Projekt wolnej Wigilii miał szansę wejść w życie jeszcze w tym roku. Ostatecznie nowym dniem wolnym od pracy Polacy będą mogli cieszyć się przy okazji przyszłorocznych Świąt Bożego Narodzenia. Czy kolejna czerwona kartka w kalendarzu to powód do radości czy dodatkowe obciążenie dla nadwyrężonej w ostatnich latach gospodarki?
Ile kosztuje państwo dzień wolny od pracy?
Pierwotny projekt ustawy zakładał wprowadzenie dodatkowego dnia wolnego od pracy 24 grudnia we wszystkich branżach – łącznie z handlem – bez żadnej rekompensaty. Wg szacunków rozwiązanie to mogło kosztować gospodarkę nawet 9 mld zł. oraz spowodować spowolnienie dynamiki PKB o ok. 0,2 pkt proc.
Punktem wyjścia w symulacji była liczba godzin pracujących w 2024 roku, wynosząca 2008. Wolna Wigilia wiązałaby się z jej zmniejszeniem o ok. 6 z uwagi na to, że dotychczas był to dzień, w którym większość firm ustalała skrócony dzień pracy. Praca w handlu ustawowo kończy się tego dnia o 14:00. Liczba godzin pracy w roku kalendarzowym zmniejszyłaby się w związku z powyższym o niecałe 0,3%. Biorąc pod uwagę prognozowany przez ekspertów Citibanku PKB na rok 2024, wynoszący 3,61 bln zł – dodatkowe wolne 6h pracy oznaczałoby utratę ok. 11 mld zł.
Podobne artykuły
Na proponowanej zmianie najwięcej straciłyby branże takie jak: przemysł, budownictwo, transport oraz hotelarstwo i gastronomia, z których przychody stanowią ponad 38% wartości dodanej w gospodarce. Handel mógłby wyjść z tej sytuacji obronną ręką, ponieważ prawdopodobnie przedświąteczne zakupy skumulowałyby się w okresie do 23 grudnia, nie zmniejszając znacząco poziomu konsumpcji w tym czasie. Straty w pozostałych branżach mogłyby natomiast wynieść nieco ponad 4 mld zł, czyli ok. 0,1% PKB kraju. Dodatkowo, w związku ze zmniejszeniem produkcji prawdopodobnie straty poniósłby także eksport. Zakładając jego prognozowaną wartość w wysokości 402 mld dolarów, odliczenie od niej 0,3% mogłoby spowodować zmniejszenie PKB o ok. 4,8 mld zł. Powyższe czynniki łącznie dają wspomnianą na wstępie stratę, wynoszącą niecałe 9 mld zł.
Przedstawione rozwiązanie nie spotkało się z powszechną aprobatą, w związku z czym w ostatnich tygodniach temat wolnej Wigilii był mocno dyskutowany. Ostatecznie wypracowany został kompromis. W zamian za dzień wolny od pracy 24 grudnia, w ostatnim miesiącu roku zyskamy dodatkową niedzielę handlową. Łącznie w grudniu czekają nas zatem wyjątkowo aż trzy pełne weekendy z możliwością zrobienia zakupów. Wypracowany konsensus nie wpływa na rekompensatę straty PKB w branżach innych niż handel. Trzecia niedziela handlowa może natomiast spowodować wzrost przychodów z tytułu podatku VAT, ze względu na to, że dodatkowy pełny dzień na zakupy ma szansę zachęcić do konsumpcji większą liczbę osób niż Wigilia, podczas której pieniądze w sklepach stacjonarnych można było wydać maksymalnie do 14:00.
Wzrost przychodów z handlu, który stanowi niecałe 15% wartości dodanej w gospodarce przy ich zmniejszeniu w pozostałych branżach spowoduje, że zakładana strata polskiego produktu krajowego brutto ma wynieść wg symulacji nie 9, a niecałe 4 mld zł.
Trzecia niedziela pracująca niekoniecznie ucieszy zatrudnionych w handlu. W ustawie wprowadzono jednak zastrzeżenie, że pracownik może pracować maksymalnie w dwie z trzech grudniowych niedziel.
Twoja firmy potrzebuje dodatkowych środków, a Ty nadal czekasz na decyzję z banku?
Zgłoś się do eFaktor – a decyzję dotyczącą finansowania otrzymasz tego samego dnia. Wymień faktury na gotówkę w przeciągu 24h. Odbierz środki i wydawaj pieniądze swoje, a nie te, które pożyczył Ci bank.
Projekt, który łączy
Głosowanie nad projektem ustawy odbyło się 27 listopada. Za wprowadzeniem go w życie zagłosowało aż 403 posłów, przeciw – tylko 10. Taka zgodność to niezwykła rzadkość w polskim Sejmie. Co więcej, gotowość podpisania ustawy, przygotowanej jeszcze zgodnie z pierwotnym projektem przez posłów Lewicy wyraził Prezydent Andrzej Duda.
Ministra Funduszy i Polityki Regionalnej – Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz optowała za wprowadzeniem wolnej od pracy Wigilii Świąt Bożego Narodzenia, apelując jednocześnie o przeanalizowanie listy pozostałych dni wolnych pod kątem tego, jak bardzo są istotne dla polskiego społeczeństwa. Ministra zauważyła, że każdy dzień wolny to koszt, który obciąża gospodarkę. Bardziej optymistycznie do proponowanej zmiany podeszła Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej – Agnieszka Dziemianowicz-Bąk, która nie miała podobnych obaw. Jej zdaniem wolna Wigilia nie niesie za sobą ryzyka wzrostu bezrobocia. Ministra stwierdziła też, że wyliczenia, dotyczące ewentualnych ekonomicznych strat ze względu na ustanowienie 24 grudnia dniem wolnym od pracy mają bardzo ogólny charakter. Dodatkową czerwoną kartkę w kalendarzu postrzega za korzystny bodziec dla branży turystycznej. Dłuższy ciąg dni wolnych może zachęcić Polaków do wyjazdów.
Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przeprowadziło analizy oparte na przykładzie wprowadzenia dnia wolnego w Święto Trzech Króli i jego wpływu na gospodarkę – 6 stycznia był bowiem dniem niepracującym do 1960 roku, a następnie powrócił na listę w 2011 roku. Zdaniem Ministry, ich wyniki nie wskazują na to, aby nowy dzień wolny miał być nadmiernie uciążliwy dla gospodarki.
Przeciwnikiem wprowadzenia projektu w życie był m.in. Ryszard Petru, który argumentował swój sprzeciw wyliczeniami, zgodnie z którymi każdy dzień wolny od pracy kosztuje gospodarkę ok. 6 mld zł. Krzysztof Paszyk – Minister Rozwoju i Technologii opowiadał się natomiast przeciwko wprowadzeniu zmiany jeszcze w tym roku.
Nowy przepis ma działać od 1 lutego, co oznacza, że pierwsza wolna od pracy Wigilia czeka nas już w przyszłym roku. W Europie 24 grudnia jest już teraz traktowany jako święto m.in. w Czechach, Estonii, Słowacji oraz na Litwie i Łotwie.
Ile dni wolnych od pracy w 2025 roku?
Po podpisaniu ustawy przez Prezydenta w przyszłym roku czeka nas aż 14 dni wolnych od pracy:
- 1 stycznia – Nowy Rok
- 6 stycznia – Święto Trzech Króli
- 20 kwietnia – pierwszy dzień Wielkiej Nocy
- 21 kwietnia – drugi dzień Wielkiej Nocy
- 1 maja – Święto Pracy
- 3 maja – Święto Konstytucji
- 8 czerwca – Święto Zesłania Ducha Świętego
- 19 czerwca – Boże Ciało
- 15 sierpnia – Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny
- 1 listopada – Święto Wszystkich Świętych
- 11 listopada – Święto Niepodległości
- 24 grudnia – Wigilia Bożego Narodzenia
- 25 grudnia – pierwszy dzień Bożego Narodzenia
- 26 grudnia – drugi dzień Bożego Narodzenia
Realny koszt niższy niż w symulacjach?
Jaki realnie okaże się koszt niepracującej Wigilii dowiemy się tak naprawdę dopiero po wprowadzeniu zmiany. Obecnie trudno określić, na ile przeprowadzone szacunki pokryją się z rzeczywistością. Problem wynika z faktu, że skrócone godziny pracy 24 grudnia stosowane były nie tylko w handlu (gdzie jest to regulowane ustawowo), ale także w innych branżach na podstawie wewnętrznych postanowień zarządów firm. Można zatem przypuszczać, że realny koszt okaże się niższy niż ten wynikający z realizowanych symulacji.
Zainteresował Cię ten artykuł? Czytaj więcej takich treści w ramach cyklu „Biznes pod lupą”
