Kim była pierwsza stewardesa? Jak zmieniła się ta profesja na przestrzeni lat? I ile zarabiają obecnie stewardesy? Dzisiaj pod lupę bierzemy zawód stewardesy.
Początki profesji stewardesy
Historia pierwszej stewardesy jest zarazem przykra i inspirująca. Pierwszą stewardesą w historii była kobieta o imieniu Ellen Church. Ellen poświęciła lata na opanowanie dwóch profesji – z wykształcenia była pielęgniarką i pilotką – jednak to latanie było jej pasją. Niestety mimo swoich umiejętności nie mogła ubiegać się o posadę pilota lotów komercyjnych, ponieważ urodziła się kobietą, które w tych czasach nie mogły wykonywać zawodu pilota.
Mimo to Church wciąż marzyła o lataniu, dlatego obrała inną taktykę. Niedoszłej pilotce udało się przekonać linię lotniczą Boeing Air Transport, że wykorzystanie pielęgniarek jako personelu pokładowego zwiększy bezpieczeństwo i pomoże przekonać pasażerów, że latanie jest bezpieczne. I tak oto 15 maja 1930 roku wystartował pierwszy lot z Ellen Church, jako pierwszą kobietą w roli stewardesy w historii – pierwszą osobą, która obejmowała funkcję asystenta lotu, był niejaki Heinrich Kubis, zawodowy kelner z Niemiec, który odbył swój pierwszy lot w 1912 roku.
Właściciele Boeing Air Transport dostrzegli potencjał Ellen Church i zaangażowali ją także do uczestniczenia w procesie rekrutacyjnym dla przyszłych stewardes. Przed potencjalnymi stewardesami, czy też „podniebnymi dziewczynami” (jak nazywała je firma BAT) stały spore wymagania. Przyszłe stewardesy musiały:
- być zarejestrowanymi pielęgniarkami,
- być niezamężne,
- być młodsze niż 25 lat,
- ważyć poniżej 52 kg,
- mierzyć poniżej 163 cm.
Co więcej, obsługą pasażerów oczekiwała od nich, że w razie potrzeby będą pomagać przy obsłudze bagażu, tankowaniu paliwa i spychaniu samolotów do hangarów. Rekompensatą za to była dość wysoka pensja w porównaniu z innymi zawodami dostępnymi w tych czasach dla kobiet, która wynosiła 125 dolarów miesięcznie – dla porównania, średnia miesięczna stawka dla kobiety w Stanach Zjednoczonych w latach trzydziestych XX wieku wynosiła około 80 dolarów.
Wymagania wobec stewardess kiedyś i dziś
Stewardesa to jeden z najbardziej niejednoznacznych zawodów. Niegdyś był to wyraz czystego seksizmu, ponieważ stewardesami mogły zostać wyłącznie kobiety i to takie, które spełniały określone standardy wizualne, o których wspominaliśmy wcześniej. W latach sześćdziesiątych XX wieku stewardesy nadal miały jasno sprecyzowany profil. Zgodnie z danymi opublikowanymi w magazynie „The New York Times”:
Samotna kobieta, absolwentka szkoły średniej, 20 lat, wzrost od 165 do 170 cm, która waży do 61 kg proporcjonalnie do wzrostu. Ponadto musiała osiągnąć wynik 20/40 na badaniu wzroku bez użycia okularów.
Mimo upływu lat nadal istnieją ograniczenia wysokości i wagi „ze względów bezpieczeństwa”, ale zakres jest nieco szerszy niż w przeszłości. Akceptowalny wzrost dla każdego, kto chce rozpocząć karierę w tej branży (w większości linii lotniczych) to od 149 do 185 cm, a waga musi być proporcjonalna do wzrostu. Posiadanie męża i dzieci nie powinno stanowić już przeszkody w rozpoczęciu tej kariery.
Mimo, że przez blisko 100 lat istnienia tego zawodu niewiele się zmieniło, to nie oznacza to, że mamy do czynienia z całkowitą stagnacją. W 2021 roku ukraińska firma SkyUp rozsławiła się na całym świecie, jako pierwsza linia lotnicza, która z uwagi na to, że dotychczasowe uniformy utrudniały pracę fizyczną typową dla tego zawodu, zezwoliła swoim stewardesom noszenie spodni i wygodnego obuwia. Jak dotąd inne firmy nie poszły ich śladem.
Tak prezentowały się stare uniformy:
A tak wyglądają nowe:
Oto porównanie wymagań stawianych stewardesom w przeszłości i obecnie:
Ile zarabiają stewardesy?
Wysokość pensji stewardesy składa się z kilku części, takich jak pensja podstawowa na 40 przelatanych godzin miesięcznie, prowizja od sprzedaży produktów pasażerom podczas lotu, dodatki (np. na utrzymanie munduru), oraz diety na pobyt jeśli harmonogram wymaga przenocowania.
W związku z ogromną ilością zmiennych dane na temat zarobków stewardes są dość niejasne, a widełki kwotowe różnią w zależności od artykułu. Najbardziej różnorodne informacje możemy znaleźć na portalu oferującym kursy dla przyszłych stewardes oraz ogłoszenia dla potencjalnych kandydatów do tej pracy pod nazwą Cabin Crew. Tam widzimy, że: stewardesa w Polsce zarabia od 5000 do 15000 zł miesięcznie. Jednak na innych portalach widnieją znacznie niższe kwoty.
Zgodnie z informacjami zawartymi w artykule Business Insider w LOT PLL:
Na stanowisku starszej stewardesy możesz liczyć na pensję w wysokości 6,5–10 tys. zł brutto, a początkująca stewardesa dostanie nawet 5–8 tys. zł brutto, a w polskich warunkach przeciętne wynagrodzenie stewardesy/stewarda wynosi 5385 zł brutto, 25% osób zarabia mniej niż 3707 zł, a kolejna ćwiartka ponad 6828 zł.
Średnia zarobków stewardesy w linii lotniczej WizzAir wynosi około 6020 zł brutto, natomiast pracownicy linii RyanAir mogą zarobić nawet 8 000 złotych netto. Najwięcej natomiast zarabia się w Emirates Airlines, bowiem tam stawka zaczyna się od 8853,75 zł.
Profesja stewardesy – podsumowanie
Zawód stewardesy zmienił się na przestrzeni lat, a w przyszłości, najpewniej będzie jeszcze bardziej przyjazny pracownikom. Już dzisiaj jest to całkiem opłacalna ścieżka kariery dla osób przepadających za kontaktem z ludźmi i podróżami, dlatego popyt na wykonywanie tego zawodu w przyszłości powinien rosnąć.
A jeśli masz ochotę zobaczyć, jak wygląda praca, dość nietypowej przedstawicielki tego zawodu, to koniecznie obejrzyj serial „Stewardesa” dostępny na platformie Player.pl
