Temat płacy minimalnej powraca cyklicznie w debacie politycznej. Jednak w obliczu galopującej inflacji, nieustannie rosnących cen energii oraz dynamicznych zmian na rynku pracy to zagadnienie nabiera wyjątkowej wagi. Najnowsze plany podwyżki były inicjatywą NSZZ Solidarność, OPZZ i Forum Związków Zawodowych i zostały przedstawione na Radzie Dialogu Społecznego. Czy rząd wysłucha postulatów i w związku z tym płaca minimalna wzrośnie? A jeśli tak, to co to oznacza dla gospodarki?
Płaca minimalna w 2025 roku
Od 1 stycznia 2025 roku minimalne wynagrodzenie brutto wynosi 4 666 zł brutto miesięcznie, co przekłada się na 30,20 zł brutto za godzinę w przypadku umów cywilnoprawnych. Oznacza to, że w porównaniu z początkiem 2024 roku, gdy stawka ta wynosiła 4 300 zł, minimalne wynagrodzenie wzrosło o 366 zł (czyli o 8,5 %). Regulacja dotyczy ponad 3,1 mln osób zatrudnionych na umowę o pracę oraz dodatkowo kilkaset tysięcy zleceniobiorców, których stawka godzinowa obliczana na jej podstawie.
Ile na rękę otrzymuję te osoby? Od minimalnego wynagrodzenia brutto w kwocie 4666 zł należy odjąć następujące koszty:
- ubezpieczenie emerytalne – 455,40 zł,
- ubezpieczenie rentowe – 69,99 zł,
- ubezpieczenie chorobowe – 114,32 zł,
- ubezpieczenie zdrowotne – 362,37 zł,
- zaliczka na podatek PIT – 153 zł.
A zatem wynagrodzenie „na rękę” od 1 stycznia 2025 r. wynosi 3510,92 zł.
Płaca minimalna na przestrzeni lat
Dla szerszego poglądu na sytuację warto zapoznać się z wysokością płacy minimalnej na przestrzeni lat.
Rok | Kwota brutto | Wzrost (%) |
2003 | 800 zł | – |
2004 | 824 zł | +3,0% |
2005 | 849 zł | +3,0% |
2006 | 899,10 zł | +5,9% |
2007 | 936 zł | +4,1% |
2008 | 1 126 zł | +20,3% |
2009 | 1 276 zł | +13,3% |
2010 | 1 317 zł | +3,2% |
2011 | 1 386 zł | +5,2% |
2012 | 1 500 zł | +8,2% |
2013 | 1 600 zł | +6,7% |
2014 | 1 680 zł | +5,0% |
2015 | 1 750 zł | +4,2% |
2016 | 1 850 zł | +5,7% |
2017 | 2 000 zł | +8,1% |
2018 | 2 100 zł | +5,0% |
2019 | 2 250 zł | +7,1% |
2020 | 2 600 zł | +15,6% |
2021 | 2 800 zł | +7,7% |
2022 | 3 010 zł | +7,5% |
2023 | 3 490 zł | +16,0% |
2023 | 3 600 zł | +3,2% |
2024 | 4 242 zł | +17,8% |
2024 | 4 300 zł | +1,4% |
2025 | 4 666 zł | +8,5% |
Źródło: ZUS
Zmiany w mechanizmach podwyżek płacy minimalnej
Od 2023 do 2024 roku przyjętym modelem były dwie podwyżki rocznie (styczeń i lipiec), co pozwalało na bieżące reagowanie na tempo inflacji. Model ten jednak zwiększał niepewność wśród pracodawców, którzy musieli przewidywać dodatkowe koszty w trakcie roku. W konsekwencji od 2025 roku wrócono do jednorazowej podwyżki na początku stycznia, co – zdaniem rządu – poprawi przejrzystość i stabilność planowania finansowego firm. Krytycy wskazują jednak, że ten model może skutkować spadkiem realnej wartości płacy minimalnej, jeśli ceny energii lub żywności nagle wzrosną w drugiej połowie roku.
Plany zwiększenia płacy minimalnej na 2026 rok
Przedstawiciele NSZZ „Solidarność”, OPZZ i Forum Związków Zawodowych uważają, że od 1 stycznia 2026 minimalne wynagrodzenie brutto powinno osiągnąć 5 017 zł (wzrost o 7,48 %, czyli 349 zł), a wynagrodzenia w państwowej sferze budżetowej muszą zwiększyć się o nie mniej niż 12%:
Dzisiaj mamy poważny kryzys w administracji publicznej, który jest spowodowany niskimi wynagrodzeniami. Brakuje kadr. Trudno utrzymać też wysoko wykwalifikowanych pracowników, którzy coraz częściej odchodzą do sektora prywatnego z uwagi na wysokość zarobków. Na tym tracą usługi publiczne. Taki wzrost rozwiązałby na pewno część bolączek tego sektora
– komentuje z Norbert Kusiak, ekspert OPZZ.
Według związkowców, przy prognozowanej inflacji na poziomie 3,8% podwyżka ta pozwoliłaby:
- Utrzymać relację płacy minimalnej do przeciętnego wynagrodzenia na poziomie 52,7 %,
- Ograniczyć negatywne skutki ubóstwa pracujących – w 2024 roku 2,5 mln Polaków żyło poniżej minimum egzystencji, a ok. 17,3 mln poniżej minimum socjalnego.
- Zrekompensować wzrost cen energii i żywności.
Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej jako punkt wyjścia zaproponowało 5 020 zł brutto (wzrost o 7,6%, czyli 354 zł). Resort argumentuje, że dzięki temu:
- Minimalne wynagrodzenie netto wzrosłoby o około 241 zł,
- Średnie koszty zatrudnienia dla pracodawcy wzrosłyby o +396 zł (po uwzględnieniu składek),
- Poprawiłoby się finansowe bezpieczeństwo gospodarstw domowych zatrudnionych w sektorze usług i handlu, gdzie większość zarabia właśnie płacę minimalną.
Ostateczne decyzje mają zapaść podczas Rady Dialogu Społecznego do 15 czerwca 2025 r., a rozporządzenie — w lipcu 2025 r. Przed nami więc miesiąc intensywnych negocjacji, podczas których strony będą wyważać kompromis między ochroną najniższych dochodów a kosztami pracy.
Na co wpływa płaca minimalna?
Wzrost płacy minimalnej przekłada się na podwyższenie następujących świadczeń i kar:
- Zasiłki chorobowe, macierzyńskie – ich podstawa wymiaru rośnie wraz z płacą minimalną, co przekłada się na wyższe świadczenia.
- Odprawy przy zwolnieniach grupowych – maksymalna odprawa to 15-krotność płacy minimalnej (w 2025 r. – 69 990 zł; po podwyżce może przekroczyć 75 225 zł).
- Mandaty i kary administracyjne – np. grzywna za brak obowiązkowego OC może wynieść do dwukrotności płacy minimalnej (9 332 zł).
Każda podwyżka minimalnej pensji wywołuje efekt „domina” w całym systemie kosztów pracy i zabezpieczeń, wpływając zarówno na firmowe budżety, jak i finanse publiczne.
Co wzrost płacy minimalnej oznacza dla przedsiębiorców?
Płaca minimalna stanowi podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne. Przy stawce 4 666 zł brutto pracodawca odprowadza następujące składki:
- Emerytalna: 19,52% (ok. 910 zł),
- Rentowa: 8% (373 zł),
- Chorobowa: 2,45 % (114 zł),
- Wypadkowa: średnio 1,67 % (78 zł),
- Fundusz Pracy: 2,45 % (114 zł),
- FGŚP: 0,10 % (5 zł).
Łącznie miesięczne koszty składek pracodawcy wynoszą ponad 1 594 zł, co przy podwyżce do 5 015 zł w 2026 r. wzrosłoby do ok. 1 715 zł na etat.
Zmieniają się także kwestie świadczeń. Od 1 stycznia 2025 r. minimalna stawka godzinowa na umowach cywilnoprawnych wynosi 30,20 zł brutto, co dotyczy ponad 400 tys. zleceniobiorców. Dodatki za pracę w porze nocnej, wynoszące co najmniej 20% stawki, sięgają ok. 6 zł brutto/godzinę, co dla pracowników zmianowych może stanowić nawet 300–400 zł dodatkowego miesięcznego dochodu.
Ile średnio zarabiają Polki i Polacy w 2025 roku?
Według GUS średnia pensja brutto w I kwartale 2025 r. wyniosła 8 962,28 zł brutto, co oznacza rekordowy, bo ok. 10% wzrost rok do roku – w ! kwartale 2024 r. osiągnęła 8147,38 zł brutto. Mediana, lepiej odzwierciedlająca warunki „typowego” pracownika, sięgnęła 6 856,75 zł, czyli o 2 100 zł mniej od średniej, co wskazuje na rosnącą polaryzację wynagrodzeń.
Jak wynika z danych Głównego Urzędu Statystycznego w marcu 2025 r. przeciętne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw sięgnęło 9 055,92 zł, jednak jednocześnie zatrudnienie spadło o 0,9 %, co świadczy o presji kosztowej na firmy i trudnościach w równoczesnym zwiększaniu płac i liczby etatów. Z jednej strony przedsiębiorstwa podnoszą stawki o średnio 9,2 % rok do roku, z drugiej – ograniczają rekrutacje, zwłaszcza w branżach energochłonnych i produkcyjnych.
Wzrost kosztów życia 2013-2023
Business Insider podaje, że w ostatniej dekadzie przeciętne miesięczne wydatki Polaka wzrosły z 1 020 zł do 1 580 zł w 2023 r., czyli o 55,3%. Najwięcej płacą osoby pracujące na własny rachunek (1,8 tys. zł miesięcznie) i emeryci (1,66 tys. zł), a najmniej wydają rolnicy (1,2 tys. zł).
Dochody rozporządzalne w dekadę urosły nominalnie o 106,2 proc. do 2678 zł na osobę, co po uwzględnieniu inflacji oznacz, że mamy o 41,3 proc. realnie więcej do dyspozycji. Jednak lwią część wydatków przeznaczamy na zobowiązania kredytowe i inwestycje – 38,9% zamiast 18,3% z 2013 roku. I aż 28,15% żywność i napoje bezalkoholowe, wydając coraz mniej na mięso oraz cukier i coraz więcej na warzywa i owoce.
Na drugim miejscu w kwestii kosztów naszego życia znalazły się wydatki na utrzymanie mieszkania, które pochłania 20,6%. Nie można zapomnieć także o wzroście opłat za usługi komunalne – zgodnie z doniesieniami GUS ceny energii elektrycznej poszły w górę o 45,2% w dekadę, a gazu o aż 55,4%.
Koszty życia w 2025 roku – singiel kontra rodzina
Bankier.pl przedstawił modelowe koszty zakwaterowania dla rodzin i singli z dużych miast w 2025 roku:
Koszt | Singiel (35 mkw) | Rodzina 2+1 (65 mkw) | Koszt „na osobę” w rodzinie |
Wynajem lub rata | 2400 zł | 3600 zł | 1200 zł |
Rachunki (media, internet) | 450 zł | 750 zł | 250 zł |
Ubezpieczenie nieruchomości | 60 zł | 90 zł | 30 zł |
Suma miesięczna | 2910 zł | 4440 zł | 1480 zł/os. |
A także innych wydatków.
Kategorie | Singiel | Rodzina 2+1 | Koszt na osobę w rodzinie |
Żywność | 900 zł | 2200 zł | ~733 zł |
Chemia gospodarcza | 120 zł | 250 zł | ~83 zł |
Art. higieniczne | 70 zł | 150 zł | ~50 zł |
Suma | 1090 zł | 2600 zł | ~866 zł/os. |
Wynika z tego, że singiel z reguły wydaje mniej, ale za wszystko płaci sam – przez co koszty życia często bywają wyższe, natomiast rodzina korzysta z efektu skali, ale musi liczyć się z dodatkowymi kategoriami wydatków, takich jak trzymanie i edukacja dzieci, czy dodatkowe ubezpieczenia.
Wysoka płaca minimalna = godne życie dla najuboższych i wyższe koszty dla przedsiębiorców
Decyzja o poziomie płacy minimalnej na lata 2025–2026 będzie miała znaczenie dla sytuacji finansowej milionów Polaków oraz kondycji gospodarczej przedsiębiorstw. Choć propozycje podwyższenia stawki do ok. 5 000 zł brutto mogą poprawić warunki najgorzej zarabiających i zrekompensować rosnące ceny mediów, działanie to jednocześnie zwiększy koszty pracy, co może wpłynąć na politykę zatrudnienia i ceny towarów oraz usług. Ostateczne rozstrzygnięcia zapadną w przyszłym miesiącu, a ich efekty odczujemy zarówno na rynku pracy, jak i w domowych budżetach.
Twoja firma potrzebuje finansowania?
eFaktor to faktoring do 15 000 000 zł!
Dzięki eFaktor środki z wystawionych faktur otrzymasz przed terminem. Zadbaj o płynność finansową Twojej firmy.
➔ Zaliczka do 100%
➔ Pieniądze z faktury w 24 godziny na koncie
➔ Oszczędność i pewność pieniędzy tu i teraz