CD Projekt, polska spółka giełdowa, przez lata stanowiła przykład spektakularnego sukcesu w rodzimej branży gier wideo. Skromny biznes z początków w lat 90. w 2020 roku przekształcił się z lokalnego dystrybutora oprogramowania światowego giganta. Produkcja „Wiedźmin”, oparta na popularnej serii książek Andrzeja Sapkowskiego, zdobyła miliony fanów na całym świecie i przyniosła firmie międzynarodową sławę oraz znakomite wyniki finansowe.
Jednak nie wszystko w historii CD Projekt przebiegało bezproblemowo. W 2020 roku długo wyczekiwana premiera „Cyberpunk 2077” wywołała fale kontrowersji i problemów technicznych, które odbiły się na reputacji spółki oraz jej wynikach finansowych.
Czy CD Projekt to polska firma? – historia ewenementu biznesowego na polską skalę
Zanim przejdziemy do aktualnych wyników CD Projekt, warto cofnąć się w czasie do 1988 roku.
Co to za firma Optimus?
CD Projekt został przejęty przez spółkę Optimus. Spółka została założona w 1988 roku przez polskiego przedsiębiorcę Romana Kluskę, praktycznie bez kapitału. Legenda głosi, że pracownicy samodzielnie składali komputery w warunkach chałupniczych. A jednak pod wodzą biznesmena firma stała się pionierem na polskim rynku, produkując komputery i kasy fiskalne.
Podobne artykuły
Marka osiągnęła spektakularny sukces finansowy, co uczyniło Kluskę jednym z najzamożniejszych Polaków lat 90. XX wieku. Optimus zdobył nawet pierwsze miejsce w Rankingu 100 Największych Polskich Firm Prywatnych Forbes. Mimo to w 2000 roku przedsiębiorca zdecydował się odejść, sprzedając swoje udziały do BRE Banku. Swoją decyzję argumentował nie tylko wszechobecną korupcją, ale również zastraszaniem i wymuszeniami, które – jak twierdził – odbierała szansę na uczciwe prowadzenie biznesu w ówczesnej Polsce. W chwili odejścia jego majątek szacowano na imponujące 400 milionów złotych.
Co się stało z Optimusem?
W latach 2000–2002 miejsce miały przekształcenia prawne spółki. W ich wyniku firma została ostatecznie podzielona na dwa odrębne podmioty gospodarcze, Optimus i Grupę Onet. W 2002 roku Roman Kluska został w spektakularny sposób aresztowany pod zarzutem wyłudzenia przez Optimus 30 mln zł podatku VAT i wyszedł na wolność po wpłaceniu 8 mln zł. Odebrano mu jednak paszport i zajęto jego posiadłość.
Sprawa wywołała ogromny skandal medialny, a na nieprawidłowości w dochodzeniu wskazywali zarówno posłowie, jak i senatorowie. Ostatecznie w 2003 roku Naczelny Sąd Administracyjny uchylił wszystkie zaskarżone decyzje, wskazał na nieprawidłowości w działaniu polskiej administracji publicznej i zarządził od organów podatkowych zwrot środków. Mimo to Roman Kluska za straty wizerunkowe, przejęcie domu, zatrzymanie i rok przymusowego pozostania w kraju otrzymał marne 5 tys. zł odszkodowania za niesłuszne zatrzymanie. Niemniej ten incydent stał się przyczyną kolejnych śledztw i wyjawienia licznych podobnych spraw dotyczących innych niesłusznie oskarżonych przedsiębiorców, korupcji i wymuszeń ze strony urzędników. Jak czytamy we Wprost z 2002 roku:
Na Zachodzie firmę eliminuje konkurencja, w Polsce – urzędnicy.
Wracając do Optimusa, w 2007 roku członkowie zarządu Optimusa, Piotr Lewandowski i Michał Lorenc, zostali zatrzymani przez CBŚ w sprawie kontrowersyjnego podwyższenia kapitału w spółce, a w 2008 Lewandowski został ponownie zatrzymany przez CBA pod zarzutem wyprowadzania pieniędzy ze spółki. 22 stycznia 2008 roku złożono wniosek o ogłoszenie upadłości z możliwością zawarcia układu, który został wycofany po przeprowadzeniu publicznej emisji akcji, z której 13,5 mln zł zostało przeznaczone na pokrycie zobowiązań.
O co chodzi z CD Projekt?
W 2009 roku ujawniono plany połączenia Optimusa z firmą CDP Investment, właścicielem dystrybutora gier komputerowych CD Projekt, ale formalne przejęcie CDP Investment przez Optimusa nastąpiło 3 stycznia 2011 roku. CD Projekt to spółka założona przez Marcina Iwińskiego i Michała Kicińskiego, dwóch pasjonatów komputerów, którzy na początku lat 90. zajmowali się dystrybucją gier komputerowych. W Polsce rynek ten dopiero się rozwijał, a dostęp do gier był ograniczony. Wczesne działania CD Projekt koncentrowały się na sprowadzaniu i dystrybucji gier z zagranicy.
Przełomem okazała się gra z 1999 roku „Baldur’s Gate”, do której głos podkładał Piotr Fronczewski i która sprzedała się w 100 tys. egzemplarzy. W 2002 roku CD Projekt rozpoczął współpracę z marką Disney i zyskał miano wyłącznego dystrybutora gier Ubisoft. Kilka miesięcy później w ramach spółki utworzono nową jednostkę, zajmującą się produkcją gier pod nazwą CD Projekt Red, która w 2007 roku wypuściła na rynek legendarną grę „Wiedźmin” na podstawie prozy Andrzeja Sapkowskiego.
Struktura działalności CD Projekt
CD Projekt prowadzi działalność w kilku kluczowych obszarach, które pozwalają mu na dywersyfikację dochodów i wzmacnianie obecności na globalnym rynku gier. Spółka dzieli się na dwie główne jednostki:
- CD Projekt Red – studio odpowiedzialne za produkcję flagowych gier spółki, takich jak seria „Wiedźmin” oraz „Cyberpunk 2077”. Zatrudnia obecnie kilkuset deweloperów, grafików i specjalistów od animacji. W 2023 roku CD Projekt ogłosił restrukturyzację, co wiązało się z redukcją zatrudnienia w celu optymalizacji kosztów operacyjnych.
- GOG.com – platforma cyfrowej dystrybucji gier, znana ze sprzedaży gier bez zabezpieczeń DRM, co daje graczom większą swobodę w zarządzaniu zakupionymi produktami. Dzięki GOG.com, CD Projekt zyskuje istotne źródło przychodów z globalnego rynku gier, gdzie cyfrowa sprzedaż nabiera na znaczeniu.
Twoja firmy potrzebuje dodatkowych środków, a Ty nadal czekasz na decyzję z banku?
Zgłoś się do eFaktor – a decyzję dotyczącą finansowania otrzymasz tego samego dnia. Wymień faktury na gotówkę w przeciągu 24h. Odbierz środki i wydawaj pieniądze swoje, a nie te, które pożyczył Ci bank.
Najpopularniejsze produkcje i ich wyniki finansowe CD Projekt
CD Projekt jest szczególnie znany z serii „Wiedźmin”, która zdobyła międzynarodową sławę i przyniosła firmie ogromne zyski, a także z „Cyberpunk 2077” – jednej z najbardziej wyczekiwanych gier w historii branży.
Ile CD Projekt zarobił na „Wiedźminie”?
Już pierwsza gra z serii „Wiedźmin” cieszyła się sporą popularnością. Jednak to „Wiedźmin 3: Dziki Gon” wydany w 2015 roku, okazał się prawdziwym fenomenem. Trzecia część sagi o przygodach Wiedźmina do 2017 roku przyniosła ponad miliard złotych przychodów, co po odjęciu kosztów promocji i dystrybucji dało ponad 700 mln zł zysku.
| Ile CD Projekt zarobił na „Wiedźminie”? | |||
| Gry | Rok | Przychody ze sprzedaży gry | Przychody ze sprzedaży gadżetów |
| Premiera Wiedźmin 2 (PC) | 2011 | 46,4 | 2,2 |
| Premiera Wiedźmin 2 (Xboc) | 2012 | 44,4 | 3,1 |
| Brak premier | 2013 | 23,2 | 0,4 |
| Brak premier | 2014 | 23,2 | 9,6 |
| Premiera Wiedźmin 3: Serce z Kamienia | 2015 | 645,8 | 51,2 |
| Premiera Krwi i Wina | 2016 | 459,6 | 16,2 |
| SUMA | 1242,6 | 82,7 |
Źródło: Money.pl
Czy CD Projekt zarobił na „Cyberpunk”?
Kolejną wyczekiwaną produkcją był „Cyberpunk 2077”. To jedną z najambitniejszych produkcji CD Projekt, której budżet wyniósł ponad 1,2 miliarda złotych, a prace nad produkcją trwały 8 lat. W dniu premiery, gra sprzedała się w ponad 13 milionach kopii, generując w pierwszych tygodniach około 2,5 miliarda złotych przychodów. Jednak z powodu licznych błędów i problemów technicznych, szczególnie na konsolach starszej generacji, CD Projekt stanął przed koniecznością wydawania kolejnych poprawek, co kosztowało firmę setki milionów złotych. Niemniej, jak twierdzi prezes spółki Michał Nowakowski, w 2023 roku przychody z Cyberpunk 2077 wraz z dodatkiem Widmo Wolności przekroczyły 3 mld zł, a sprzedaż dodatku wyniosła 5 mln kopii.
Sytuacja finansowa CD Projekt
W szczytowym momencie, CD Projekt był jedną z najcenniejszych spółek notowanych na warszawskiej giełdzie, z kapitalizacją sięgającą 40 miliardów złotych w 2020 roku. Tak imponująca wartość wynikała z sukcesu serii „Wiedźmin” oraz ogromnych oczekiwań wobec „Cyberpunk 2077”. Niestety, po pełnej problemów premierze tej gry, kapitalizacja spółki gwałtownie spadła – na początku 2023 roku oscylowała już wokół 15 miliardów złotych. Wahania te odzwierciedlały utratę zaufania inwestorów oraz wyzwania, z którymi musiała zmierzyć się firma w kolejnych miesiącach.
Mimo kryzysów i trudności, CD Projekt zdołał poprawić swoje wyniki finansowe. Rok 2023 okazał się drugim najlepszym rokiem w historii firmy, co świadczy o jej zdolności do odbudowy i adaptacji w trudnych warunkach rynkowych. Skonsolidowane przychody ze sprzedaży osiągnęły poziom 1,23 miliarda złotych, co stanowiło wzrost o 29% w porównaniu do roku poprzedniego. Z kolei zysk netto za 2023 rok wyniósł 481 milionów złotych, co oznacza wzrost o 39% względem wcześniejszego okresu. Wynik ten jest imponujący, zwłaszcza biorąc pod uwagę trudności, jakie firma musiała pokonać po premierze „Cyberpunk 2077”. Co zatem poszło nie tak?
Problemy CD Projekt
Po premierze „Cyberpunk 2077” firma napotkała na liczne trudności. Problemy techniczne gry doprowadziły do fali krytyki, konieczności jej wycofania z platformy PlayStation Store oraz wydania wielu poprawek, które kosztowały spółkę ponad 250 milionów złotych. W ciągu dwóch dni wartość rynkowa firmy spadła o ponad miliard złotych, co wywołało niepokój wśród inwestorów i dalszy spadek wartości akcji.
Pozew zbiorowy i kontrowersje
Trudności CD Projekt przeniosły się także na grunt międzynarodowy. W grudniu 2020 roku i styczniu 2021 roku kancelarie działające w imieniu grupy posiadaczy amerykańskich papierów wartościowych OTGLY i OTGLF oraz opartych na akcjach firmy złożyły przeciw CD Projekt pozwy zbiorowe, które połączono w jedną sprawę, zarzucając polskiej spółce składanie fałszywych oświadczeń oraz nieujawnienie faktu, że granie w „Cyberpunk 2077” było praktycznie niemożliwe na systemach Xbox i PlayStation starszej generacji z powodu ogromnej liczby błędów, co zaowocowało wycofaniem gry z platformy Sony i koniecznością zwrotu pieniędzy za zakupione egzemplarze. W 2022 roku zawarto ugodę, na mocy której obowiązano się do wypłaty powodom 1,85 mln dolarów. Pozew dodatkowo osłabił wizerunek CD Projekt, a koszty związane z procesem sądowym oraz pogorszeniem reputacji negatywnie wpłynęły na spółkę.
Jednak na tym kłopoty CD Projekt się nie kończą, bowiem we wrześniu 2024 roku okazało się, że studio zostało pozwane z innych względów. Tym razem pozew dotyczy platformy dystrybucyjnej GOG.com i jak czytamy w oficjalnym komunikacie:
Powód domaga się ustalenia na drodze sądowej, czy stosowanie przez GOG określonych rozwiązań technicznych jest zgodne z United States Video Privacy Protection Act oraz wypłaty ewentualnego odszkodowania, gdyby sąd stwierdził wystąpienie naruszenia.
Jednak na ten moment nieznane są szczegóły tego procesu, a zespół prawny CD Projekt jest w trakcie badania zasadności roszczeń.
Ile są warte akcje CD Projekt?
Po upublicznieniu kolejnego pozwu wytoczonego przeciwko spółce notowania CD Projekt zaczęły spadać – już w godzinę po rozpoczęciu sesji obniżyły się o 2,4%. Jednak od tego czasu sytuacja zaczęła się stabilizować. 31 października 2024 r. firma rozpoczęła notowania od poziomu 159 zł, natomiast zgodnie ze stanem na 5 listopada od 161,8 zł.
Czy akcje CD Projekt wzrosną?
Zarząd CD Projekt, w obliczu licznych trudności, zdecydował się na strategiczne zmiany, które mają pomóc firmie odzyskać pozycję na rynku i odzyskać zaufanie zarówno graczy, jak i inwestorów. W 2023 roku spółka ogłosiła restrukturyzację i plan masowego zwolnienia (w CD Projekt Red stracić pracę ma około 100 osób, co stanowi 9% całego zespołu), co miało na celu zwiększenie efektywności operacyjnej i koncentrację na kluczowych projektach.
Jednym z głównych priorytetów jest kontynuacja prac nad „Cyberpunk 2077” oraz rozwijanie tej marki. Pomimo początkowych problemów, firma nie rezygnuje z tego uniwersum, wierząc, że może jeszcze stać się silnym filarem działalności CD Projekt. Wydanie dodatku „Widmo Wolności” miało pomóc w poprawie opinii o grze i przyciągnąć graczy z powrotem, a jednocześnie stanowić dla firmy kolejne źródło przychodów.
CD Projekt postawił także na rozwój kolejnych gier w uniwersum „Wiedźmina”. Zapowiedziano już projekty związane z nową sagą, które będą kontynuować popularność tego świata, a także mają szansę ponownie podbić serca graczy na całym świecie. Zespół firmy pracuje również nad wzmocnieniem swojego zespołu deweloperskiego, zwłaszcza w kontekście prac nad grami nowej generacji, które będą korzystać z najnowszych technologii i rozwiązań graficznych. Mimo to o przyszłości marki zdecydują wyniki najnowszego pozwu zbiorowego, zakres strat wizerunkowych oraz wysokość ewentualnego odszkodowania.
Fundament, na którym można budować
CD Projekt, firma znana na całym świecie z serii „Wiedźmin” oraz ambitnej produkcji „Cyberpunk 2077”, przeszła drogę od pełnych sukcesów lat 2000. i 2010. po trudności i kryzysy związane z premierą „Cyberpunk 2077”. Problemy techniczne, wyzwania finansowe, spadek wartości rynkowej oraz pozwy zbiorowe stały się dla firmy trudnym doświadczeniem, które wymagało przemyślenia dotychczasowej strategii i wdrożenia działań naprawczych.
Pomimo tych problemów, CD Projekt posiada mocne fundamenty i lojalną społeczność graczy, co daje firmie szansę na odbudowę pozycji na rynku. Seria „Wiedźmin” wciąż cieszy się dużym zainteresowaniem, a nowe projekty, takie jak Hadar mogą przynieść firmie kolejny sukces. Ponadto rozwój technologii i restrukturyzacja organizacyjna mają pomóc w poprawie jakości kolejnych produkcji, co niezbędne, aby nie powtórzyć swoich błędów. Przyszłość CD Projekt, choć pełna wyzwań, wciąż może być pełna sukcesów, jeśli zarząd firmy zdoła wyciągnąć wnioski z dotychczasowych doświadczeń i skupić się na dostarczaniu wysokiej jakości produktów, które zachwycą graczy na całym świecie.
Zainteresował Cię ten artykuł? Czytaj więcej takich treści w ramach cyklu „Biznes pod lupą”
Fot. CD Projekt
