Podatek od nieruchomości płacą właściciele gruntów i budynków stanowiących własność lub posiadanych przez osoby fizyczne, prawne oraz jednostki organizacyjne – samorządu terytorialnego i bez osobowości prawnej. Rokrocznie podatek od nieruchomości jest coraz wyższy, natomiast w roku 2024 podwyżki są rekordowe. Okazuje się, że maksymalne stawki podatku od nieruchomości rok do roku urosły o kilkanaście procent. To najwyższa podwyżka tego podatku od 25 lat!
Kto jest winny rekordowym podwyżkom podatku od nieruchomości w 2024 roku?
Patrząc obiektywnie i pomijając sympatie polityczne, trzeba sprawiedliwie przyznać, że obecna koalicja rządząca ma problem z wywiązywaniem się z kluczowych obietnic wyborczych. Nie ma kwoty wolnej w wysokości 60 000 złotych, nie spadły ceny paliwa, oszukano też przedsiębiorców (brak dobrowolnego ZUS-u, brak zryczałtowanej składki zdrowotnej). Widać też wyraźny obywatelski sprzeciw wobec torpedowania budowy Centralnego Portu Komunikacyjnego. Wobec szalonej polityki klimatycznej i zalewu polskiego rynku produktami z Ukrainy protestują także rolnicy, a przecież od lipca wszyscy odczujemy wysoki wzrost cen energii elektrycznej sięgający nawet 80 proc. Wiadomo też, że w 2024 roku zapłacimy wyższy podatek od nieruchomości, jednak to akurat nie obciąża rządzącej koalicji.
Duża podwyżka wobec stawek obowiązujących w 2023 roku spada na barki poprzedniej władzy. Nowe stawki maksymalne podatków i opłat lokalnych obowiązujących w 2024 roku określono w rozporządzeniu Rady Ministrów z 14 lipca 2023 roku. Rozporządzenie opublikowano w Dzienniku Ustaw 21 lipca 2023 roku (pozycja 774). Dla Kowalskiego nie jest jednak ważne, kto za to odpowiada, ale fakt, że stawki podatku od nieruchomości w 2024 roku mocno poszły w górę. Podwyżki sięgają kilkunastu procent i są najwyższe od ćwierć wieku.
Podobne artykuły
Przeczytaj też: Czy w 2024 roku będzie łatwiej o kredyt hipoteczny?
Kto nakłada i płaci podatek od nieruchomości?
Do zapłaty podatku od nieruchomości są zobowiązane osoby fizyczne, prawne oraz jednostki organizacyjne bez osobowości prawnej i samorządu terytorialnego. Zobowiązany jest do tego właściciel nieruchomości, ale także użytkownik wieczysty, zarządca i posiadacz zależny (dzierżawca nieruchomości stanowiących własność Skarbu Państwa). Jeżeli grunty rolne spełniają określone warunki, podatku nie płacą rolnicy. W ustawienie wymieniono też zwolnienia (np. budynki wpisane do rejestru zabytków, grunty stanowiące nieużytki), natomiast większość obywateli mających jakąś nieruchomość musi liczyć się z zapłatą podatku.
Podatek od nieruchomości jest nakładany przez jednostki samorządu terytorialnego. W zależności od położenia nieruchomości są to wójt gminy, burmistrz lub prezydent miasta. To opłata stanowiąca jedno z najważniejszych źródeł przychodów własnych gmin. Opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości podlega grunt oraz znajdujące się na nim nieruchomości (budynek, budowla, lokal mieszkalny, użytkowy).
Podstawę opodatkowania stanowią:
- grunty – powierzchnia gruntu;
- budynki – powierzchnia użytkowa budynków przeznaczonych na cele mieszkalne i prowadzenie działalności gospodarczej;
- budowle – powierzchnia użytkowa obiektów wznoszonych w związku prowadzeniem działalności gospodarczej.
Za powierzchnię użytkową rozumie się całą powierzchnię lokalu o wysokości powyżej 220 centymetrów. W przypadku pomieszczeń o wysokości od 140 do 220 centymetrów liczy się 50 proc. powierzchni, a poniżej 140 centymetrów – nie nalicza się podatku.
Od czego zależy wysokość podatku od nieruchomości?
Obok powierzchni wysokość podatku od nieruchomości zależy od innych czynników (m.in. powierzchnia, wartość rynkowa nieruchomości, stawki podatkowe ustalane przez samorządy, rodzaj i przeznaczenie nieruchomości). Dlatego inne stawki obowiązują dla budynków mieszkalnych, a inne dla nieruchomości wykorzystywanych na cele prowadzenia działalności gospodarczej.
Stawki podatkowe ustalone przez samorząd nie mogą być jednak wyższe niż maksymalne progi ustalone przez Ministerstwo Finansów. Z uwzględnieniem stawek maksymalnych ostateczna decyzja należy do rad gmin, powiatów i sejmików województw.
Przeczytaj też: Koniec z patodeweloperką… mimo popytu na mikrokawalerki
Maksymalne stawki podatku od nieruchomości w 2024 roku
W stosunku do stawek obowiązujących w 2023 roku, w bieżącym roku maksymalne stawki podatku od nieruchomości wzrosły o blisko 15 proc. i wynoszą:
- podatek od gruntów – 0,71 zł za metr kwadratowy powierzchni gruntu;
- podatek od gruntów związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej – 1,34 zł za metr kwadratowy powierzchni gruntu;
- podatek od budynków mieszkalnych – 1,15 zł za metr kwadratowy powierzchni użytkowej budynku;
- podatek od budynków związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej – 33,10 zł za metr kwadratowy powierzchni użytkowej budynku.
Obowiązek podatkowy powstaje pierwszego dnia miesiąca po miesiącu pojawienia się okoliczności uzasadniających naliczenie podatku (nabycie prawa własności, użytkowania wieczystego itp.). Podatek od nieruchomości ustala się na podstawie dokumentów złożonych przez podatnika do wójta, burmistrza lub prezydenta miasta w zależności do miejsca położenia nieruchomości. Wygaśnięcie obowiązku podatkowego następuje z końcem miesiąca sprzedaży lub nieodpłatnego zbycia nieruchomości.
Warto pamiętać, że jeżeli nieruchomość jest podzielona – część na mieszkanie prywatne, część na prowadzenie działalności gospodarczej – należy wyznaczyć obszar przeznaczony na działalność i to uwzględnić w składanym dokumencie. Na tej podstawie zostanie zróżnicowany podatek od nieruchomości.
Informacja IN-1 czy deklaracja DN-1 – różnice
Osoby fizyczne składają informację IN-1, prawne i jednostki samorządu – deklarację DN-1:
- Informacja IN-1 o nieruchomościach i obiektach budowlanych – informacja składana przez osoby fizyczne do działek, domów i mieszkań prywatnych oraz przeznaczonych na cele prowadzonej działalności gospodarczej. Jeżeli w dokumencie wykazano współwłaścicieli będących osobami fizycznymi, należy dołączyć załącznik ZIN-3. Nie ma obowiązku składania tej deklaracji każdego roku, a wyłącznie w terminie 14 dni od daty zaistnienia okoliczności naliczenia podatku.
- Deklaracja DN-1 na podatek od nieruchomości – osoby prawne oraz jednostki organizacyjne (osoby fizyczne tylko, jeżeli nieruchomość stanowi współwłasność osoby fizycznej i prawnej – wówczas każda osoba składa osobną deklarację bez wskazywania współwłaścicieli). Deklarację składa się do 31 stycznia każdego roku rokrocznie i w ciągu 14 dni od zaistnienia okoliczności.
Jak i do kiedy opłacić podatek od nieruchomości?
Termin i forma zapłaty podatku od nieruchomości jest różna w zależności od statusu podatnika, tj.:
- Osoby fizyczne – w czterech proporcjonalnych ratach w terminach do 15 marca, 15 maja, 15 września oraz 15 listopada. Jeżeli kwota podatku nie przekracza 100 złotych, całość opłaca się jednorazowo w terminie do 15 marca.
- Osoby prawne oraz jednostki organizacyjne – do 31 stycznia, a następnie do 15. dnia każdego miesiąca. Wysokość podatku oblicza się samodzielnie, uwzględniając obowiązujące stawki oraz powierzchnię gruntu lub powierzchnię użytkową budynków i obiektów budowlanych znajdujących się na nieruchomości.
Jeżeli nieruchomość należy do osoby fizycznej i prawnej, wówczas osoba fizyczna opłaca podatek na zasadach obowiązujących osoby prawne.
Przeczytaj też: Mieszkanie na Start” – czy ceny nieruchomości znowu pójdą w górę?
Co grozi za brak zapłaty podatku od nieruchomości?
Podatnik, który nie złoży deklaracji w terminie, podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych. Nie warto też uchylać się od zapłaty podatku. Niesie to w sobie przykre konsekwencje, tj.:
- konieczność zapłaty podatku z ustawowymi odsetkami;
- wszczęcie egzekucji przez urząd skarbowy – możliwa kara grzywny, której można uniknąć po złożeniu w urzędzie tzw. czynnego żalu.
Przy ewentualnych błędach wynikających z niedopilnowania obowiązku przez podatnika, do czasu przeprowadzenia kontroli celno-skarbowej można złożyć dobrowolną deklarację korygującą podatek od nieruchomości. Jeżeli korekta zostanie złożona w terminie 6 miesięcy od złożenia deklaracji, a zaległy podatek uiszczony w ciągu 7 dni, odsetki zostają wówczas obniżone o 50 proc.
Podsumowując, niestety, podwyżki podatku od nieruchomości są znaczące. O ich skali najlepiej świadczy fakt, że tak wysokiego wzrostu cen w tej kategorii nie było od ćwierć wieku. Oczywiście ostatecznie to samorządy decydują, jak wysokie będą stawki podatku w danej gminie, natomiast z reguły wzrost cen sięga kilkunastu procent.
Chcesz zobaczyć, jak wygląda Mieszkanie na miarę?
Zapraszamy na platformę Player.pl, gdzie możesz obejrzeć m.in. program „Mieszkanie na miarę”. Co poza tym znajdziesz na tej aplikacji?
✅ Nowości kinowe
✅ Interesujące reality show
✅ Aktualne informacje z Polski i ze Świata
✅ Kultowe seriale
✅ Produkcje z najlepszymi aktorami na świecie
