Wybór formy opodatkowania jest jedną z podstawowych decyzji, które musi podjąć każda osoba prowadząca działalność gospodarczą w Polsce. W zależności od zmiennej sytuacji rynkowej czy planów inwestycyjnych przedsiębiorcy, przedsiębiorca powinien co roku weryfikować swój wybór i korzystać z prawa do zmiany formy opłacania podatku dochodowego. Tradycyjnie, zmiana formy opodatkowania wymagała złożenia pisemnego oświadczenia do właściwego naczelnika urzędu skarbowego lub za pośrednictwem Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG). Jednak, najnowsze orzecznictwo wprowadziło nowe spojrzenie na tę kwestię. Przedsiębiorco, zapomniałeś złożyć deklarację o wyborze formy opodatkowania na 2025 rok? Sprawdź, czy skorzystasz na nowej linii orzeczniczej!
Tradycyjne podejście organów skarbowych – wymóg formalny
Zgodnie z art. 9a ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT), podatnicy dokonujący wyboru opłacania podatku dochodowego liniowo lub w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych są zobowiązani do złożenia pisemnego oświadczenia do właściwego naczelnika urzędu skarbowego. Termin na złożenie oświadczenia upływa:
- 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu w którym został osiągnięty pierwszy przychód z działalności gospodarczej w roku podatkowym,
albo
- do końca roku podatkowego, jeżeli pierwszy taki przychód został osiągnięty w grudniu tego roku podatkowego.
Alternatywnie, oświadczenie to może zostać złożone poprzez złożenie aktualizacji wniosku CEIDG-1. Dla większości przedsiębiorców, prowadzących aktywnie działalność gospodarczą przez cały rok, termin na złożenie oświadczenia o wybranej formie opodatkowania na dany rok mija 20 lutego tego roku. Niezachowanie wymaganego terminu skutkuje pozostaniem przy dotychczasowej formie opodatkowania na dany rok podatkowy lub, w przypadku podatników rozpoczynających działalność gospodarczą – rozliczanie się on na zasadach ogólnych, Jeszcze do niedawna, organy skarbowe interpretowały te przepisy w sposób restrykcyjny, wymagając bezwzględnego dochowania pisemnej formy oświadczenia lub aktualizacji poprzez CEIDG złożonych w terminie. W roku 2024 nastąpił przełom za sprawą wyroku NSA, zgodnie z którym za zmianę formy opodatkowania można uznać prawidłowo opisany i dokonany w terminie przelew zaliczki na podatek dochodowy.
W Faktura.pl dane Twoich klientów są bezpieczne.
Nie pozwól na wyciek danych.
Najważniejsze funkcje Faktura.pl dla biur rachunkowych:
➔ Koszyk dokumentów stałych – dzięki niemu klient nie zapomni dosłać dokumentów
➔ Automatyczny licznik VAT
➔ Wystawianie faktur za usługi biura w kilka sekund
➔ Dostęp do korespondencji z klientem w jednym miejscu
Oświadczenie woli zawarte w przelewie
Organy skarbowe oraz sądy administracyjne, przez wiele lat, konsekwentnie odrzucały możliwość uznania zmiany formy opodatkowania na podstawie innych działań podatnika, takich jak odpowiednio opisane przelewy bankowe. Przykładem może być i stanowisko Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie w wyroku z dnia 13 stycznia 2021 r. (sygn. I SA/Sz 696/20), gdzie podkreślono, że oświadczenie w formie przelewów zawierających tytuł „zaliczka za PIT-36L” nie spełnia formy przewidzianej przepisami ustawy o PIT a brak formalnego oświadczenia skutkuje brakiem skutecznej zmiany formy opodatkowania. Korzystna dla podatników zmiana stanowiska nastąpiła dopiero w 2024 roku.
Przełomowy wyrok NSA o sygnaturze II FSK 710/21
Sprawa rozpatrywana przez NSA dotyczyła podatnika, który w 2019 r. otrzymał w darowiźnie od żony udziały w spółce komandytowej. Podatnik zamierzał opodatkować swoje dochody z tej działalności podatkiem liniowym (19%) i w związku z tym dokonywał wpłat zaliczek na podatek dochodowy, oznaczając je w tytule przelewu jako „zaliczka na podatek PIT-36L”. Nie złożył jednak formalnego pisemnego oświadczenia o wyborze tej formy opodatkowania do naczelnika urzędu skarbowego ani za pośrednictwem CEIDG. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej uznał, że samo oznaczenie w tytule przelewu nie spełnia wymogu złożenia pisemnego oświadczenia o wyborze formy opodatkowania. W ocenie organu, brak formalnego oświadczenia skutkował opodatkowaniem dochodów podatnika według skali podatkowej, a nie stawką liniową. Natomiast, NSA w wyroku z dnia 22 lutego 2024 r. (sygn. II FSK 710/21) nie zgodził się z interpretacją organu podatkowego uznając, że:
- Oświadczenie woli: Zgodnie z art. 60 Kodeksu cywilnego, wola osoby dokonującej czynności prawnej może być wyrażona przez każde zachowanie, które w sposób dostateczny ujawnia tę wolę. NSA stwierdził, że wpisanie w tytule przelewu „zaliczka na podatek PIT-36L” stanowi wyraźne oświadczenie woli podatnika o wyborze opodatkowania liniowego.
- Forma pisemna: Sąd zauważył, że ustawodawca nie zdefiniował precyzyjnie, co oznacza „sporządzenie na piśmie” w kontekście oświadczenia o wyborze formy opodatkowania. NSA uznał, że wpisanie odpowiedniej informacji w tytule przelewu spełnia wymóg formy pisemnej, gdyż jest to utrwalenie woli podatnika przy użyciu znaków pisarskich.
- Terminowość: Przy założeniu, że przelew pierwszej zaliczki na podatek dochodowy za dany rok został dokonany w ustawowym terminie tj. do 20 lutego, NSA stwierdził, że podatnik dochował wszystkich wymogów formalnych dla skutecznego wyboru opodatkowania liniowego.
Pozytywne interpretacje także dla ryczałtowców
Terminowe opłacenie pierwszej zaliczki z tytułu zryczałtowanego podatku od przychodów ewidencjonowanych (PPE) na konto Urzędu Skarbowego właściwe do rozliczeń podatkowych (tzw. mikrorachunek podatkowy), jeżeli w poleceniu przelewu podatkowego podatnik:
- podał numer identyfikacji podatkowej (NIP) pod jakim jest zarejestrowany,
- prawidłowo wskazał okres za jaki dokonywana jest płatność podatku i tytuł płatności podatku (symbol formularza: PPE),
stanowi skuteczne złożenie oświadczenia o wyborze ryczałtu (o którym mowa w art. 9 ust. 1 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne) jako formy opodatkowania przychodów z prowadzonej działalności gospodarczej. Potwierdził to Dyrektor KIS w indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego o sygnaturze 0113-KDIPT2-1.4011.805.2024.1.RK z dnia 27 grudnia 2024 r.
Konsekwencje wyroku- nowe podejście do formy oświadczenia?
Zbyt daleko idącym byłoby stwierdzenie, że wyrok NSA wprowadza bardziej elastyczne podejście do formy składania oświadczenia o wyborze formy opodatkowania. Co prawda, sąd uznał, że kluczowe jest jednoznaczne pisemne wyrażenie woli podatnika, a niekoniecznie zachowanie formalnej procedury składania oświadczenia. Jednak, powyższe stanowisko można traktować raczej jako przysłowiową ostatnią deskę ratunku w przypadku niedochowania terminu złożenia pisemnego oświadczenia woli o wyborze metody opodatkowania niż nowy sposób komunikacji z fiskusem. W Polsce nie ma prawa precedensu a cytowany wyrok NSA nie zmienił brzmienia przepisów ustawy o PIT. Dowodzi tego m.in. interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 11 czerwca 2024 r. (sygn. 0115-KDIT3.4011.256.2024.2.KP), wydana już po wyroku NSA z dnia 22 lutego 2024 r. (sygn. II FSK 710/21), w której stwierdzono, że przepisy podatkowe nie przewidują możliwości uznania wyboru lub zmiany formy opodatkowania w sposób dorozumiany, np. poprzez dokonywanie wpłat z określonym tytułem. Co powinien więc zrobić przedsiębiorca, który nie zgłosił w terminie zmiany lub wyboru metody opodatkowania, ale terminowo opłacił pierwszą, miesięczną zaliczkę na podatek dochodowy i wskazał w tytule przelewu „nowy” sposób rozliczania? W związku z korzystną linią orzeczniczą, taki podatnik powinien jak najszybciej wystąpić o interpretację indywidualną przepisów prawa podatkowego w swojej sprawie. W razie ewentualnego sporu z fiskusem, potwierdzenie prawidłowości stosowania sposobu rozliczania, pomimo braku złożenia pisemnego oświadczenia, będzie istotnym argumentem przemawiającym na korzyść przedsiębiorcy i pozwoli ograniczyć ryzyka podatkowe.