W ramach prowadzonej przez rząd deregulacji przygotowano pakiet nowelizacji przepisów dotyczących prowadzenia działalności gospodarczej. Odnoszą się one m.in. do zasad doręczania korespondencji osobom prawnym i jednostkom nieposiadającym osobowości prawnej w postępowaniu administracyjnym oraz formy umowy leasingu. Co warto wiedzieć o nowych regulacjach?
Etap legislacyjny
Prezydent podpisał w dniu 5 czerwca 2025 r. ustawę z dnia 21 maja 2025 r. o zmianie niektórych ustaw w celu deregulacji prawa gospodarczego i administracyjnego oraz doskonalenia zasad opracowywania prawa gospodarczego (Dz.U. z 2025 r. poz. 769). Jej istotna część weszła w życie w dniu 13 lipca 2025 r.
Cel wprowadzonych zmian
Zasadniczym celem nowelizacji przepisów jest uproszczenie prawa gospodarczego i administracyjnego, co ma poprawić sytuację przedsiębiorców. Przede wszystkim chodzi tutaj o zmniejszenie liczby zbędnych i nadmiernych regulacji, które w rzeczywistości jedynie utrudniają prowadzenie działalności gospodarczej. W praktyce uchylenie tych przepisów powinno skutkować zmniejszeniem kosztów, jakie ponoszą przedsiębiorcy.
Nie bez znaczenia jest również skrócenie procedur administracyjnych. Ma ono przełożyć się na ogólną efektywność organów administracji publicznej i samorządowej.
Najważniejsze zmiany
Zmiany, które najbardziej zainteresują przedsiębiorców, dotyczą doręczeń zastępczych w postępowaniu administracyjnym oraz formy umowy leasingu.
Doręczenia zastępcze w postępowaniu administracyjnym
Zgodnie z projektem ustawy do Kodeksu postępowania administracyjnego ma zostać dodany art. 45a. Na mocy tego przepisu możliwe stanie się doręczanie pism osobom prawnym i jednostkom organizacyjnym nieposiadającym osobowości prawnej przez wykreowanie tzw. wtórnego adresata pisma oraz wykorzystanie fikcji prawnej doręczenia. Co jednak ważne, tego rodzaju doręczenie będzie możliwe wyłącznie w następujących sytuacjach:
- gdy adres siedziby osoby prawnej i jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej nie istnieje;
- jeżeli adres, o którym mowa powyżej, został wykreślony z rejestru;
- kiedy adres siedziby osoby prawnej i jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej jest niezgodny z odpowiednim rejestrem;
- gdy ustalenie tego adresu nie jest możliwe.
Warto przy tym zwrócić uwagę, że powyższe regulacje znajdą zastosowanie zarówno w przypadku postępowań wszczynanych z urzędu, jak i tych na wniosek.
Należy jednak podkreślić, iż nowe regulacje dotyczące doręczenia zastępczego będą miały zastosowanie wyłącznie w sytuacjach, gdy nie jest możliwe skuteczne doręczenie pisma w sposób określony w art. 45 Kodeksu postępowania administracyjnego (KPA). Zgodnie z tym przepisem pisma kierowane do jednostek organizacyjnych oraz organizacji społecznych doręcza się w ich siedzibie, do rąk osób uprawnionych do ich odbioru. W przypadku, gdy doręczenie w ten sposób nie jest możliwe, np. z powodu nieistniejącego, wykreślonego lub niezgodnego z rejestrem adresu siedziby, a także, gdy nie można ustalić aktualnego adresu, zastosowanie znajdzie art. 45a § 1 KPA. W przepisie tym przewidziano, że w takiej sytuacji pismo należy doręczyć osobie fizycznej uprawnionej do reprezentowania danego podmiotu.
W kontekście powyższego należy dodać, iż na mocy art. 45a § 3 KPA możliwe jest przyjęcie fikcji doręczenia, w sytuacji, gdy ustalenie adresu nie jest możliwe. W takim przypadku pismo pozostawia się w aktach sprawy, a pracownik organu sporządza odpowiednią adnotację dokumentującą podjęte próby ustalenia danych adresowych. Za datę doręczenia uznaje się dzień sporządzenia tej adnotacji. Tym samym przepis precyzuje moment, z którym wiążą się skutki doręczenia, nawet w sytuacji braku fizycznego przekazania pisma adresatowi – jest to dzień, w którym organ stwierdził niemożność ustalenia adresu osoby uprawnionej do reprezentowania podmiotu będącego adresatem.
Umowa leasingu
Zgodnie z ustawą o zmianie niektórych ustaw w celu deregulacji prawa gospodarczego i administracyjnego oraz doskonalenia zasad opracowywania prawa gospodarczego nowelizacja objęła również regulacje dotyczące umowy leasingu. Chodzi tutaj o formę tego kontraktu. Otóż umowa leasingu powinna być zawarta w formie dokumentowej. Dotychczas musiała być ona zawarta w formie pisemnej, a niedochowanie tego obowiązku skutkowało jej bezwzględną nieważnością.
Liberalizacja, o której mowa powyżej, ma na celu uproszczenie prowadzenia działalności gospodarczej. Leasing jest bowiem popularnym sposobem finansowania inwestycji przez polskich przedsiębiorców. Wymóg zachowania formy pisemnej bywa niekiedy poważnym utrudnieniem w dalszym rozwoju prowadzonej działalności, co przejawia się w przedłużającym się czasie zawarcia kontraktu.
Obowiązek zachowania formy dokumentowej bez wymogu posiadania podpisu elektronicznego weryfikowanego za pomocą kwalifikowanego certyfikatu nie tylko przyspieszy proces zawierania umów, ale i pozytywnie wpłynie na jego bezpieczeństwo, co jest istotne z punktu widzenia obydwu stron.
Co trzecia firma MŚP obawia się utraty płynności finansowej
Według raportu PARP, aż 33% przedsiębiorców MŚP wskazuje pogorszenie płynności jako największe zagrożenie dla dalszego działania firmy. To sygnał, że takie wpadki, jak w przypadku MC Donald’s, mogą być bardzo kosztowne i mieć realny wpływ cash flow. Czy znasz narzędzi finansowe, które mogą pomóc w utrzymaniu płynność firmy, bez obciążania jej zdolności kredytowej?
Zmiany, które ucieszą przedsiębiorców
Wskazane powyżej zmiany to najistotniejsze elementy pakietu deregulacyjnego. Obejmuje on również zmiany dotyczące m.in. wprowadzenia przepisów wspierających stosowanie mediacji w sprawach administracyjnych, uregulowanie biegu terminu przedawnienia możliwości nałożenia administracyjnej kary pieniężnej, wprowadzenie możliwości udzielania z urzędu ulg w spłacie tych kar, czy też skrócenie maksymalnego dopuszczalnego czasu kontroli mikroprzedsiębiorców z dotychczasowych 12 do 6 dni roboczych. Z całą pewnością zmiany te ucieszą osoby prowadzące działalność gospodarczą.