Pakiet zmian podatkowych „Polski Ład” objął podatników podatku dochodowego od osób prawnych minimalnym podatkiem dochodowym. Pojęcie „podatku od spółek” pojawiło się w ustawie o CIT już 1 stycznia 2022 roku, ale w związku z sytuacją polityczno-gospodarczą w kraju zawieszono obowiązywanie nowych regulacji do końca 2023 roku. W założeniu minimalny CIT miał objąć tylko większych podatników CIT, wykazujących straty lub bardzo niskie dochody. W praktyce każdy podatnik CIT powinien sprawdzić, czy podatek minimalny go nie dotyczy!
Płacenie dochodowego nie wyklucza minimalnego CIT!
Ustawodawca uregulował kwestie dotyczące minimalnego podatku od osób prawnych w art. 24 ca ustawy o CIT. Podatnikami podatku od spółek są zarówno podmioty krajowe, podatkowe grupy kapitałowe, jak i podatnicy zagraniczni, prowadzący w Polsce działalność gospodarczą poprzez położony na terenie naszego kraju zakład. Warunkiem zapłaty minimalnego CIT jest:
- poniesienie straty ze źródła przychodów innych niż zyski kapitałowe (działalność operacyjna);
- nieprzekroczenie 2-procentowego progu rentowności rozumianego przez ustawodawcę jako stosunek dochodów do przychodów (w obu przypadkach osiągniętych ze źródeł innych niż zysków kapitałowych).
Warto zwrócić uwagę, że przepisy dotyczące podatku od spółek nie wyłączają płacących minimalnego CIT z obowiązku zapłaty „klasycznego” podatku dochodowego od osób prawnych. Dlatego nie wykluczona jest sytuacja, w której podatnik zapłaci zarówno jeden, jak i drugi podatek CIT! Czy to oznacza, że wygenerowanie niskiego dochodu lub straty automatycznie zobowiąże spółkę do zapłaty nowej daniny? Na szczęście nie w każdym przypadku. Regulacje mają na celu zminimalizowanie skutków nieuzasadnionego uchylania się od opodatkowania lub nadmiernego redukowania obciążeń podatkowych przez konkretne grupy podatników. Dlatego ustawodawca przewidział szereg zwolnień m.in. dla przedsiębiorców, u których generowanie niskiego dochodu lub straty jest wynikiem normalnej działalności operacyjnej lub wypadkową aktualnej sytuacji finansowej przedsiębiorstwa i gospodarczej w kraju.
Podobne artykuły
Sprawdź ranking programów księgowych
Kto jest zwolniony z minimalnego CIT?
Z obowiązku opłacania podatku od spółek zwolnieni są:
- nowi, nieprzekształceni podatnicy rozpoczynający działalność gospodarczą. Zwolnienie obowiązuje w trakcie pierwszych trzech lat podatkowych prowadzenia spółki. W rezultacie, ewentualny obowiązek podatkowy powstanie dopiero od czwartego roku prowadzenia działalności.
- przedsiębiorstwa finansowe, wymienione w art. 15c ust 6 ustawy o CIT. Zalicza się do ich m.in. instytucje kredytowe, firmy inwestycyjne, spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową oraz Krajową Spółdzielczą Kasę Oszczędnościowo-Kredytową czy krajowe i zagraniczne zakłady ubezpieczeń.
- podatnicy wykazujący 30-procentowy spadek przychodów podatkowych rok do roku. Z uwagi na zwolnienie podmiotów rozpoczynających działalność, to zwolnienie będzie w praktyce dotyczyło podatników począwszy od czwartego roku podatkowego ich działalności.
- podatnicy, których wspólnikami są wyłącznie osoby fizycznie. Jednocześnie, taki podatnik nie może posiadać następujących składników majątkowych:
- więcej niż 5% (bezpośrednio lub pośrednio) udziałów (akcji) w kapitale innej spółki lub ogółu praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną
- innych praw majątkowych związanych z prawem do otrzymania świadczenia jako założyciel (fundator) lub beneficjent fundacji, trustu lub innego podmiotu albo stosunku prawnego o charakterze powierniczym.
- podatnicy eksploatujący statki powietrzne i morskie w transporcie międzynarodowym;
- podatnicy zajmujący się wydobyciem kopalin;
- podatnicy wykonujący działalność leczniczą;
- podatnicy zajmujący się transakcjami objętymi cenami regulowanymi;
- grupy kapitałowe, w których spółka dominująca posiada przez cały rok podatkowy, bezpośrednio lub pośrednio minimum 75% udział kapitałowy w każdej ze spółek. Ponadto, wszystkie spółki z grupy (w tym także podatkowej grupy kapitałowej) przyjęły rok podatkowy obejmujący ten sam okres oraz rentowność grupy za rok podatkowy, obliczona jako udział łącznych dochodów spółek w ich łącznych przychodach, jest większa niż 2%.
- mali podatnicy (podmioty, których roczne przychody są niższe niż 2 000 000 EUR);
- spółki prowadzące działalność komunalną;
- podatników, których rentowność w jednym z trzech ostatnich lat podatkowych przewyższała wskaźnik 2%. Zmiana ma łagodzić skutki podatku podatnikom, których niska rentowność wynika z czynników o charakterze ekonomicznym.
- podatników postawionych w stan upadłości, likwidacji lub objętych postępowaniem restrukturyzacyjnym;
- instytucje faktoringowe;
- przedsiębiorstwa górnicze.
Wprowadzając nowe regulacje, ustawodawca przewidział więc zwolnienia dla podmiotów rozpoczynających działalność, u których osiąganie strat podatkowych jest normalnym skutkiem procesów inwestycyjnych związanych z rozpoczynaniem działalności. Podatek od spółek nie dotyczy również małych podatników, którzy są szczególnie wrażliwi na sytuacje gospodarczą w kraju i na świecie, a ich możliwości pozyskania finansowania bywają ograniczone. Minimalny CIT nie będzie dotyczył także podmiotów, u których poniesiona strata lub osiągnięty niski dochód jest wynikiem pogorszenia się ogólnej sytuacji przedsiębiorstwa w danym roku. Jeśli w poprzednich latach wskaźnik ich rentowności przekroczył 2%, nie będą zobowiązani do zapłaty podatku od strat i niskich dochodów. To zdecydowanie dobra wiadomość dla przedsiębiorców. Minimalny CIT nie ma stać się narzędziem do przysłowiowego kopania leżącego a do swoistego sankcjonowania podmiotów, które w sposób trwały optymalizują swoje wyniki podatkowe.
Mechanizm odliczenia podatku minimalnego od CIT
Konstrukcja regulacji i równoległe funkcjonowanie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych i minimalnego CIT powodują, że możliwa jest sytuacja, gdy u jednego podmiotu powstanie w tym samym roku podwójne zobowiązanie podatkowe. Wówczas nie powinno jednak dojść do podwójnego opodatkowania. Kwota podatku minimalnego do zapłaty zostanie pomniejszona o należny „klasyczny” podatek CIT. Co więcej, jeżeli podatnik zapłaci podatek minimalny za dany rok, to będzie mógł go odliczyć w zeznaniach CIT składanych za kolejne 3 lata podatkowe.
Ile wynosi minimalny CIT?
Podstawą opodatkowania podatkiem od spółek jest hipotetyczny dochód, jaki według ustawodawcy powinien być osiągany przez podatników. Ustalony zostanie w oparciu o 1,5% próg rentowności i powiększony o elementy mogące służyć optymalizacji tj. nadwyżkę kosztów finansowania dłużnego, wartości usług m.in. doradczych, zarządzania i kontroli czy marketingowych nabywanych od podmiotów powiązanych lub podmiotów z tzw. rajów podatkowych, które skutkują zaniżeniem dochodu podatkowego, a w konsekwencji zmniejszeniem zobowiązań podatkowych. Od otrzymanych w powyższy sposób wartości odejmuje się:
- wartość odliczeń od dochodu, z wyłączeniem pomniejszeń dokonywanych w związku z tzw. ulgą na złe długi (przy czym w razie otrzymania zwrotu odliczonych kwot należy doliczyć kwoty poprzednio odliczone),
- przychody uwzględniane przy obliczaniu dochodu z działalności gospodarczej prowadzonej w specjalnych strefach ekonomicznych lub Polskiej Strefie Inwestycji,
- przychody wyłączone z kalkulacji współczynnika rentowności np. kosztów wynikających z nabycia, wytworzenia lub ulepszenia środków trwałych oraz wykorzystywania środków trwałych na podstawie umowy leasingu finansowego, zaliczonych do kosztów uzyskania przychodów, w tym także poprzez odpisy amortyzacyjne czy opłat z tytułu leasingu operacyjnego, zaliczonych do kosztów uzyskania przychodów.
Sprawdź nasz ranking leasingu
Podstawowa stawka minimalnego podatku dochodowego wynosi 10%. Podatnik może również ustalania podstawę opodatkowania w sposób uproszczony. Stanowi ona wtedy kwotę odpowiadającą 3% wartości osiągniętych w roku podatkowym przychodów ze źródeł innych niż z zysków kapitałowych. O wyborze takiego uproszczenia podatnik musi jednak poinformować właściwy organ podatkowy w zeznaniu podatkowym.
Przy założeniu braku znaczących zmian w przepisach podatkowych nie odprowadza się zaliczek na minimalny podatek dochodowy od osób prawnych. Przyjmuje się, że naliczenie daniny, obejmujące cały rok podatkowy, następuje raz i podlega wpłacie w terminie złożenia zeznania rocznego CIT.
Mimo świadomości o przepisach funkcjonujących w ustawie o CIT od 1 stycznia 2022 roku, regulacje dotyczące minimalnego podatku CIT budzą wiele pytań i kontrowersji wśród przedsiębiorców. Na szczęście wielu z nich będzie mogło skorzystać z szerokiego katalogu zwolnień z podatku od spółek, co nie wpłynie negatywnie na sytuację przedsiębiorstwa. Należy jednak pamiętać, że od 1 stycznia 2024 roku przepisy obowiązują a ich analiza na starcie może pozwolić na uniknięcie zaskoczenia dodatkową daniną na koniec roku.
Czy Twoje biuro jest gotowe na Krajowy System e-Faktur?
Spotkajmy się. Na spotkaniu wysłuchamy wyzwań, które stoją przed Twoim biurem odnośnie wdrożenia KSeF. Jako doświadczeni specjaliści, pomożemy Ci je pogrupować i finalnie rozwiązać. Co istotne, większość problemów da się rozwiązać już podczas pierwszego spotkania, tak wynika z naszej praktyki. Co poza tym możemy zrobić dla Twojego biura?
✅ Otrzymasz wsparcie techniczne
✅ Otrzymasz wsparcie merytoryczne
✅ Będziemy infolinią KSeF dla Twoich klientów
✅ Pokażemy Ci narzędzie dla klientów zintegrowane z KSeF
