Leasing samochodu w Nowym Ładzie. Podpowiadamy, jak nie stracić na nowych przepisach

Fakt jest taki: leasing samochodu w Nowym Ładzie jest mniej opłacalny niż wcześniej. Jeżeli masz auto w leasingu i zamierzasz wykupić pojazd to albo musisz się z tym wstrzymać 6 lat (!), albo skorzystasz z metody, która umożliwi wcześniejszą sprzedaż bez naliczenia podatku dochodowego. Jest trochę ryzykowna, ale zgodna z prawem. Sprawdź, jakie zmiany wprowadził Nowy Ład dla leasingu samochodów i jak obejść niekorzystne przepisy, a przy tym nie złamać prawa.

Leasing samochodu na starych zasadach

Zanim przywołam przepisy i zasady, na jakich funkcjonuje leasing samochodu w Nowym Ładzie, najpierw muszę krótko odnieść się do leasingowania pojazdów sprzed reformy podatkowej. Będę tutaj odnosił się do leasingu operacyjnego, ponieważ jest on korzystniejszy pod względem możliwości optymalizacji podatkowej i popularniejszy niż leasing finansowy. W leasingu operacyjnym pojazd jest własnością firmy leasingowej, ale leasingobiorca może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów opłatę wstępną, raty leasingowe i wydatki na eksploatację pojazdu. Leasing operacyjny to również niższe koszty początkowe.

Wracając do przepisów dotyczących leasingu, jakie obowiązywały przed 1 stycznia 2023 roku, wskazać trzeba przede wszystkim na wykup auta na cele prywatne po ustaniu umowy. Bardzo często ostatnia rata w ramach umowy była niska i wynosiła 1% wartości pojazdu. Tak niska wartość wykupu mogła nie być księgowana w działalności gospodarczej, a auto nie było traktowane jako środek trwały, ale wchodziło w skład majątku prywatnego. Ewentualnie faktura mogła być wystawiona na osobę prywatną. Tak naprawdę dane na fakturze nie mają znaczenia. Dla fiskusa liczy się jedynie to, że nie wprowadzisz samochodu do majątku firmy (nie ujmiesz auta w ewidencji środków trwałych).

Najważniejsze, że samochód wprowadzony do majątku prywatnego mógł być sprzedany bez naliczenia podatku dochodowego i podatku VAT. Wystarczyło odczekać 6 miesięcy, a fiskus nie mógł naliczyć podatków – dochodowego i VAT.

Jest całkiem logiczne, że wielu leasingobiorców korzystało z tej opcji. Szczególnie że można było w dużym zakresie manewrować wysokością stawek poszczególnych rat, np.:

• wysoka opłata wstępna i niska wartość wykupu – najczęściej wybierany wariant i najatrakcyjniejszy dla leasingu na zasadach sprzed Nowego Ładu, z całościowym kosztem niewiele przekraczającym 100% wartości pojazdu (np. opłata wstępna 45% wartości samochodu, wykup 1% wartości samochodu);
• niska opłata wstępna i wysoka wartość wykupu;
• wysoka opłata wstępna i wysoka wartość wykupu (niższe miesięczne raty).

Leasing samochodu w Nowym Ładzie – nowe zasady mniej opłacalne dla leasingobiorców

Niestety, Ministerstwo Finansów uznało, że w ten sposób leasingobiorcy unikali płacenia podatku dochodowego. Dlatego w ramach Polskiego Ładu wprowadzono zmiany w przepisach. Leasing samochodu w Polskim Ładzie wyklucza sprzedaż samochodu po ustaniu umowy leasingu na tak atrakcyjnych warunkach, jakie obowiązywały do 31 grudnia 2022 roku.

Polski Ład diametralnie zmienił zasady wykupu samochodu z leasingu. Oczywiście są to zmiany na gorsze, a wykup kosztuje znacznie więcej. Kluczowe są poniższe zasady:

• przychód ze sprzedaży samochodu wykupionego z leasingu do majątku osobistego jest uznawany za przychód z działalności gospodarczej do 6 lat od momentu przejęcia auta na cele prywatne (wcześniej było to tylko 6 miesięcy!);
• szybsza sprzedaż przed upływem 6 lat od przeniesienia samochodu do majątku prywatnego skutkuje obowiązkiem zapłaty podatku dochodowego;
• wyższy podatek VAT liczony od realnej wartości pojazdu (wcześniej był liczony od ostatniej raty, która często była najniższa – np. 1% wartości pojazdu).

Sprzedaż przed upływem 6 lat, a wyższa składka zdrowotna!

Odniosę się jeszcze do kwestii lat po jakich możesz sprzedać leasingowany samochód wprowadzony po ustaniu umowy do majątku prywatnego bez naliczenia podatku dochodowego. Jak podałem, jest to okres 6 lat, a w zasadzie może to być okres nawet 5 lat. Dlaczego? Wytłumaczę to poniższymi przykładami:

• wykupujesz samochód z leasingu do majątku prywatnego w styczniu 2023 roku – bez naliczenia podatku możesz go sprzedać w 2029 roku (do końca 2023 roku i 5 kolejnych lat);
• wykupujesz samochód z leasingu do majątku prywatnego w grudniu 2023 roku – bez naliczenia podatku możesz go sprzedać w 2029 roku (do końca 2023 roku i 5 kolejnych lat).

Jeżeli zrobisz to wcześniej, musisz uwzględnić przychód w kolumnie 8. KPiR, po czym zapłacić podatek. Dotyczy to również tych umów, które były zawierane na starych zasadach. Załóżmy, że jesteś leasingobiorcą, który brał samochód w 5-letni leasing w 2018 roku. Mimo iż umowa się kończy w 2023 roku i tak podlegasz nowym przepisom.

O czym mówi się rzadko, przy wcześniejszej i opodatkowanej sprzedaży zapłacisz także wyższą składkę zdrowotną. Od 1 stycznia 2022 roku jest ona naliczana od dochodu, który w tym przypadku zostanie zwiększony przez przychód ze sprzedaży. Składka zdrowotna rośnie wraz z dochodem i wynosi:

• 9 proc. dochodu przy rozliczeniu na zasadach ogólnych wg stawek 12 i 32 proc.;
• 4,9 proc. dochodu przy rozliczeniu podatkiem liniowym 19 proc.

Sprzedaż samochodu z leasingu w Polskim Ładzie bez podatku – darowizna

W Nowym Ładzie sprzedaż samochodu wykupionego z leasingu na cele prywatne bez uiszczania podatku dochodowego jest trudna. Oczywiście po wykupieniu auta możesz dalej użytkować pojazd. Sprzedasz samochód po upływie 6 lat od wykupu lub będziesz nadal eksploatować auto.

Jednak możesz legalnie obejść przepisy i nawet przy leasingu samochodu w Nowym Ładzie odsprzedać go bez podatku znacznie wcześniej niż po upływie 6 lat od wykupu. Żeby tak się stało, własność pojazdu wykupionego z leasingu musisz przenieść na inną osobę w formie darowizny.

Jeżeli chcesz skorzystać z opcji darowizny samochodu leasingowego, wybierz tzw. grupę zerową (grupa I). Zaliczają się do niej: małżonek, dzieci, wnuki, prawnuki, rodzice, dziadkowie, pradziadkowie, rodzeństwo, ojczym, macocha i pasierb. To najbliższe osoby, do których zazwyczaj masz największe zaufanie. To również grupa, która jest zwolniona z podatku dochodowego. Żeby nie płacić podatku PIT, nowy właściciel musi odczekać jedynie 6 miesięcy, po czym może sprzedać samochód bez obowiązku zapłaty podatku. Okres 6 miesięcy liczy się tutaj od końca miesiąca, w którym nastąpiła darowizna (np. samochód przekazany w styczniu można odsprzedać w sierpniu).

Pamiętaj jedynie, że w ciągu 6 miesięcy od otrzymania auta trzeba złożyć w urzędzie skarbowym druk SD-Z2. Nie trzeba zgłaszać darowizny wyłącznie wówczas, kiedy przedmiot nie przekracza ustawowej wartości (w 2023 roku dla grupy I jest to 10 434 zł – łączna suma darowizn w okresie 5 lat liczonym od pierwszej darowizny), co jest trudne, jeżeli to stosunkowo nowy pojazd wykupiony z leasingu.

Sprzedaż samochodu wykupionego z leasingu – jak uniknąć podatku PIT, VAT i składki zdrowotnej krok po kroku

1. Wykup samochód po zakończeniu leasingu do majątku prywatnego (nie wprowadzaj do firmy faktury wykupowej).
2. Dokonaj darowizny na wybraną osobę (najlepiej na członka najbliższej rodziny z grupy I).
3. Dopilnuj, aby w ciągu 6 miesięcy od przekazania auta osoba obdarowana złożyła w urzędzie skarbowym formularz SD-Z2 (jeżeli suma darowizn w okresie 5 lat przekracza ustawową wartość).

To wystarczy, aby obdarowana osoba po 6 miesiącach mogła odsprzedać samochód bez obowiązku zapłaty podatku. Pamiętaj jedynie, że okres 6 miesięcy liczy się od końca miesiąca przekazania pojazdu w darowiźnie.

Leasing samochodu w Nowym Ładzie – konsekwencje zmian podatkowych

Na razie należy wstrzymać się z ocenami, w jaki sposób leasing na zasadach Nowego Ładu wpłynie na branżę i rynek aut w Polsce. Jednak można spróbować przewidzieć pewne konsekwencje zmian podatkowych, tj.:

• Wyższy średni wiek samochodów osobowych – wydłużenie okresu sprzedaży bez podatku może podwyższyć średni wiek samochodów osobowych w Polsce, który i tak jest wysoki. Tym samym auta poruszające się po polskich drogach mogą być w jeszcze gorszym stanie technicznym (np. leasing nowego samochodu z salonu na 5 lat: przed zmianami możliwa sprzedaż około 6-letniego samochodu, po zmianach – około 11-letniego. Leasing używanego samochodu 5-letniego na 5 lat: przed zmianami możliwa sprzedaż około 11-letniego samochodu, po zmianach – około 16-letniego).
• Większy udział w umowach leasingu operacyjnego z wysokim wykupem – przed zmianami leasing z niską ratą wykupu był opłacalny również ze względu na VAT naliczany od ostatniej raty. W leasingu samochodu w Nowym Ładzie VAT nalicza się od wartości rynkowej auta. Dlatego korzystniejszy może być wariant z niższymi ratami i wyższą ratą wykupu, zwłaszcza że wykup nie jest obowiązkiem.

Polski Ład wszedł w życie 1 stycznia 2022 roku i był już przeze mnie poruszany wielokrotnie, szczególnie że reformy podatkowe próbowano kilkukrotnie poprawiać. Dziś można powiedzieć z pełną odpowiedzialnością, że tak duża reforma podatkowa wprowadzona przez rząd nie została właściwie przygotowana i przeprowadzona. Oczywiście o Nowym Ładzie nie można mówić tylko negatywnie. Najważniejsze zmiany, jakie są z korzyścią dla podatników to podwyższenie kwoty wolnej od podatku (do 30 000 zł), obniżenie podatku PIT do 12% dla I progu podatkowego (skala podatkowa) i podwyższenie dochodów, od których obowiązuje II próg podatkowy do 120 000 zł (skala podatkowa).
Obok nich jest jednak wiele zmian na niekorzyść podatników, zwłaszcza przedsiębiorców. Należy do nich zaliczyć także zasady, na jakich można sfinansować zakup samochodu poprzez leasing. Nie ulega wątpliwości, że leasing samochodu w Nowym Ładzie jest mniej opłacalny niż przed zmianami. Dotyczy to zwłaszcza wykupu auta do majątku prywatnego i jego późniejszej odsprzedaży. Poza tym nowe zapisy są niekorzystne dla leasingobiorców korzystających z niskiej ostatniej raty. Opcja darowizny jest tutaj pewną furtką, z której na pewno skorzysta wielu leasingobiorców. Na znaczeniu zyskać powinien także wynajem długoterminowy i leasing z wysoką ratą wykupu.

Czytaj także:

Polski Ład 3.0