Porządny biznesplan stanowi swoisty przewodnik po każdym etapie rozkręcania i zarządzania firmą. Plan biznesowy służy jako drogowskaz, jak zorganizować, prowadzić i rozwijać nowy biznes. Może także okazać się także niezbędną pomocą w uzyskaniu finansowania lub zdobyciu nowych partnerów biznesowych. Biznesplan to narzędzie, którego użyjesz, aby przekonać innych, że współpraca z Tobą lub inwestowanie w Twój biznes to słuszna decyzja. Jak zatem stworzyć skuteczny biznesplan?
Po co tworzyć biznesplan?
Biznesplan może spełniać jedną z dwóch funkcji – wewnętrzną i zewnętrzną. Funkcja wewnętrzna polega na traktowaniu biznesplanu jako swoistego przewodnika po swojej firmie. W tym ujęciu biznesplan będzie dokumentem pomocnym w sprawnym i efektywnym zarządzaniu przedsiębiorstwem, skierowanym najczęściej do zarządu, pracowników, udziałowców, komisji rewizyjnej i rady nadzorczej. Wewnętrzny biznesplan umożliwia odpowiednie planowanie, rozwój i modernizację firmy i wskazuje wektor zmian na przyszłość.
Funkcja zewnętrzna ma na celu kształtowanie opinii otoczenia na temat przedsiębiorstwa – banków, funduszy inwestycyjnych, partnerów gospodarczych, klientów, konkurentów, mediów, dostawców, władz państwowych i samorządowych, inwestorów – i pozwala na jak najatrakcyjniejsze zaprezentowanie jej formy i perspektyw w celu zainteresowania inwestorów, partnerów biznesowych i pozyskiwania środków, które są potrzebne do podejmowania nowych przedsięwzięć.
W związku z powyższym możemy wyróżnić następujące cele, jakie można osiągnąć, tworząc przemyślany biznesplan:
- Podsumowanie dotychczasowych osiągnięć,
- Opracowanie strategii rozwoju firmy,
- Oszacowanie kosztów – początkowych, przyszłych, strategicznych,
- Wypracowanie efektywnej strategii marketingowej,
- Ekspansja innych rynków lub branży,
- Poszerzenie asortymentu produktów,
- Pozyskanie finansowania zewnętrznego,
- Ustalenie wartości firmy w celu sprzedaży lub do celów prawnych,
- Przewidywanie potencjalnych zagrożeń,
- Uzyskanie kredytowania.
Najważniejsze składniki skutecznego biznesplanu
Dobrze sporządzony biznesplan opisuje zarówno obecne, jak i przyszłe działania biznesowe w sposób jasny i rzetelny. Solidny biznesplan powinien zawierać informacje o przewidywanych możliwościach i wyzwaniach, analizę finansową, która rzetelnie przedstawia perspektywy i zagrożenia biznesowe, a także kalkulacje finansowe pokazujące przeszłe i planowane wyniki finansowe. W zależności od celu biznesplanu oraz charakteru i wielkości prowadzonej działalności przedmiotowy i podmiotowy zakres planu będzie się nieco różnił.
Jest jednak kilka elementów, które muszą bezwzględnie znaleźć się w takim planie dla biznesu. W biznesplanie należy przedstawić aktualną sytuację firmy oraz plany przedsiębiorstwa, a do tego dodać cele i uzasadnienie ich zasadności. Jednak, jeśli chcesz stworzyć skuteczny plan dla działalności, nie możesz poprzestać na określeniu celów. Musisz pójść o krok dalej i szczegółowo opisać to, jak chcesz je zrealizować.
Struktura biznesplanu
Rozwinięcie kolejnych elementów biznesplanu zależy od tego, jaki cel przyświeca jego wykorzystaniu. W zależności od tego, czy chcesz skupić się na użyciu go do celów wewnętrznych, czyli traktować, jako plan działania na kolejne miesiące, czy też zewnętrznych (np. jako sposób na przyciągnięcie uwagi inwestorów) możesz rozwinąć poszczególne elementy jego struktury. Najczęściej biznesplan składa się z następujących elementów:
- Streszczenie,
- Charakterystyka działalności firmy,
- Aktualny stan działalności podstawowej – produkcja, usługi,
- Analiza strategiczna,
- Ramowy podział zadań,
- Zasady i warunki modyfikacji planu,
- Załączniki dotyczące sytuacji gospodarczej.
Pięć kroków do stworzenia biznesplanu
Kwestie teoretyczne mamy za sobą, więc przyszła pora na przeprowadzenie Ciebie przez poszczególne etapy tworzenia biznesplanu.
Krok pierwszy – streszczenie
Streszczenie to pierwsza strona Twojego biznesplanu. Potraktuj ją jako swoją prezentację i wizytówkę firmy, w której znajdą się najważniejsze informacje, które mogą zainteresować potencjalnych inwestorów bądź pracowników. Ta część powinna zawierać deklarację misji przyświecającej działalności firmy, krótki opis oferowanych produktów lub usług oraz obszerne podsumowanie planów rozwoju finansowego i strategicznego.
Mimo że streszczenie jest pierwszą treścią, którą przeczytają inwestorzy, to łatwiej jest napisać je jako ostatnie. W ten sposób można podkreślić informacje, które zidentyfikowaliśmy podczas pisania innych sekcji, które są bardziej szczegółowe. Dlatego w pierwszym kroku warto spisać w punktach najważniejsze informacje, jakie znajdą się w streszczeniu, które rozwiniesz pod koniec pracy nad biznesplanem.
Oto co powinno zawierać streszczenie Twojego biznesplanu:
- Koncepcja biznesu – Czym zajmuje się Twoja firma?
- Cele i wizja biznesowa – Co chcesz osiągnąć?
- Opis produktu i jego zróżnicowanie – Co sprzedajesz i co sprawia, że Twój produkt się wyróżnia?
- Rynek docelowy – Do kogo kierujesz swoją ofertę?
- Strategia marketingowa – Jak planujesz dotrzeć do swoich klientów?
- Obecny stan finansowy – Jakie obecnie osiągasz przychody?
- Przewidywany stan finansowy – Jaką przewidujesz wysokość przychodów w przyszłości?
- Prośba – Ile środków chcesz uzyskać?
- Zespół – Kto jest zaangażowany w biznes?
Krok drugi – charakterystyka działalności firmy
Podczas opracowywania tej części biznesplanu powinieneś odpowiedzieć sobie na dwa podstawowe pytania: jaka jest charakterystyka Twojej działalności i co zamierzasz robić? Odpowiedzi na nie stanowią przedstawienie powodów, dla których prowadzisz działalność, dlaczego twoja oferta wyróżnia się na tle konkurencji, jakie są Twoje osiągnięcia i dlaczego warto zainwestować w Twój biznes.
W tej części należy zawrzeć wszystkie informacje dotyczące misji firmy i powodów jej istnienia, sposobu prowadzenia działalności oraz tego, co ma ona do zaoferowania. Opis firmy w biznesplanie składa się z trzech elementów:
- Opis misji i powodów założenia firmy.
- Historia – data założenia firmy, główne osiągnięcia, lokalizacja, liczba pracowników, funkcje kierownicze, flagowe produkty lub usługi.
- Cele firmy na przyszłość.
Krok trzeci – badania rynku i potencjał firmy
Kolejnym krokiem jest określenie swojego idealnego potencjalnego klienta, jak również faktycznego i potencjalnego rozmiaru rynku.
W opracowaniu rynku i klienta docelowego posłuż się takimi danymi demograficznymi jak lokalizacja, wiek, zawód, zainteresowania, wiek, dochody, płeć i poziom wykształcenia. Dzięki temu będziesz w stanie zidentyfikować odbiorców w sposób konkretny, zobrazujesz swoją wiedzę w danym temacie i wzbudzisz zaufanie.
Krok czwarty – analiza konkurencji
Analiza konkurencji rozpoczyna się od znalezienia innych firm, które obecnie prowadzą sprzedaż na rynku, na który chcesz wejść. Gdy wiesz już kto jest Twoim konkurentem, powinieneś poświęcić trochę czasu na poznanie swojej konkurencji i jej wyników.
Na tym etapie, odpowiedz sobie na następujące pytania:
- Jakie są strategie sprzedaży i cen konkurencji?
- Jak konkurenci wypadają na platformach ratingowych innych firm?
- Jak i gdzie inwestują w reklamę?
- Jakiego rodzaju opinie otrzymują?
- Jak dobra jest ich obsługa klienta?
Krok piąty – charakterystyka produktu lub usługi
Ta część opisuje korzyści, proces produkcji i cykl życia Twoich produktów lub usług oraz to, w jaki sposób to, co oferuje Twoja firma, jest lepsze od konkurencji. Opisując zalety, skup się na unikalnych cechach, przełożeniu cech na korzyści tego, jak odpowiadają na zapotrzebowanie dla klientów i dodaj kwestie prawne, takie jak patenty i prawa autorskie.
Skuteczny biznesplan
Dobrze opracowany biznesplan to nieocenione narzędzie do tworzenia strategii rozwoju firmy i pozyskania finansowania zewnętrznego. Przygotowanie takiego planu, choć czasochłonne, jest jednym z fundamentów sukcesu firmy, dlatego nie warto go zaniedbać.