Sejm pracuje nad nowelizacją ustawy o prawie budowlanym, która ma jeszcze bardziej uprościć i przyspieszyć proces inwestycyjno-budowlany. Wszystkie wnioski i zgłoszenia będą składane wyłącznie drogą elektroniczną. Urzędnikom zwlekającym z wydaniem pozwolenia na budowę o więcej niż 30 dni będą grozić kary finansowe. Po raz kolejny zostanie również rozszerzony katalog budynków, które będzie można postawić jedynie po zgłoszeniu i użytkować je bez zbędnych formalności.
Obecnie oddanie do użytkowania jednorodzinnych budynków mieszkalnych – zarówno powstałych na podstawie pozwolenia na budowę, jak i na podstawie zgłoszenia oraz innych drobnych obiektów (m.in. domków letniskowych, budynków gospodarczych czy garaży) – wymaga zawiadomienia o zakończeniu budowy, co wiąże się z prowadzeniem postępowania przez organ nadzoru budowlanego i oczekiwaniem (często niekrótkim) na jego zakończenie.
Procedowana przez Sejm ustawa ma znieść ten wymóg. Wystarczy, że kierownik budowy złoży oświadczenie o zakończeniu inwestycji i możliwości przystąpienia do użytkowania obiektu. Co prawda inwestor będzie musiał poinformować o tym fakcie właściwy organ nadzoru budowlanego, ale to jedynie formalność, a jej niedopełnienie, choć grozi mandatem karnym, nie będzie miało wpływu na legalność użytkowania budynku.
Sprawdź ranking firm faktoringowych
Te dokumenty są obowiązkowe
Do oświadczenia o zakończeniu budowy i gotowości przystąpienia do użytkowania obiektu budowlanego konieczne będzie dołączenie następujących dokumentów:
- projektu technicznego;
- protokołów badań przyłączy i instalacji zapewniających użytkowanie obiektu;
- dokumentacji geodezyjnej;
- kopii świadectwa charakterystyki energetycznej.
Mniej formalności, więcej swobody
Nowe przepisy zwalniają z obowiązku prowadzenia dziennika budowy inwestorów wolnostojących, jednorodzinnych budynków mieszkalnych – ale nie wszystkich. Nie mogą one mieć więcej niż dwie kondygnacje, ich powierzchnia zabudowy musi wynosić do 70 mkw. i powinny być wybudowane na własne potrzeby mieszkaniowe.
Zwolnienie inwestora z obowiązku prowadzenia dziennika budowy nie oznacza, że nie może on takiego dziennika prowadzić – wynika to wprost z przepisów zawartych w ustawie Prawo budowlane z 7 lipca 1994 roku. Jeżeli ktoś wystąpi za pośrednictwem systemu EDB (Elektroniczny Dziennik Budowy) o udostępnienie elektronicznego dziennika budowy, nie może spotkać się z odmową.
Nieruchomości objęte ułatwieniami*
- jednorodzinne budynki mieszkalne, których obszar oddziaływania mieści się w całości na działce lub działkach na których zostały zaprojektowane
- domy letniskowe
- jednokondygnacyjne budynki gospodarcze o powierzchni do 150 mkw.
- garaże do dwóch stanowisk włącznie
- zadaszone i niezadaszone przydomowe tarasy naziemne o powierzchni zabudowy większej niż 35 mkw.
- kioski i pawilony sprzedaży ulicznej o powierzchni zabudowy nie większej niż 15 mkw.
- oczka wodne o powierzchni nie większej niż 50 mkw. usytuowane przy budynkach mieszkalnych
- bezodpływowe zbiorniki na wody opadowe
- przydomowe schrony
Źródło: www.sejm.gov.pl
* zwolnione z obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę, powołania kierownika i prowadzenia dziennika budowy
Papier odchodzi do lamusa
Obecnie wnioski, zgłoszenia i zawiadomienia do odpowiednich jednostek administracji architektoniczno-budowlanej i nadzoru budowlanego można składać w formie papierowej lub elektronicznej – za pośrednictwem portalu e-Budownictwo. Zmieni się to jednak i kompleksowa obsługa dokumentacji budowlanej będzie odbywać się wyłącznie przez Internet. Ma w tym pomóc wprowadzenie jednego, ogólnokrajowego Systemu do Obsługi Postępowań Administracyjnych w Budownictwie (SOPAB). Do tej pory nie było tak uniwersalnego narzędzia.
SOPAB zakłada koordynację działań wszystkich organów, które są zaangażowane w proces wydawania decyzji, opinii, uzgodnień i pozwoleń poprzedzających złożenie wniosku o pozwolenie na budowę dla danej inwestycji – w jednym miejscu i poprzez wymianę komunikacji, wyeliminowanie konieczności przesyłania dokumentów papierowych, jak również możliwość załatwiania spraw i kontaktowania się z urzędem drogą elektroniczną. Dzięki temu inwestor otrzyma stały dostęp do statusu swojej sprawy.
Sposób na opieszałych urzędników
Zmiany dotyczą również kar dla urzędników za zwłokę w wydawaniu pozwoleń na budowę czy rozbiórkę. Do tej pory sankcje groziły za przekroczenie terminu 65 dni od złożenia wniosku. Nowela skraca ten termin do 30 dni – jeżeli inwestor jest jedyną stroną postępowania – lub do 45 dni – jeżeli są jeszcze inne strony.
Kontrowersyjna propozycja
Dyskusyjną zmianą jest propozycja dodania do ustawy tzw. oświadczenia o świadomości odpowiedzialności karnej za umyślne wprowadzenie w błąd organów nadzoru budowlanego. Klauzula ta zastępuje standardowe pouczenie o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń.
Jak wskazali projektodawcy, proponowana zmiana ma na celu wprowadzenie ograniczeń liczby odwołań od decyzji i zażaleń na postanowienia organów nadzoru. Ich intencją nie jest walka o własne prawa, a przeciwdziałanie sytuacjom (zwłaszcza umyślne podawanie w odwołaniu czy zażaleniu nieprawdziwych informacji) ukierunkowanym na wydłużenie postępowania i utrudnienie realizacji inwestycji.
Powyższa propozycja jest krytykowana, gdyż stoi w sprzeczności z konstytucyjnym prawem do zaskarżenia decyzji wydanych w pierwszej instancji. Może też przyczynić się do zniechęcenia strony skarżącej do aktywnej obrony w toku postępowania (obawa przed ewentualną odpowiedzialnością karną).
Baza projektów budowlanych
Nowelizacja ustawy przewiduje utworzenie Bazy projektów budowlanych, dzięki której organy administracji architektoniczno-budowlanej i nadzoru budowlanego mają mieć łatwiejszy dostęp do projektów i ich poszczególnych elementów. Dzięki temu, że projekty otrzymają formę elektroniczną, wystarczające będzie podanie indywidualnego numeru projektu, który został umieszczony (np. przez inwestora lub projektanta) w Bazie projektów budowlanych.
Istotne odstąpienie od dokumentacji projektowej
W obowiązującym porządku prawnym odstąpienie przez inwestora od projektu wiąże się z wszczęciem przez nadzór budowlany restrykcyjnego postępowania administracyjnego (tzw. postępowania naprawczego). Zamiast tego w nowelizacji proponuje się wprowadzenie „mechanizmu żółtej kartki”. Chodzi o ostrzeżenie inwestora i skłonienie go do podjęcia odpowiednich działań zanim organ nadzoru budowlanego rozpocznie skomplikowaną procedurę – najpierw da inwestorowi szansę na naprawienie nieprawidłowości, a postępowanie zostanie przeprowadzone dopiero wtedy, gdy uchybienia nie znikną.
Rzeczoznawcy z większymi uprawnieniami
Istotną zmianą jest przywrócenie rzeczoznawstwa budowlanego jako samodzielnej funkcji technicznej. Ma to umożliwić ponoszenie przez rzeczoznawców odpowiedzialności zawodowej, dyscyplinarnej i cywilnej oraz poprawić jakość świadczonych przez nich usług.
Rzeczoznawcy będą uprawnieni do: wykonywania ekspertyz technicznych – m.in. przy projektowaniu obiektów budowlanych, ich legalizacji, a także przy projektowaniu nadbudowy, rozbudowy, przebudowy i zmiany sposobu użytkowania. Mają również występować przed organami władzy publicznej i sądami jako biegli sądowi w zakresie uprawnień budowlanych.
Jakie są korzyści korzystania ze wsparcia eFaktor?
Współpraca z eFaktor pozwala:
✅ Przyspieszyć płatności z faktur terminowych
✅ Uzyskać finansowanie do 15 mln złotych najszybciej na rynku
✅ Uzyskać finansowanie przyszłych faktur kosztowych