Na początku października, odpowiednio we wtorek i środę 1. i 2. dnia tego miesiąca, po raz kolejny w tym roku zebrała się Rada Polityki Pieniężnej (RPP). Na posiedzeniu debatowano o poziomie stóp procentowych w Polsce. Ostatecznie podjęto decyzję, której spodziewało się większość analityków i ekonomistów. RPP postanowiła nie zmieniać poziomu stóp procentowych, co oznacza, że nadal kredyty będą drogie. To nie koniec złych wiadomości dla kredytobiorców. Najbardziej prawdopodobne prognozy zakładają, że RPP obniży stopy procentowe dopiero w II połowie 2025 roku.
Aktualne stopy procentowe w Polsce
Pozostawienie stóp procentowych na dotychczasowym poziomie nie jest żadnym zaskoczeniem. Ekonomiści spodziewali się takiej decyzji Rady Polityki Pieniężnej. Dlatego przypominam, na jakim poziomie kształtują się obecnie stopy procentowe w Polsce, w tym najważniejsza dla kredytobiorców stopa referencyjna:
- Stopa referencyjna – 5,75 proc. w skali rocznej.
- Stopa lombardowa – 6,25 proc. w skali rocznej.
- Stopa depozytowa – 5,25 proc. w skali rocznej.
- Stopa redyskonta weksli – 5,80 proc. w skali rocznej.
- Stopa dyskontowa weksli – 5,85 proc. w skali rocznej.
W tym roku RPP zbierze się jeszcze dwukrotnie – 5 i 6 listopada oraz 3 i 4 grudnia. Jednak według ekonomistów istnieje niewiele przesłanek za obniżeniem stóp procentowych w najbliższych miesiącach. Oznacza to, że stopy procentowe pozostają na aktualnym poziomie od października 2023 roku, kiedy obniżono je o 0,25 proc. Miesiąc wcześniej, we wrześniu 2023 roku, RPP obcięła stopy o 0,75 proc.
Podobne artykuły
RPP stawia na walkę z inflacją
Decyzja o utrzymaniu relatywnie wysokich stóp procentowych w Polsce jest podyktowana danymi makroekonomicznymi. Kluczowe znaczenie ma presja inflacyjna. Otóż we wrześniu, rok do roku indeks cen towarów i usług konsumpcyjnych (CPI) był wyższy o 4,9 proc. To najwyższy odczyt w 2024 roku i wynik niemal dwukrotnie przekraczający cel inflacyjny (2,5 proc.). Jednak inflacja będzie jeszcze wyższa i w najbliższych miesiącach na pewno przekroczy 5 proc. Szczyt inflacyjny ma przypaść na pierwszy kwartał 2025 roku.
Więcej o prognozowanej inflacji dowiemy się w listopadzie, kiedy Narodowy Bank Polski przedstawi nową projekcję inflacyjną. Aktualnie, bazując na prognozie z lipca, średnia inflacja w 2025 roku wynieść ma w przedziale od 3,9 do 6,6 proc., a rok później – od 1,3 do 4,1 proc. Rozbieżności są więc bardzo duże, a to prognozy tylko z 50-procentowym prawdopodobieństwem.
Inflacja ponownie rośnie w Polsce od lipca, głównie za sprawą wyższych taryf za energię elektryczną, gaz i ciepło sieciowe. Poza tym nadal pozostaje silna presja w sektorze usług, wynikająca głównie z kosztów pracy i szybko rosnącej płacy. Rośnie pensja minimalna, a co za tym idzie, mimo spłaszczania wynagrodzeń wyższych pensji żądają także pracownicy zarabiający więcej.
Przeczytaj też: „Duży wzrost inflacji CPI. Czy czeka nas fala bankructw i bezrobocia?„
Aktualnie poziom stóp procentowych w Polsce jest zbliżony do innych krajów regionu Europy Środkowo-Wschodniej (np. 6,5 proc. na Węgrzech i w Rumunii, 4,25 proc. w Czechach). Natomiast banki tych państw, żeby przeciwdziałać spowolnieniu gospodarczemu, najprawdopodobniej zaczną wcześniej luzować politykę monetarną. Podobnie postępuje amerykański FED oraz Europejski Bank Centralny. Podejście RPP jest bardziej konserwatywne i skupia się na przeciwdziałaniu inflacji. Dlatego obniżka stóp w Polsce nie powinna mieć miejsca wcześniej niż w II lub III kwartale 2025 roku.
Wysokie stopy procentowe to drogi kredyt – sprawdź, jak zmienia się wysokość raty w zależności od oprocentowania
Niższe stopy procentowe to tańszy kredyt. To ważne z punktu widzenia firm oraz gospodarstw domowych, szczególnie przy kredytach hipotecznych mocno obciążających domowy budżet przez okres nawet 35 lat.
Oczywiście jeszcze przed rokiem stopy procentowe były dużo wyższe (6,75 proc.). Z drugiej strony poziom 5,75 proc. nadal jest bardzo wysoki. Warto zauważyć, że przez wiele lat – od marca 2015 do marca 2020 roku – stopy procentowe kształtowały się na poziomie tylko 1,5 proc. Następnie zaczęto je obniżać (do 0,10 proc.), po czym dynamicznie podwyższać (do 6,75 proc.).
Zwłaszcza że stopa procentowa to jeden z dwóch głównych składników oprocentowania kredytu hipotecznego. Wysokość oprocentowania zależy bowiem od stawki WIBOR (odzwierciedla inflację i wysokość stóp procentowych) oraz marży banku. Wskaźnik referencyjny banku (zwykle WIBOR 3M oraz WIBOR 6M) i prowizja są różne w zależności od banku, ale nie są to ogromne różnice.
Ile zajmuje Tobie fakturowanie? W Faktura.pl najszybsi robią to w 30 sekund
Przez pierwszy miesiąc darmowego korzystania z aplikacji zobaczysz, jak jej funkcje uproszczą Ci życie. Oto zalety korzystania z Faktura.pl:
✅ Automatyczne wystawianie faktur cyklicznych
✅ Wysyłka dokumentów z poziomu aplikacji
✅ Program zintegrowany z Krajowym Systemem e-Faktur
✅ Możliwość księgowania swoich kosztów za pomocą kilku kliknięć
✅ Natychmiastowa płatność przy pomocy przycisku „Kliknij, aby opłacić fakturę” umieszczonego na dokumencie
✅ Funkcja magazynu z możliwością zintegrowania z Allegro
Wysokość raty kredytu przy zmianie oprocentowania – symulacja
Dla łatwiejszych wyliczeń przyjąłem, że stawka WIBOR 3M wynosi 5,9 proc., natomiast marża – 2,1 proc., co oznacza oprocentowanie na poziomie 8 proc. Okres kredytowania w poniższej symulacji to 360 miesięcy (30 lat).
| Wysokość kredytu | Liczba pozostałych rat | Wysokość miesięcznej raty przy oprocentowaniu 8 proc. | |
| 300 000 PLN | 360 | 2 201,29 PLN | |
| Zmiana oprocentowania | Wysokość miesięcznej raty | ||
| -2,0 proc. | 1 798,65 PLN (-402,64 PLN) | ||
| -1,0 proc. | 1 995,91 PLN (-205,38 PLN) | ||
| +1,0 proc. | 2 413,87 PLN (+212,58 PLN) | ||
| +2,0 proc. | 2 632,71 PLN (+431,42 PLN) | ||
| Wysokość kredytu | Liczba pozostałych rat | Wysokość miesięcznej raty przy oprocentowaniu 8 proc. | |
| 400 000 PLN | 360 | 2 935,06 PLN | |
| Zmiana oprocentowania | Wysokość miesięcznej raty | ||
| -2,0 proc. | 2 398,20 PLN (-536,86 PLN) | ||
| -1,0 proc. | 2 661,21 PLN (-273,85 PLN) | ||
| +1,0 proc. | 3 218,49 PLN (+283,43 PLN) | ||
| +2,0 proc. | 3 510,29 PLN (+575,23 PLN) | ||
| Wysokość kredytu | Liczba pozostałych rat | Wysokość miesięcznej raty przy oprocentowaniu 8 proc. | |
| 500 000 PLN | 360 | 3 668,82 PLN | |
| Zmiana oprocentowania | Wysokość miesięcznej raty | ||
| -2,0 proc. | 2 997,75 PLN (-671,07 PLN) | ||
| -1,0 proc. | 3 326,51 PLN (-342,31 PLN) | ||
| +1,0 proc. | 4 023,11 PLN (+354,29 PLN) | ||
| +2,0 proc. | 4 387,86 PLN (+719,04 PLN) | ||
W celach porównawczych wstawiam też hipotetyczną wysokość rat przy oprocentowaniu 8 proc. oraz 4,5 proc. Oprocentowanie 4,5 proc. nawiązuje do stóp na poziomie 1,5 proc. powiększonych o 3-procentową marżę banku.
| Wysokość kredytu | Liczba pozostałych rat | Wysokość miesięcznej raty przy oprocentowaniu 8 proc. | Wysokość miesięcznej raty przy oprocentowaniu 4,5 proc. |
| 300 000 PLN | 360 | 2 201,29 PLN | 1 520,06 PLN |
| 400 000 PLN | 360 | 2 935,06 PLN | 2 026,74 PLN |
| 500 000 PLN | 360 | 3 668,82 PLN | 2 533,43 PLN |
Zachęcam do samodzielnego sprawdzenia, jak kształtuje się wysokość rat w zależności od zmiany oprocentowania. Pomoże kalkulator zmiany oprocentowania Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.
Kalkulator zmiany oprocentowania UOKIK
Jak uniknąć kredytowania „pod korek”?
W ten sposób można uniknąć kredytowania „pod korek”. To sytuacja, kiedy po znaczącym wzroście stóp procentowych wysokość raty jest zbyt wysoka wobec budżetu gospodarstwa. Z taką sytuacją mieliśmy masowo do czynienia w 2022 roku, szczególnie wobec kredytobiorców, którzy zaciągali kredyt w 2020 roku, kiedy stopa referencyjna wynosiła 0,10 proc. w skali rocznej, aby po kilkudziesięciu miesiącach wzrosnąć nawet do 6,75 proc.
| Wysokość kredytu | Liczba pozostałych rat | Wysokość miesięcznej raty przy oprocentowaniu 3 proc. (*) | Wysokość miesięcznej raty przy oprocentowaniu 8,75 proc. (**) |
| 300 000 PLN | 360 | 1 264,81 PLN | 2 360,10 PLN |
| 400 000 PLN | 360 | 1 686,42 PLN | 3 146,80 PLN |
| 500 000 PLN | 360 | 2 108,02 PLN | 3 933,50 PLN |
* założyłem, że marża banku wynosiła 2,9 proc., a całe oprocentowanie 3 proc.
** założyłem, że marża banku wynosiła 2 proc., a całe oprocentowanie 8,75 proc.
Różnice w wysokości rat są ogromne i nic dziwnego, że dla wielu budżetów było to zbyt duże obciążenie. Niestety, w dużej mierze winni są sami kredytobiorcy, którzy nie tylko kredytowali się pod korek, ale też zaciągali kredyt ze zmienną stopą procentową. Problemu nie mieli ci, którzy wzięli wówczas droższy kredyt, ale ze stałym oprocentowaniem przynajmniej na okres 5 lat.
Takie kredyty są bardzo licznie oferowane przez banki również obecnie. Natomiast kredytowanie się aktualnie na stałej stopie może nie być najlepszym rozwiązaniem, skoro spekuluje się, że cięcie stóp jest kwestią kilku miesięcy. Niestety dla kredytobiorców, nic nie wskazuje na to, że będą to znaczące obniżki. Jeżeli nie wydarzy się nic znaczącego dla gospodarki i świata (tzw. czarny łabędź), o poziomie stóp 2-3 proc. w najbliższym czasie można raczej zapomnieć.
Przeczytaj też: „Mamy droższy prąd, niż w Niemczech – 60 proc. firm wskazuje podwyżki cen prądu jako główne zagrożenie dla biznesu„
Do takich wycen należy pochodzić ostrożnie, ale dają one pewien wgląd w sytuację na rynku stóp procentowych. Otóż kontrakty terminowe FRA na stopę procentową zakładają, że stawka WIBOR 3M w październiku 2025 roku będzie wynosić niewiele ponad 4 proc. Dla poziomu stóp procentowych w 2025 roku najbardziej prawdopodobne są więc prognozy zakładające stopniowe obniżki od drugiego lub trzeciego kwartału i obniżenie oprocentowania z aktualnego poziomu o około 1-1,5 proc.
Zainteresował Cię ten artykuł? Czytaj więcej takich treści w ramach cyklu „Alarm podatkowy”
