Czy pieniądze są w stanie zapewnić szczęście? To pytanie od wieków intryguje nie tylko filozofów. Odpowiedź nie jest jednoznaczna i nie ma jednego uniwersalnego rozwiązania. To, co dla jednego może być źródłem szczęścia, dla innego może być źródłem nieszczęścia. Jednak wg naukowców istnieje pewna zależność między pieniędzmi a szczęściem.
75 tys. dolarów rocznie? Nie, raczej 200 tys.!
Według badań przeprowadzonych przez laureata Nagrody Nobla Daniela Kahnemana i Matthew Killingswortha opublikowanych w Proceedings of the Natonial Academy of Sciences, pieniądze mogą pomóc w zapewnieniu poczucia bezpieczeństwa, co może mieć pozytywny wpływ na szczęście. Obalili przy tym badanie tego pierwszego z 2010 roku, w którym podano próg zarobków, które dają szczęście. W tymże kwota rocznego dochodu, która jest optymalna wynosi 75 tys. dolarów. Wszystko co osiągało się powyżej nie dawało poczucia większego szczęścia.
Matthew Killingsworth, który jest cenionym badaczem szczęścia, w 2021 roku, ponad po dekadzie od badania Kahnemana, postanowił powiedzieć „sprawdzam”. W końcu kwoty sprzed 10 lat mogą być nieaktualne, z czego doskonale sobie zdajemy sprawę – szczególnie w Polsce. Dlatego trzeba było skorygować tę kwotę, biorąc pod uwagę m.in. inflację. Z jego badań wynikło, że szczęście może być osiągnięte przy rocznych dochodach znacznie przekraczających 200 tys. dolarów.
Jak zmierzyć zależność posiadania pieniędzy do szczęścia?
Killingsworth i Kahneman przeprowadzili ankietę wśród 33 391 mieszkańców USA w przedziale wiekowym 18-65 lat. Dodatkowymi warunkami było to, że ankietowani nie byli bezrobotnymi i ich dochód gospodarstw domowych wynosił co najmniej 10 tys. dolarów rocznie.
Do badania wykorzystano aplikację Track Your Happiness, która została stworzona przez Killingswortha. Za jej pomocą ankietowani wysyłali swoje odczucia w przypadkowych porach dniach. Aplikacja w nieokreślonej godzinie wysyłała m.in. pytanie „jak się czujesz?”, na które można było udzielić odpowiedzi od „bardzo źle” do „bardzo dobrze”. Oczywiście badacze zdawali sobie sprawę, że ludzie nie są jednakowo szczęśliwi, ale przyjęli, że istnieją poziomy i pułap szczęścia.
Możesz zarabiać dużo, a i tak będziesz czuł niedosyt
Z przeprowadzonych badań wysnuto dwa bardzo ciekawe wnioski. Otóż, nawet jak twoje zarobki są w wysokim przedziale dochodów, to odczuwasz większe szczęście wraz z wyższą pensją. Drugim, ciekawszym wynikiem badań było to, że ok. 20% ankietowanych było szczęśliwszymi wraz z dochodem, ale do pewnego progu. Po jego przekroczeniu poziom szczęścia utrzymywał się na takim samym poziomie.
Okazuje się, że ludzie z nieszczęśliwymi doświadczeniami, takimi jak żałoba czy depresja, mogą odczuć więcej szczęścia, gdy ich dochód wzrośnie do około 100 tys. dolarów, ale nie będą znacznie szczęśliwsi, ponieważ nadal będą skupiali się na swojej tragedii.
Jest też oczywiście grupa osób, która jest dobrze sytuowana finansowo, ale nie może osiągnąć szczęścia. Takim ludziom nie pomoże wyższy dochód.
Jak to wygląda w Polsce?
Revolut z okazji międzynarodowego dnia szczęścia przeprowadził ankietę wśród 12 tys. osób w 11 europejskich krajach. W Polsce przeprowadzono badanie na tysiącu osób. Wynika z niego, że 42% Polakom brakuje pieniędzy do osiągnięcia szczęścia. A 36% stwierdziło, że są pod finansową presją, która nie daje im satysfakcji z posiadanego majątku. Jaki miesięczny dochód netto wystarczyłaby naszym rodakom do osiągnięcia szczęścia? Najwięcej badanych (38%) wskazało, że to kwota 9.380 zł.
Ponad połowa Polaków nie odczuwa różnicy w tym, czy wydaje pieniądze na siebie, czy dla bliskich. Za to 35% wskazało, że najwięcej satysfakcji odczuwa podróżując – była to najpopularniejsza kategoria szczęśliwego spędzania wolnego czasu wśród ankietowanych.
Czy pieniądze to wszystko?
Killingsworth uważa, że – mimo wszystko – pieniądze to nie wszystko, co potrzeba do szczęścia. Dodaje przy tym, że zwiększony dochód do jeden z paru czynników szczęścia. Pieniądze mogą mieć pozytywny wpływ na społeczne życie. Posiadanie ich może zwiększyć pewność siebie, co może pomóc w budowaniu zdrowego związku z innymi ludźmi. Może również zwiększyć poczucie kontroli nad swoim życiem. Pieniądze pozwalają ludziom na zakup produktów i usług, które mogą poprawić jakość ich życia, co w konsekwencji może przynieść im więcej szczęścia.
Jednak nie można zapominać, że istnieją również negatywne skutki posiadania dużych ilości pieniędzy. Może to na przykład prowadzić do materializmu i skłonności do kupowania drogich rzeczy, które nie zawsze są potrzebne lub użyteczne. Większa koncentracja na konsumpcję może skutkować większym naciskiem na wydawanie, co może prowadzić z kolei do problemów finansowych.