ekologiczny sposób dostawy.
Rosnącą popularnością cieszą się też opakowania wielokrotnego użytku – 42% e-kupujących korzysta z takich opakowań czasami lub na promocjach albo gdy to nie jest droższa opcja, a 8% kupuje tak zawsze, gdy ma taką możliwość, a co czwarty Polak ceni, gdy e-sklep ponownie zużywa opakowania zamiast korzystać z nowych.
Odpowiedzialność społeczna, etyka i strategia ESG – na tym zależy nowoczesnym konsumentom
Społeczna odpowiedzialność biznesu staje się standardem w polskim e-commerce. Coraz więcej firm wdraża strategie ESG, koncentrując się na trzech filarach: ochronie środowiska, zaangażowaniu społecznym i odpowiedzialnym zarządzaniu. Przykładem takich działań jest współpraca platform e-commerce z organizacjami charytatywnymi, np. akcja karmienia psów i kotów ze schroniska OLX, promowanie produktów ekologicznych oraz zaangażowanie w działania na rzecz sprawiedliwości społecznej, poszanowania praw człowieka, ustanawiania wysokich standardów pracy, oraz normami ochrony środowiska.
Trendy w sektorze e-commerce na najbliższe lata
Eksperci są zgodni co do optymistycznych widoków na przyszłość sektora – branża ma rosnąć w siłę, a zarysowujące się na horyzoncie tendencje będą się pogłębiać. Optymistycznie na ten temat wypowiada się, np. Maciej Bazyl, Senior Strategy and Transformation Manager w Allegro:
Sądzimy, że w horyzoncie kolejnych pięciu lat w dalszym ciągu uda się utrzymać dwucyfrowy wzrost segmentu w ujęciu nominalnym. W Polsce penetracja e-commerce jest nadal na poziomie, który pozwala wierzyć, że segment e-commerce będzie rósł w granicach dwukrotności wzrostu rynku handlu detalicznego.
Główne trendy w e-commerce na 2025 rok:
- E-grocery – nowy wymiar zakupów – zakupy spożywcze online to segment, który rozwija się w zawrotnym tempie, a inwestycje w rozwój usług dostaw na żądanie takich firm jak Biedronka, Lidl czy Auchan sprawiają, że można prognozować ich dalszy rozwój.
- Płatności BNPL – metody płatności typu Buy Now, Pay Later (BNPL) stają się coraz bardziej popularne, szczególnie wśród młodszych konsumentów. W 2024 roku z tej metody płatności skorzystało 18% Polaków.
- Integracja sztucznej inteligencji – sztuczna inteligencja i analiza big data to przyszłość personalizacji oraz automatyzacji obsługi klienta. Systemy AI, takie jak chatboty czy algorytmy rekomendacji, umożliwiają bardziej precyzyjne dopasowanie oferty do potrzeb klientów, jednocześnie obniżając koszty operacyjne firm.
Obiecujące widoki na przyszłość
Polski rynek e-commerce w 2024 roku rośnie w siłę nawet w obliczu wyzwań gospodarczych. Innowacje technologiczne, zrównoważony rozwój oraz troska o doświadczenie klienta stawiają polski e-commerce w czołówce regionu Europy Środkowo-Wschodniej. Przyszłość tej branży będzie zależała od zdolności do dalszej adaptacji, wdrażania zaawansowanych technologii oraz utrzymywania równowagi pomiędzy wygodą a odpowiedzialnością ekologiczną. Jednak widoki na przyszłość zdają się być bardzo obiecujące.
Zainteresował Cię ten artykuł? Czytaj więcej takich treści w ramach cyklu „Biznes pod lupą”