Jeden pracownik magazynu na 2 hektary – jak to możliwe?

Automatyzacja w branży produkcyjnej dotyczy nie tylko procesów związanych z wytwarzaniem produktów, lecz również magazynowaniem. Doskonałym przykładem efektywnego inwestowania jest magazyn Amica zlokalizowany we Wronkach. Ma 47 metrów wysokości, 26 tys. miejsc paletowych i 2 hektary powierzchni. Być może nie byłby to zaskakujący wynik, gdyby nie fakt, że obsługą składu zajmuje się jeden pracownik. Przyjrzyjmy się bliżej czynnikom, które stoją za sukcesem tej inwestycji.

Najwyższy magazyn w Polsce

Innowacyjny magazyn grupy Amica SA powstał we Wronkach w 2017 roku. Po dziś dzień jest to największy tego typu obiekt w Polsce i jeden z największych w Europie. W porównaniu z tradycyjnymi magazynami jest też bezpieczniejszy, bardziej ekologiczny i wymaga mniejszego nakładu pracy przy obsłudze zamówień. Dzięki temu klienci szybciej otrzymują swoje towary, co przekłada się na większą konkurencyjność marki. Automatyzacja procesów magazynowych nie byłaby możliwa bez sztucznej inteligencji, która jest sercem całego systemu. Umożliwia on układanie ok. 1,6 tys. artykułów na godzinę, co w przełożeniu na palety daje blisko 280 tys. rocznie.

Jak to wszystko się zaczęło?

Już samo opracowanie koncepcji magazynu wysokiego składowania było dla inwestorów wyzwaniem. Nikt wcześniej nie zdecydował się na takie rozwiązanie, co sprawiło, że wraz z oferentami byli oni zmuszeni uczyli się wszystkiego od podstaw. Jak podkreśla Robert Stobiński, członek zarządu Grupy Amica, nawet wybór dostawcy nie był łatwy. Dokonano go metodą prób i błędów, co przy tak złożonej inwestycji może zaskakiwać. Budowa magazynu finalnie rozpoczęła się 9 września 2016 roku uroczystym wmurowaniem kamienia węgielnego. Na uwagę zasługuje fakt, że już po roku magazyn był gotowy do użytku. Postawienie konstrukcji nie było łatwym zadaniem, ale jeszcze więcej wątpliwości budziła kwestia wyboru odpowiedniego oprogramowania. Ostatecznie magazyn miał być sterowany przez sztuczną inteligencję, dlatego nie było miejsca na jakiekolwiek niedociągnięcia.

---

---

Od idei do realizacji

Magazyn Amica we Wronkach zlokalizowany jest tak niefortunnie, że producent nie miał szans na pozyskanie dodatkowej powierzchni. Z jednej strony budynek sąsiaduje z innym magazynem. Nie pozostawało nic innego, jak piąć się w górę. Tyle tylko, że w tego typu magazynach zastosowanie tradycyjnych systemów jest praktycznie niemożliwe. Amica postawiła na suwnice, dzięki którym produkty układa się w pionie, a nie jak dotychczas – w poziomie. Zgodnie ze statystykami prowadzonymi przez inwestorów, magazyn wysokiego składowania przyjmuje średnio ponad 60 transportów w ciągu doby. W ciągu godziny może natomiast wydać blisko 1 600 produktów.

Bezpieczeństwo na pierwszym miejscu

Gdzie kończy się efektywność systemów magazynowych? Tam, gdzie w grę wchodzi bezpieczeństwo pracowników. Składowanie produktów jeden na drugim ma swój limit, co tradycyjne magazynowanie przy niewielkiej powierzchni użytkowej czyni po prostu nieopłacalnym. Innowacyjna konstrukcja magazynu Amica zapewnia wysoki poziom bezpieczeństwa przy jednoczesnej maksymalizacji zysku. Ponadto budynek może wytrzymać uderzenia wiatru o prędkości 150 km/h. Co prawda taki huragan nigdy nie wystąpił we Wronkach, jednak wysoka konstrukcja wymaga wdrożenie stosownych zabezpieczeń. Te dotyczą również ochrony przeciwpożarowej – we wnętrzu znajduje się 26 tys. tryskaczy.

Tylko jeden pracownik

2 hektary, 26 tys. miejsc paletowych i 47 metrów wysokości obsługuje jeden pracownik. Jego rola nie polega na przewożeniu i lokowaniu towarów na półkach, a raczej na kontrolowaniu systemu. Magazynem steruje oprogramowanie, dzięki czemu może on pracować 24 godziny na dobę. Automatyzacja rodzi jednak pytania w kontekście utrzymania stanowisk pracy. Tradycyjny magazyn obsługiwało wiele osób, obecnie natomiast zatrudnienie mocno zredukowano. Stobiński wskazuje, że cały proces odbył się bez konieczności przedkładania pracownikom wypowiedzeń. Zostali oni przesunięci w miejsca, w których – zdaniem zarządu spółki – są bardziej potrzebni. Większość zajmuje się dziś kompletowaniem lub pracuje przy produkcji. Z drugiej strony, automatyzację w branży produkcyjnej i magazynowej wymusza aktualna sytuacja na rynku pracy. W 2017 roku w województwie wielkopolskim operatorzy wózków byli pilnie poszukiwani, jednak po dziś dzień firmy borykają się z brakami kadrowymi. Zdaniem ekspertów z Polskiego Instytutu Ekonomicznego luka jest tak duża, że do 2035 roku negatywnie wpłynie na PKB Polski. Przedsiębiorstwom nie pozostaje nic innego, jak automatyzacja procesów, która wzmocni ich konkurencyjność.

Sztuczna inteligencja w biznesie

Inteligentne systemy wykorzystują nie tylko firmy z branży magazynowej. Boty w obsłudze klienta to już codzienność, zwłaszcza w e-commerce. AI wdrożyły także markety, zastępując tradycyjne kasy samoobsługowymi. W 2024 roku Biedronka posiadała ok. 16 000 takich kas, co daje mniej więcej 4 na każdy sklep. W 2019 roku, gdy trend ten rozwijał się w Polsce, ok. 60% kasjerów i kasjerek wyrażało obawy co do redukcji zatrudnienia – jak wykazało badanie przeprowadzone przez Proxi.cloud i Grupę Mobilną Qpony-Blix. Tymczasem, jak twierdzi Alfred Bujara, szef sekcji handlu NSZZ Solidarność, luka kadrowa w branży handlowej szacowana jest na blisko 300 tys. pracowników. Oznacza to, że AI nie zabiera pracy kasjerom, a raczej wspiera ich w realizacji obowiązków. Zupełnie inaczej sytuacja wygląda w IT, a doskonałym tego przykładem jest firma Google. W ubiegłym roku kilkuset inżynierów otrzymało wypowiedzenia, a ich miejsce zajęła sztuczna inteligencja. Raport Layoffs.fyi pokazuje, że już na początku 2024 roku w branży technologicznej pracę straciło ponad 32 000 pracowników. Z drugiej strony, AI to dla przedsiębiorców większa wydajność, redukcja kosztów i oszczędność czasu. Innowacyjne rozwiązania nie zawsze muszą wiązać się z redukcją zatrudnienia. Czasami pracownicy są po prostu przesuwani w miejsca, w których są bardziej potrzebni. Tak postąpiła spółka Amica, która po otwarciu magazynu we Wronkach zatrudniła pracowników magazynowych przy produkcji bądź kompletowaniu zamówień. Wniosek jest następujący – dziś na rynku pracy liczy się elastyczność i gotowość podjęcia zatrudnienia na stanowiskach, na których na których nie zastąpi Cię (całkowicie) AI.

Ekologiczny magazyn Amica

Magazyn wysokiego składowania Grupy Amica jest nie tylko bezpieczniejszy, ale i bardziej ekologiczny w porównaniu do poprzedniej konstrukcji. Nie ma w nim ogrzewania ani oświetlenia, co w tradycyjnym magazynie byłoby niedopuszczalne. Takie rozwiązania przekładają się na duże oszczędności, zwłaszcza w dobie rosnących cen energii elektrycznej. Co oczywiste, automatyczny magazyn potrzebuje “paliwa”, aby pracować efektywnie, jednak jest on wyposażony we własne, alternatywne źródło zasilania. W dobie zmian klimatycznych takie rozwiązania są pożądane, zwłaszcza że tylko w 2022 roku działające w Polsce zakłady produkcyjne wyemitowały aż 56 mln ton CO2. Oznacza to, że przemysł odpowiada za ⅕ emisji w polskiej gospodarce.

Wpływ automatyzacji na realizację zamówień

Wiemy już, w jakim stopniu automatyzacja procesów magazynowych wpływa na przedsiębiorstwo, rynek pracy, a nawet środowisko naturalne. A jakie korzyści osiąga z niej klient? Zasadnicze, ponieważ dzięki ujednoliceniu systemu i zwiększeniu efektywności dostawy realizowane są w krótszym czasie. Amica podaje, że czas oczekiwania na zamówienie skrócił się o dobę, a w niektórych przypadkach nawet o 48 godzin. Wynik ten przekłada się na wzrost popularności marki, która zgodnie z oczekiwaniami klienta, dostarcza produkty tak szybko, jak to możliwe.

Jak się mieszka w okolicy magazynu?

Realizacja tak ogromnej inwestycji z pewnością budziła wątpliwości wśród lokalnej społeczności. Magazyn wysokiego składowania nie tylko pracuje przez całą dobę, 7 dni w tygodniu, ale też na bieżąco realizuje przyjęcia towaru i wysyłkę zamówień. Hałas i zwiększony ruch ciężarowy to podstawowe obawy mieszkańców. Tymczasem Amica zadbała o ich komfort. Magazyn nie generuje żadnego rodzaju zanieczyszczeń ani hałasu. Ponadto spółka wprowadziła system awizacji samochodów, który zredukował ruch w okolicy. Można więc powiedzieć, że magazyn jest neutralny, a jedyna obawa dotyczy tego, czy wpisuje się w lokalną architekturę. Zdania mogą być podzielone, ale – mając na uwadze pozostałe aspekty działalności obiektu – na kwestię estetyczną możemy przymknąć oko.

Logistyka 4.0, czyli inteligentne magazynowanie

Logistyka 4.0 opiera się na innowacyjnych systemach informacyjnych i komunikacyjnych. Kluczową rolę odgrywają systemy dostosowane do potrzeb przedsiębiorstwa i specyfiki towarów. W przypadku Grupy Amica mówimy o składowaniu nie lekkich, stosunkowo bezpiecznych towarów, a o dużej ilości gabarytów, takich jak lodówki czy pralki. Cyfryzacja pozwala zoptymalizować łańcuch dostaw i procesy magazynowe, zwiększając efektywność wprowadzonych rozwiązań. Z inteligentnego magazynu korzysta także Kaufland, jednak nie jest on tak nowoczesny, jak konstrukcja spółki Amica. Dla porównania, zatrudnionych jest w nim 60 osób, podczas gdy magazyn Amica kontroluje jeden pracownik.

Więcej automatycznych magazynów w ślad za Amicą

Amica jest prekursorem inteligentnego magazynowania w polskiej gospodarce. W skali światowej robotyzacja nie jest jednak niczym nowym. Najlepsze przykłady dają:

• Amazon – posiada ponad 200 000 robotów działających w magazynach w 180 krajach,
• Cainiao – dzięki robotyzacji dostarcza towar do różnych krajów świata w 72 godziny,
• Ocado – internetowy sklep spożywczy dzięki robotyzacja obsługuje 65 000 zamówień tygodniowo,
• DHL – wykorzystuje roboty do wyszukiwania towarów i dostarczania ich pracownikom.

Na polskim rynku automatyzację wdrożyła już grupa CCC i Raben, jednak nie są to rozwiązania zbieżne z tymi, które zastosowała Amica. Mając na uwadze coraz bardziej wyśrubowane normy bezpieczeństwa oraz z zakresu ochrony środowiska naturalnego, a także niekorzystną sytuację na rynku pracy, możemy spodziewać się jeszcze większej automatyzacji magazynów, nawet jeśli nie będzie ona tak spektakularna, jak w przypadku Amiki.

 

Zainteresował Cię ten artykuł? Czytaj więcej takich treści w ramach cyklu „Biznes pod lupą”

Fot. Materiały prasowe Amica