Zgodnie z danymi Centralnego Ośrodka Informacji Gospodarczej, w 2022 roku liczba spółek ogłaszających upadłość lub zmuszonych do przeprowadzenia formalnej restrukturyzacji wyniosła rekordową liczbę 2739, co oznacza 21% wzrost w porównaniu z rokiem poprzednim. Co więcej, Allianz Trade prognozuje, że w 2023 roku liczba niewypłacalnych firm ma wzrosnąć do 30%. Jak sprawić, żeby nasza firma nie trafiła na tę listę? Kluczem do sukcesu jest dostosowywanie swoich działań do fluktuacji wskaźników finansowych. To najkrótsza droga do osiągnięcia zadowalających rezultatów, dlatego dzisiaj przybliżymy ci te, na które koniecznie musisz mieć oko, jako właściciel firmy.
Dlaczego warto monitorować wskaźniki finansowe firmy?
Monitorowanie wskaźników finansowych firmy jest niezwykle ważne z wielu względów. Oto główne przyczyny, dlaczego warto regularnie śledzić te wskaźniki.
Ocena zdolności do generowania zysku
Wskaźniki finansowe pozwalają firmie ocenić, czy generuje zysk. Te dane mają fundamentalne znaczenie dla każdego przedsiębiorstwa, ponieważ zysk jest źródłem finansowania rozwoju, inwestycji i spłaty zobowiązań.
Zarządzanie płynnością finansową
Wartościowe wskaźniki płynności, takie jak bieżący i szybki wskaźnik płynności, pomagają firmom monitorować swoją zdolność do spłacania bieżących zobowiązań i utrzymania płynności finansowej. Brak płynności może prowadzić do poważnych problemów, włącznie z bankructwem, dlatego warto trzymać rękę na pulsie w tej kwestii.
Efektywne zarządzanie zasobami
Analiza wskaźników finansowych pozwala firmie zrozumieć, jak efektywnie wykorzystywać swoje zasoby, takie jak aktywa, inwestycje i pracownicy. To kluczowe dla zwiększenia efektywności i osiągnięcia wyższej rentowności.
Podejmowanie świadomych decyzji biznesowych
Na podstawie wskaźników finansowych firma może podejmować bardziej świadome decyzje biznesowe. Analiza tych wskaźników pozwala zidentyfikować obszary, które wymagają uwagi i działań korygujących.
Planowanie strategiczne
Wartościowe wskaźniki finansowe są niezbędne do opracowania skutecznej strategii biznesowej i planowania rozwoju firmy. Pomagają określić cele finansowe i śledzić postępy w ich realizacji.
Ocena efektywności inwestycji
Dzięki wskaźnikom, takim jak zwrot z inwestycji (ROI) i zwrot z aktywów (ROA), firma może ocenić, czy jej inwestycje przynoszą oczekiwane zyski, co jest istotne dla podejmowania decyzji inwestycyjnych.
Zarządzanie ryzykiem
Analiza wskaźników finansowych pozwala firmie identyfikować potencjalne ryzyko, takie jak niskie marże, nadmierna zadłużenie czy spadający dochód. Dzięki temu firma może podejmować działania zapobiegawcze i minimalizować ryzyko strat.
Utrzymanie zaufania inwestorów i kredytodawców
Inwestorzy i kredytodawcy oczekują transparentności i wiarygodności. Monitorowanie i raportowanie wskaźników finansowych pomaga utrzymać zaufanie tych interesariuszy i ułatwia pozyskiwanie finansowania.
Benchmarking i konkurencyjność
Porównywanie własnych wskaźników z wynikami konkurencji pozwala firmie ocenić swoją konkurencyjność i identyfikować obszary, które wymagają usprawnień.
Podsumowując, monitorowanie wskaźników finansowych firmy jest kluczowe dla skutecznego zarządzania, podejmowania mądrych decyzji biznesowych i rozwoju każdej firmy. Te dane dostarczają cennych informacji o kondycji finansowej firmy i jej zdolności do osiągnięcia celów biznesowych.
Jakie wskaźniki finansowe powinna monitorować każda firma?
Oto najważniejsze wskaźniki finansowe, które powinna monitorować każda firma, niezależnie od branży.
Główne wskaźniki finansowe należą do poniższych kategorii:
- Wzrost — sprzedaż i zyski zwiększają się, czy zmniejszają z roku na rok? Czy widoczny jest określony trend?
- Rentowność — czy firma osiąga wystarczające zyski w porównaniu z innymi przedsiębiorstwami tego typu?
- Płynność finansowa — czy firma jest w stanie wywiązać się ze swoich krótkoterminowych zobowiązań?
- Realizacja — czy firma korzysta z możliwości finansowania swojej działalności i rozwoju?
- Aktywność — czy efektywnie zarządza się aktywami firmy?
Wskaźniki płynności — bieżący i szybki
Płynność finansowa jest niezwykle istotna, ponieważ świadczy o zdolności firmy do spłacania bieżących zobowiązań. Wskaźnik płynności bieżącej, obliczany jako stosunek bieżących aktywów do zobowiązań, powinien być zawsze większy niż 1. To oznacza, że firma ma wystarczająco aktywów, aby pokryć swoje zobowiązania krótkoterminowe.
Wartość wskaźnika szybkiego, który uwzględnia tylko najbardziej płynne aktywa (bez zapasów), zapewnia jeszcze bardziej konserwatywną ocenę płynności. Banki zwykle wymagają, aby firmy utrzymywały odpowiednio wysoki poziom płynności, a wartość tych wskaźników może być kluczowym czynnikiem w uzyskaniu kredytu lub inwestycji.
I stopień pokrycia
Stosunek kapitału własnego przedsiębiorstwa do aktywów trwałych. Spłatę należności, nawet w razie jej bankructwa zapewnia, wartość wskaźnika większa od 0.6.
II stopień pokrycia
Stosunek kapitału stałego przedsiębiorstwa do aktywów trwałych. Spadek wartości wskaźnika poniżej 1 może świadczyć o finansowaniu aktywów trwałych zobowiązaniami krótkoterminowymi, co z kolei zwiększa ryzyko przedsiębiorstwa.
Dochód i przychód
Dochód jest miarą sukcesu firmy. Im wyższy dochód, tym lepsza kondycja biznesu. Monitorowanie przychodów pomaga ocenić kondycję finansową i stabilność firmy. Dzięki temu można dowiedzieć się, czy firma generuje wystarczające przychody, aby pokryć wydatki i generować zyski.
Zgodnie z unijnymi zasadami ewaluacji dochodu projektu, dochód oblicza się wyliczając różnicę między rzeczywistymi przychodami generowanymi podczas i po jego realizacji, a kosztami operacyjnymi w trakcie i po jego ukończeniu, co może być naszym drogowskazem w tym zakresie.
Koszt własny Sprzedaży (COGS)
COGS to koszty zmienne bezpośrednio związane z produkcją lub nabyciem sprzedawanych produktów lub usług. W przypadku produktów obejmuje to koszty wytworzenia, zakupu, opakowania i transportu do klienta, kiedy dla usług to koszty związane z dostarczeniem usługi klientowi, czy prowizje pośredników handlowych. Ważne jest, aby uwzględniać tylko te koszty, które mają bezpośredni związek ze sprzedażą i są proporcjonalne do przychodów.
Marża brutto
Marża brutto to miara efektywności działań firmy i poniesionych kosztów bezpośrednich w sprzedaży produktów lub usług. Ten wskaźnik odnosi się do czystego przychodu po odjęciu bezpośrednich kosztów z nimi związanych. Marża brutto również służy do oceny, czy firma osiąga próg rentowności, czyli czy przychody z danej produkcji lub sprzedaży pokrywają koszty stałe.
Odpowiednia marża to gwarancja, że firma pokryje koszty operacyjne, a jej zmiany wskazują na obszary do analizy, takie jak zmiany cen, struktury portfela produktów, czy polityki rabatowej.
Fluktuacje marży mogą wynikać z następujących czynników:
- Forma polityki rabatowej,
- Zmiany cen produktów,
- Zmiana struktury portfela produktów lub klientów,
- Zmiana zakresu pośrednictwa podwyższająca lub obniżająca koszty,
- Zmiana cen zakupu lub kosztów produkcji,
- Zmiana kosztów dystrybucji,
- Koszt strat i zniszczeń produktów,
- Inne koszty, którymi nie można obarczyć klienta.
Marża operacyjna (EBIT)
Marża operacyjna (EBIT) jest wskaźnikiem efektywności operacyjnej przedsiębiorstwa, który ilustruje, jaka część przychodów pozostaje do dyspozycji po odjęciu bezpośrednich kosztów sprzedaży. Ponadto, ukazuje, jaki udział operacji przedsiębiorstwa, w postaci kosztów stałych lub uznaniowych, ale nie uwzględnia kosztów finansowych związanych z odsetkami od zadłużenia.
Marża operacyjna jest motorem napędowym przedsiębiorstwa – obejmuje koszty jego rozwoju, a mianowicie koszty sprzedaży, marketingu, doskonalenia produktów lub usług, a także koszty administracyjne. Jej poziom musi być wystarczająco wysoki, aby utrzymać resztę działalności, przy założeniu, że pozostałe koszty operacyjne pozostaną na rozsądnym poziomie. To stosunek zysku operacyjnego, obniżonego o koszty wytworzenia produktów, zarządu, sprzedaży, czy operacyjne, do przychodów. Im większa wartość tym lepiej, jednak poza wysokością tego wskaźnika, warto monitorować także stabilność wyników w dłuższej perspektywie.
Koszty ogólne
Koszty ogólne to miesięczne wydatki, które muszą być ponoszone co miesiąc, aby utrzymać działalność firmy, niezależnie od poziomu produkcji. Największą część kosztów stałych stanowią czynsz i media dla obiektu, ale mogą one również obejmować podatki, ubezpieczenie i utrzymanie. Najważniejszym celem podczas śledzenia kosztów ogólnych i ogólnych kosztów operacyjnych jest sprawdzenie, gdzie może występować zjawisko przepłacania i marnowania środków, które można ulokować w bardziej efektywny sposób.
Obniżenie miesięcznych wydatków bez negatywnego wpływu na produktywność może przynieść duże korzyści pod względem wyników finansowych. Po ustaleniu kosztów ogólnych należy uwzględnić ich wysokość w zależności od sprzedaży. Przykładowo, jeśli koszty ogólne wynoszą 100 000 zł, a miesięcznie sprzedajesz produkty o wartości 500 000 zł, Twój procentowy udział kosztów ogólnych wynosi 20%. Oznacza to, że 20 groszy z każdego zarobionego złotego zostanie przeznaczone na koszty ogólne.
Przepływ gotówki
Przepływ gotówki to życiodajna moc każdej firmy. Według badania Grant Thornton, jednej z największych firm doradczych na świecie, w Polsce 39% firm upadło z powodu problemów z płynnością finansową. Dlatego monitorowanie przepływu gotówki jest niezbędne. Dowodzi tego również fakt, że wiele firm stosuje prognozowanie przepływu gotówki, aby unikać niespodziewanych trudności finansowych.
Ogólne zadłużenie
Wskaźnik ogólnego zadłużenia jest najbardziej skondensowanym miernikiem zadłużenia przedsiębiorstwa. Ten wskaźnik służy do oceny ogólnego poziomu zadłużenia firmy, bazując na proporcji zobowiązań firmy do jej majątku.
Wspomniany wskaźnik dostarcza informacji o stopniu, w jakim zobowiązania uczestniczą w finansowaniu operacji przedsiębiorstwa. Wzrost tego wskaźnika wynika z większego udziału kapitałów obcych, co oznacza korzyści płynące z efektu dźwigni finansowej. Natomiast niska wartość wskaźnika sygnalizuje redukcję zadłużenia, co z kolei oznacza większą niezależność finansową. Istotnym elementem przy analizie wskaźnika ogólnego zadłużenia jest struktura zarówno zadłużenia, jak i majątku.
Wartościowe wskaźniki finansowe są kluczowym narzędziem zarządzania firmą. Dają one jasny obraz jej zdolności do generowania zysku, spłacania zobowiązań i utrzymywania płynności finansowej. Dlatego też regularne monitorowanie tych wskaźników, w połączeniu z odpowiednimi działaniami korygującymi, może pomóc firmie osiągnąć sukces i trwały rozwój na rynku.
Jak monitorować wskaźniki finansowe firmy?
Monitorowanie wskaźników finansowych firmy jest kluczowe dla skutecznego zarządzania i podejmowania mądrych decyzji biznesowych. Oto kroki, które pomogą Ci wykonać tę misję.
- Określ Kluczowe Wskaźniki Finansowe (KPI) – pierwszym krokiem jest identyfikacja kluczowych wskaźników finansowych, które są istotne dla Twojej firmy. Mogą to być wskaźniki rentowności, płynności, efektywności czy zadłużenia.
- Ustal okres monitorowania – określ, w jakim okresie będą zbierane dane finansowe i wskaźniki. Może to być miesięczny, kwartalny lub roczny okres.
- Gromadź dane finansowe – regularnie zbieraj dane finansowe dotyczące przychodów, kosztów, zysków, aktywów i zobowiązań. Zapisuj te informacje w systemie, który umożliwia analizę i porównywanie.
- Oblicz wskaźniki finansowe – oblicz wskaźniki finansowe na podstawie zebranych danych. Możesz używać arkuszy kalkulacyjnych lub specjalistycznego oprogramowania do analizy finansowej.
- Porównuj z poprzednimi okresami – porównuj bieżące wyniki z danymi z poprzednich okresów. To pozwoli zidentyfikować trendy i ewentualne zmiany w działalności firmy.
- Analizuj tendencje i anomalie – szukaj nieprawidłowości lub nieoczekiwanych zmian w wskaźnikach finansowych. To może wskazywać na problemy, które wymagają uwagi.
- Identyfikuj obszary do poprawy – jeśli wskaźniki wykazują obszary, które wymagają poprawy, identyfikuj konkretne działania korygujące. Na przykład, jeśli marża spada, zastanów się nad sposobami redukcji kosztów.
- Planuj na podstawie wyników – wykorzystaj dane finansowe do opracowania planów i strategii biznesowych. Określ cele finansowe i działania, które pomogą je osiągnąć.
- Monitoruj na bieżąco – monitoruj wskaźniki finansowe na bieżąco, a nie tylko raz na jakiś czas. To pozwoli szybko reagować na zmiany i unikać poważnych problemów.
- Raportuj i komunikuj – przygotowuj regularne raporty finansowe dla zarządu, inwestorów i innych interesariuszy. Komunikuj wyniki i działania podejmowane w oparciu o analizę finansową.
- Konsultuj się z ekspertami – warto korzystać z pomocy ekspertów, takich jak księgowi czy doradcy finansowi, którzy mogą pomóc w interpretacji danych i podejmowaniu decyzji.
- Doskonal procesy – dopracuj procesy i strategie firmy na podstawie analizy finansowej. Dąż do ciągłego doskonalenia, aby zwiększać efektywność i rentowność.
Monitorowanie wskaźników finansowych to proces ciągły i niezwykle istotny dla sukcesu firmy. Pozwala na świadome zarządzanie i podejmowanie decyzji opartych na danych, co zwiększa szanse na osiągnięcie celów biznesowych.
https://www.youtube.com/watch?v=FhIJTZUEZ3Y
Jakie narzędzia można wykorzystać do monitorowania wskaźników finansowych firmy?
Do monitorowania wskaźników finansowych firmy można wykorzystać różne narzędzia i oprogramowanie. Oto kilka popularnych opcji:
Arkusze kalkulacyjne
Arkusze kalkulacyjne (np. Microsoft Excel, Google Sheets) są często używane do ręcznego zbierania danych finansowych i obliczania wskaźników. Są wygodne, ponieważ pozwalają dostosować format danych do indywidualnych potrzeb firmy.
Oprogramowanie do analizy finansowej
Istnieje wiele oprogramowań dedykowanych analizie finansowej, takich jak QuickBooks, Xero, czy Sage. Te narzędzia ułatwiają zarządzanie finansami, generowanie raportów i śledzenie wskaźników.
Systemy ERP (Enterprise Resource Planning)
Systemy ERP, takie jak SAP, Oracle czy Microsoft Dynamics, integrują różne aspekty działalności firmy, w tym finanse. Pozwalają na śledzenie danych finansowych w czasie rzeczywistym.
Narzędzia BI (Business Intelligence)
Narzędzia BI, takie jak Tableau czy Power BI, pozwalają na wizualizację danych finansowych i tworzenie interaktywnych raportów. Ułatwiają szybką analizę i identyfikację trendów.
Oprogramowanie do zarządzania płynnością finansową
Dla firm, które skupiają się na płynności finansowej, istnieją narzędzia specjalnie zaprojektowane do monitorowania przepływu gotówki, takie jak TreaSolution czy CashFlowTool.
Księgowość online
Platformy do księgowości online, takie jak Faktura.pl, umożliwiają zarządzanie finansami firmy, generowanie faktur i raportów finansowych.
Bankowość Internetowa
Korzystanie z usług bankowości internetowej pozwala na bieżące śledzenie rachunków bankowych i transakcji finansowych.
Systemy CRM (Customer Relationship Management)
Jeśli firma skupia się na relacjach z klientami, systemy CRM mogą pomóc w monitorowaniu wskaźników związanych z obsługą klienta i sprzedażą.
Narzędzia do prognozowania
W przypadku planowania przyszłych wyników finansowych warto wykorzystać narzędzia do prognozowania, takie jak Adaptive Insights czy Anaplan.
Dedykowane narzędzia analityczne
Firmy często tworzą własne narzędzia analityczne, dostosowane do swoich unikalnych potrzeb i branży.
Wybór odpowiedniego narzędzia zależy od specyfiki firmy, jej rozmiaru, branży i celów biznesowych. Warto również zadbać o to, aby dane narzędzia były zintegrowane z istniejącymi systemami informatycznymi firmy, co ułatwi gromadzenie i analizę danych finansowych.
PLANUJESZ ZACZĄĆ INWESTOWAĆ
I NIE WIESZ OD CZEGO ZACZĄĆ?
To zupełnie normalne. Aby skutecznie inwestować potrzebujesz wiedzy, zdobywanej przez wiele lat. Co więcej, wymaga to wiele cierpliwości i mądrych decyzji. Dlatego przygotowaliśmy dla Ciebie ebook: „Inwestowanie dla początkujących. Przegląd szans inwestycyjnych 2023/24.”, z którego dowiesz się w co warto obecnie inwestować, a także będziesz mógł sprawdzić jakie są obecnie opcje na rynku. Chcemy pomóc Ci efektywnie zarabiać pieniądze i wyposażymy Cię w wiedzę o:
✅ Jak zacząć inwestować i skąd czerpać wiedzę?
✅ W co warto dziś inwestować?
✅ Jakimi branżami warto się zainteresować?
✅ Złoto, bitcoin, surowce – na co zwrócić uwagę?
✅ W co inwestować małe kwoty?
Podsumowanie
Gromadzenie i analizowanie danych, a następnie dostosowywanie swoich działań do wyników, to pragmatyczna strategia, która będzie korzystna dla każdej firmy, dlatego jeśli jeszcze nie wdrożyłeś takich działań analitycznych, to najwyższa pora to zmienić.
Podobał Ci się ten artykuł? Sprawdź inne z cyklu „Zadbaj o swój portfel”