Podatek liniowy czy zasady ogólne, a może ryczałt? Co opłaca się bardziej?

Jeżeli jesteś przedsiębiorcą i zakładasz firmę, musisz też wybrać formę opodatkowania. Do wyboru masz przede wszystkim podatek liniowy i zasady ogólne, a więc skalę podatkową. Oprócz tego jest jeszcze ryczałt, ale ten możesz wybrać w zależności od faktycznego rodzaju usług świadczonych w ramach działalności i ma on bardzo różne stawki od 2% do 17%. Jeżeli wybrana forma opodatkowania nie jest korzystna, możesz ją zmienić, ale tylko w określonym terminie. Podpowiadam, jak to zrobić, co charakteryzuje poszczególne formy opodatkowania, a przede wszystkim wymienię różnice i podpowiem, co wybrać przy dochodach określonej wysokości – podatek liniowy czy zasady ogólne.

Zmiana formy opodatkowania – termin

Zanim podpowiem, co wybrać – podatek liniowy czy zasady ogólne (a może ryczałt?) – najpierw muszę odnieść się do terminu, w którym możesz zmienić formę opodatkowania. Zasada jest prosta: możesz to zrobić do 20. dnia kolejnego miesiąca po pierwszym miesiącu, w którym osiągniesz przychód, np.:

• pierwszy przychód osiągniesz w styczniu 2023 roku – na zmianę formy opodatkowania możesz zdecydować się do 20 lutego 2023 roku;
• pierwszy przychód osiągniesz w lutym 2023 roku – na zmianę formy opodatkowania możesz zdecydować się do 20 marca 2023 roku;
• założysz firmę w czerwcu 2023 roku, a pierwszy przychód osiągniesz w lipcu 2023 roku – na zmianę formy opodatkowania możesz zdecydować się do 20 sierpnia 2023 roku itp.

Jeżeli w poprzednim roku podatnik rozliczał się na zasadach karty podatkowej, przechodząc na inną formę opodatkowania, należy zgłosić zmianę do 20 stycznia. Pamiętaj, że nie musisz każdego roku określać formy opodatkowania. Wybrana forma – zasady ogólne, podatek liniowy lub ryczałt – obowiązuje do ponownej zmiany.

Zmiana formy opodatkowania online krok po kroku

Jeżeli chcesz zmienić formę opodatkowania, możesz to zrobić na dwa sposoby:

• bezpośrednio w urzędzie skarbowym;
• online za pośrednictwem bazy Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG).

Polecam zmianę online, co jest szybkie, wygodne i proste. Dlatego poniżej podpowiadam, jak dokonać zmiany opodatkowania w bazie CEIDG krok po kroku sprzed ekranu swojego komputera:

1. Przejdź na stronę ceidg.gov.pl.
2. Wybierz zakładkę „Zmień dane w CEIDG”.
3. Kliknij przycisk „Rozpocznij”.
4. Zaloguj się Profilem Zaufanym, poprzez eDowód lub bankowość elektroniczną.
5. Kliknij „Zmień dane” oraz przycisk „Dalej”.
6. Zaznacz opcję „Chcę edytować wpis, wysłać dokumenty do ZUS lub urzędu skarbowego” i wpisz datę, od której dane uległy zmianie (jeżeli chcesz zmienić formę opodatkowania od początku roku, wpisz 1 stycznia danego roku).
7. Wybierz obszar zmian (Podatki: wybór formy opodatkowania).
8. Podaj adres zamieszkania.
9. Wybierz ubezpieczenie (m.in. ZUS, KRUS).
10. Wybierz odpowiedni urząd skarbowy.
11. Określ nową formę opodatkowania (podatek na zasadach ogólnych, podatek liniowy, ryczałt od przychodów ewidencjonowanych).
12. Wybierz opcję „Tak, składam oświadczenie”.
13. Podpisz i wyślij wniosek.

Pamiętaj, że podpisanie wniosku nie jest równoznaczne z jego wysłaniem. Jeżeli prawidłowo wyślesz wniosek, otrzymasz stosowne potwierdzenie.

Podatek liniowy czy zasady ogólne – charakterystyka form opodatkowania

Jeżeli zastanawiasz się nad zmianą formy opodatkowania, musisz znać wady i zalety każdej z nich. Poniżej wskazuję zasady, plusy oraz minusy każdej formy opodatkowania – skali podatkowej, podatku liniowego oraz ryczałtu.

Zasady skali podatkowej (zasady ogólne)

• dla każdego przedsiębiorcy niezależnie od branży;
• dwie skale podatkowe – 12% (w przypadku dochodów poniżej 120 000 złotych) i 32% (w przypadku nadwyżki dochodów powyżej 120 000 złotych);
• kwota wolna od podatku w wysokości 30 000 złotych;
• możliwość odliczenia wielu ulg podatkowych;
• możliwość odliczenia kosztów uzyskania przychodów;
• składki na ubezpieczenia społeczne zaliczane do kosztów uzyskania przychodów (mogą być też odliczane od dochodu uzyskanego w danym roku);
• składki na Fundusz Pracy oraz składki na Fundusz Solidarnościowy zaliczane do kosztów uzyskania przychodów;
• składka zdrowotna w wysokości 9% dochodu;
• możliwość rozliczenia się wspólnie z małżonkiem;
• obowiązek prowadzenia księgi przychodów i rozchodów.

Zasady podatku liniowego:

• stała stawka opodatkowania w wysokości 19% bez względu na wysokość dochodów;
• brak możliwości skorzystania z większości ulg podatkowych;
• brak kwoty wolnej od podatku w wysokości 30 000 złotych;
• możliwość odliczenia kosztów uzyskania przychodów;
• składki na ubezpieczenia społeczne zaliczane do kosztów uzyskania przychodów (mogą być też odliczane od dochodu uzyskanego w danym roku);
• składki na Fundusz Pracy oraz składki na Fundusz Solidarnościowy zaliczane do kosztów uzyskania przychodów;
• składka zdrowotna w wysokości 4,9% dochodów;
• możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów lub odliczenia od dochodu uzyskanego w danym roku zapłaconej składki zdrowotnej do limitu 8700 zł rocznie;
• brak możliwości rozliczania się wspólnie z małżonkiem;
• obowiązek prowadzenia księgi przychodów i rozchodów.

Zasady ryczałtu ewidencjonowanego

• dla przedsiębiorców z rocznym przychodem do 2 000 000 euro;
• tylko dla wybranych usług;
• kilka stawek opodatkowania różnych w zależności od charakteru i rodzaju usług (2%, 3%, 5,5%, 8,5%, 10%, 12%, 12,5%, 14%, 15% oraz 17%);
• obowiązek prowadzenia wykazu środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych;
• brak możliwości odliczenia kosztów uzyskania przychodów;
• brak kwoty wolnej od podatku w wysokości 30 000 złotych;
• wysokość składki zdrowotnej 9% podstawy wymiaru składki zależnej od wysokości przychodów (w 2023 r.: przychód do 60 000 zł – 376,16 zł miesięcznie i 4513,92 zł rocznie; od 60 000 do 300 000 zł – 626,93 zł miesięcznie i 7523,16 zł rocznie; powyżej 300 000 zł – 1128,48 zł miesięcznie i 13 541,76 zł rocznie).

Podatek liniowy czy zasady ogólne – co wybrać przy dochodach 50 000, 100 000 zł, 150 000 zł i 200 000 zł?

Każdy przedsiębiorca musi samodzielnie ocenić, jaka forma opodatkowania jest najatrakcyjniejsza, Ty również. Jednak poniżej wskazuję, co przy dochodach odpowiedniej wysokości opłaca się najbardziej.

Żeby być bardziej precyzyjnym, pod uwagę wziąłem różne przychody, od których odjąłem koszty prowadzenia działalności w wysokości ok. 10% przychodów, aby uzyskać dochody roczne dochody w okolicach 50 000 zł, 100 000 zł, 150 000 zł i 200 000 zł.

• przychód w wysokości 55 500 zł – koszty w wysokości 6 000 zł = dochód w wysokości 49 500 zł;
• przychód w wysokości 120 000 zł – koszty w wysokości 19 800 zł = dochód w wysokości 100 200 zł;
• przychód w wysokości 165 000 zł – koszty w wysokości 15 000 zł = dochód w wysokości 150 000 zł;
• przychód w wysokości 240 000 zł – koszty w wysokości 39 600 zł = dochód w wysokości 200 400 zł.

Dla porównania pod uwagę wziąłem także jedną stawkę ryczałtu – stawka 8,5%

Wszystkie poniższe wyliczenia dotyczą normalnych składek ZUS z dobrowolną składką chorobową, bez ulg podatkowych! Wyliczenia są dla roku 2023!

Podatek liniowy czy zasady ogólne – co wybrać przy dochodach 50 000 zł?

• przychód: 55 500 zł;
• koszty: 6 000 zł;
• dochód: 49 500 zł.

Miesięczny dochód netto w zależności od formy opodatkowania:

• skala podatkowa – miesięczny dochód netto 2 367,64 zł;
• podatek liniowy – miesięczny dochód netto 1 937,86 zł;
• ryczałt 8,5% – miesięczny dochód netto 2 065,13 zł.

Podatek liniowy czy zasady ogólne – co wybrać przy dochodach 100 000 zł?

• przychód: 120 000 zł;
• koszty: 19 800 zł;
• dochód: 100 200 zł.

Miesięczny dochód netto w zależności od formy opodatkowania:

• skala podatkowa – miesięczny dochód netto 5 775,90 zł;
• podatek liniowy – miesięczny dochód netto 5 339,42 zł;
• ryczałt 8,5% – miesięczny dochód netto 5 593,14 zł.

Podatek liniowy czy zasady ogólne – co wybrać przy dochodach 150 000 zł?

• przychód: 165 000 zł;
• koszty: 15 000 zł;
• dochód: 150 000 zł.

Miesięczny dochód netto w zależności od formy opodatkowania:

• skala podatkowa – miesięczny dochód netto 8 838,10 zł;
• podatek liniowy – miesięczny dochód netto 8 536,21 zł;
• ryczałt 8,5% – miesięczny dochód netto 9 424,39 zł.

Podatek liniowy czy zasady ogólne – co wybrać przy dochodach 200 000 zł?

• przychód: 240 000 zł;
• koszty: 39 600 zł;
• dochód: 200 400 zł.

Miesięczny dochód netto w zależności od formy opodatkowania:

• skala podatkowa – miesięczny dochód netto 11 316,10 zł;
• podatek liniowy – miesięczny dochód netto 11 771,51 zł;
• ryczałt 8,5% – miesięczny dochód netto 13 093,14 zł.

Podsumowanie

Pamiętaj, że są to obliczenia, które mają tylko ukazać ogólny zarys, kiedy warto rozważyć przejście na podatek liniowy. Pomijam tutaj ryczałt od przychodów ewidencjonowanych. W wyliczeniach podałem tylko jedną stawkę 8,5%, a tych jest wiele i przede wszystkim należy sprawdzić, czy dana działalność może rozliczać się w formie ryczałtu. Zresztą ta forma rozliczenia w wielu przypadkach wcale nie jest najlepsza.

Jeżeli mam odpowiedzieć na pytanie, która forma opodatkowania jest korzystniejsza – podatek liniowy czy zasady ogólne – wskazałbym na graniczną kwotę dochodu w wysokości ok. 180 000 zł. Przy takich dochodach w skali roku warto rozważyć rozliczenie w formie podatku liniowego. Jednak należy zwrócić uwagę, że przy opodatkowaniu podatkiem liniowym podatnik nie może rozliczyć się wspólnie ze współmałżonkiem, podobnie jak skorzystać z wielu ulg (np. na dzieci). Dlatego bezpieczniej założyć, że warto rozważyć podatek liniowy przy rocznych dochodach rzędu ok. 180 000 – 200 000 zł.

Czytaj także:

Co w 2023 r. można odliczyć od podatku?

Jak rozliczyć składkę zdrowotną?

Jakie zmiany nastąpiły w prawie podatkowym i finansowym?