Ze skutkami niszczycielskich powodzi, które nawiedziły nasz kraj w ostatnim czasie mierzą się nie tylko osoby prywatne, ale także firmy i przedsiębiorstwa. Straty materialne, zakłócenia w produkcji, przerwy w dostawach materiałów i mediów oraz spadek obrotów – to tylko część problemów, które stały się nową codziennością przedsiębiorców z południowo-zachodniej Polski. 4 października 2024 roku w dzienniku ustaw opublikowano nowelizację ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi oraz niektórych innych ustaw. Na jakie wsparcie mogą liczyć poszkodowani przedsiębiorcy? Czy rozwiązania zaproponowane przez rządzących są wystarczające?
Nowe świadczenie ZUS dla poszkodowanych przedsiębiorców
Przedsiębiorcy, którzy ucierpieli w wyniku powodzi, niezależnie od formy prowadzonej działalności gospodarczej, mogą liczyć na jednorazową pomoc finansową. Świadczenie interwencyjne będzie przyznawane w wysokości wskazanej we wniosku przez poszkodowanego. Wnioskowana kwota nie może jednak przekroczyć:
- 16 000 PLN wsparcia na każdą osobę zgłoszoną do ubezpieczenia w ZUS
lub
Podobne artykuły
- 75% średniomiesięcznego przychodu za rok poprzedni.
Maksymalna kwota świadczenia dla jednego przedsiębiorcy nie może przekroczyć także 1 000 000 PLN.
Zgodnie z art. 22a ust. 2 ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi oraz niektórych innych ustaw, jednorazową zapomogę otrzyma tylko i wyłącznie przedsiębiorca, który spełni łącznie wszystkie poniższe warunki:
- poniósł szkodę polegającą na utracie, uszkodzeniu lub zniszczeniu, bezpośrednio w wyniku powodzi, składników materialnych przedsiębiorstwa niezbędnych do dalszego prowadzenia działalności gospodarczej,
- zobowiąże się do prowadzenia działalności gospodarczej przez co najmniej 6 miesięcy od dnia otrzymania świadczenia interwencyjnego,
- zobowiąże się do utrzymania poziomu zatrudnienia (utrzymanie liczby ubezpieczonych zgłoszonych do dobrowolnych ubezpieczeń społecznych, obowiązkowych ubezpieczeń społecznych oraz wyłącznie ubezpieczenia zdrowotnego) przez okres 6 miesięcy od dnia wydania rozporządzenia z dnia 16 września 2024 roku.
Aby ubiegać się o świadczenie interwencyjne, przedsiębiorcy muszą złożyć wniosek do ZUS, w którym oświadczają, że ponieśli straty w wyniku powodzi i oszacują ich wartość. Procedura ubiegania się o wsparcie została więc maksymalnie uproszczona – nie wymaga przedstawienia dokumentacji oszacowania szkód dokonanej przez rzeczoznawcę lub biegłego. Nie oznacza to jednak, że ZUS nie będzie takiej dokumentacji wymagał. Zgodnie z art. 22b ust. 2 pkt. 1 specustawy, przedsiębiorca wnioskujący o świadczenie interwencyjne zobowiązuje się do przesłania oszacowania wraz z dokumentacją sporządzoną przez rzeczoznawcę lub biegłego w terminie 5 miesięcy od dnia otrzymania pieniędzy.
Ponadto do wniosku o świadczenie interwencyjne przedsiębiorcy dołączają dokumenty potwierdzające zawarcie umowy ubezpieczenia przedsiębiorstwa od następstw klęsk żywiołowych lub oświadczenie o nie zawarciu takiej umowy. Składają także oświadczenia o:
- zobowiązaniu się do prowadzenia działalności gospodarczej oraz zobowiązanie do utrzymania poziomu zatrudnienia przez co najmniej 6 miesięcy;
- faktycznym miejscu prowadzenia działalności gospodarczej oraz o prowadzeniu działalności gospodarczej na 16 września 2024 roku pod rygorem odpowiedzialności karnej.
Świadczenie interwencyjne jest bezzwrotne, o ile przedsiębiorca dotrzyma wszelkich warunków określonych w specustawie oraz nie zostanie przyznane w wysokości wyższej niż wysokość szkody wynikającej z oszacowania biegłego lub rzeczoznawcy. Nadwyżka świadczenia podlega zwrotowi do ZUS.
Zgodnie z art. 22e ust. 8 ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi oraz niektórych innych ustaw, przychód z tytułu uzyskanego świadczenia interwencyjnego nie stanowi przychodu w rozumieniu przepisów o PIT i CIT. Oznacza to, że pomoc udzielona przedsiębiorcom poszkodowanym podczas powodzi nie będzie wiązała się z koniecznością zapłaty podatku dochodowego.
Na co jeszcze mogą liczyć przedsiębiorcy?
Odroczenie płatności podatków VAT, PIT i CIT
Przedsiębiorcy, posiadających odpowiednio miejsce zamieszkania lub siedzibę albo zarząd oraz prowadzących działalność na terenach gmin objętych stanem klęski żywiołowej, mają wydłużone terminy płatności podatków VAT, PIT i CIT. W przypadku podatku VAT, odroczenie zapłaty podatku będzie obowiązywać do 25 stycznia 2024 roku. Podatnicy dotknięci skutkami powodzi mogą również skorzystać z przesuniętych terminów na złożenie deklaracji VAT miesięcznych i kwartalnych, informacji podsumowujących oraz JPK-VAT. Deklaracje za sierpień i wrzesień 2024 roku mogą zostać przez nich złożone do 25 listopada 2024 roku. Prowadzący działalność gospodarczą będą mogli także nie uiszczać zaliczek na PIT i CIT za okres od sierpnia do grudnia 2024 roku. Rozliczenia i zapłaty należnego podatku dochodowego za ten okres dokonają dopiero w zeznaniu rocznym, składanym do 30 kwietnia 2025 roku. Rozwiązanie będzie także dotyczyć ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, tzw. podatku minimalnego od budynków oraz tych podatników CIT, których rok podatkowy jest inny niż kalendarzowy.
Odroczenie płatności składek ZUS
Przedsiębiorcy z terenów objętych powodzią mogą opłacić składki za okres od 1 sierpnia do 31 grudnia 2024 r. w terminie do 15 września 2025 r. Muszą tylko złożyć oświadczenie, że zostali poszkodowani przez powódź. Do opłaconych w ten sposób składek nie będą naliczane odsetki za zwłokę.
Komunikat ze strony internetowej ZUS
Procedura, którą objęci zostaną poszkodowani przedsiębiorcy ma być maksymalnie uproszczona. Pozytywne rozpatrzenie ulgi ma być uzależnione od oświadczenia płatnika, bez konieczności składania składać np. dokumentów obrazujących ich sytuację ekonomiczno-finansową z ostatnich trzech lat.
Przedsiębiorcy z terenów objętych powodzią mogą także wystąpić do ZUS z wnioskiem o:
- odroczenie terminu płatności składek lub rozłożenie na raty,
- zawieszenie realizacji umowy o odroczenie terminu płatności składek,
- zawieszenie realizacji umowy o rozłożenie należności na raty.
W przypadku zawieszenia realizacji umowy ZUS wyznaczy nowy termin odroczenia lub nowy termin płatności rat.
Co więcej, przedsiębiorcy opłacający składki na własne ubezpieczenia mogą wystąpić z wnioskiem o ich całkowite umorzenie. ZUS może umorzyć należności, jeśli zobowiązany wykaże, że ze względu na stan majątkowy i sytuację rodzinną nie jest w stanie opłacić tych należności, ponieważ niosłoby to za sobą zbyt ciężkie skutki dla niego i jego rodziny lub opłacenie zaległych składek uniemożliwiłoby dalsze prowadzenie przez niego działalności gospodarczej.
Ile zajmuje Tobie fakturowanie? W Faktura.pl najszybsi robią to w 30 sekund
Przez pierwszy miesiąc darmowego korzystania z aplikacji zobaczysz, jak jej funkcje uproszczą Ci życie. Oto zalety korzystania z Faktura.pl:
✅ Automatyczne wystawianie faktur cyklicznych
✅ Wysyłka dokumentów z poziomu aplikacji
✅ Program zintegrowany z Krajowym Systemem e-Faktur
✅ Możliwość księgowania swoich kosztów za pomocą kilku kliknięć
✅ Natychmiastowa płatność przy pomocy przycisku „Kliknij, aby opłacić fakturę” umieszczonego na dokumencie
✅ Funkcja magazynu z możliwością zintegrowania z Allegro
Prosta i szybka pomoc dla przedsiębiorców ?
Zależało nam na tym, aby wyjść ze świadczeniem pomocowym, które nie będzie dziś uzależnione od wyceny szkód jakich dokonują rzeczoznawcy. Będzie proste do uruchomienia. Pozwoli przekierować środki publiczne na pomoc i wydatki takie jakie są potrzebne poszczególnym przedsiębiorcom
Krzysztof Paszyk, minister rozwoju i technologii.
O tym, czy pomoc rzeczywiście szybko trafi do poszkodowanych przedsiębiorców przekonamy się zapewne na dniach, gdy ZUS zacznie przetwarzać pierwsze wnioski o świadczenie interwencyjne i wypłacać pieniądze. Konstrukcja świadczenia jest prosta a poszkodowany jest w stanie łatwo oszacować, który wariant kalkulacji pomocy będzie dla niego korzystniejszy. Problematyczne jednak może okazać się dotrzymanie zobowiązania do prowadzenia działalności i utrzymania poziomu zatrudnienia przez kolejne 6 miesięcy. Skala zniszczeń infrastruktury niezbędnej do prowadzenia działalności, zaburzenia łańcucha dostaw a także sytuacja prywatna zatrudnionych, którzy sami ucierpieli podczas powodzi może utrudniać a w niektórych sytuacjach nawet uniemożliwiać dotrzymania warunków bezzwrotności świadczenia interwencyjnego. Nasuwa się również pytanie, czy w obliczu ogromu strat poniesionych przez przedsiębiorców, jednorazowa zapomoga będzie stanowiła adekwatne wsparcie w odbudowaniu ich biznesu? Przypomnijmy, że podczas ostatniego kryzysu związanego z pandemią COVID-19, pomoc przedsiębiorców dotkniętych skutkami ograniczenia działalności gospodarczej była długotrwała.
Zainteresował Cię ten artykuł? Czytaj więcej takich treści w ramach cyklu „Poradnik przedsiębiorcy”
