Jak co roku, w trzecim kwartale, ogłaszane są planowane zmiany w podatkach na kolejny rok. Jedną z nich ma być „uszczelnienie” ulgi IPBox. Rządzący chcą odebrać prawo do preferencyjnej stawki podatku tym podmiotom osiągającym przychody z kwalifikowanych praw własności intelektualnej, którzy „nie zatrudniają”. Czy słusznie? Kto na tym straci?
Czym jest ulga IPBox?
Obowiązująca od 2019 roku ulga IPBox umożliwia podatnikom prowadzących działalność badawczo-rozwojową korzystanie z preferencyjnego opodatkowania dochodów uzyskanych z wytworzonych lub ulepszonych kwalifikowanych praw własności intelektualnej w wysokości 5%. Podstawą do przyznania prawa do ulgi jest spełnienie wymaganych ustawowo warunków takich, jak:
- prowadzenie działalności badawczo-rozwojowej;
- wytworzenie kwalifikowanego IP (kwalifikowane prawo własności intelektualnej) w ramach prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej;
- prowadzenie odrębnej ewidencji zdarzeń gospodarczych obejmującej wszystkie operacje finansowe związane z dochodami z kwalifikowanych IP (art. 24e ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT i art. 30cb ust. 1 pkt 1 ustawy o PIT);
- osiągnięcie dochodu z kwalifikowanego IP, podlegającego opodatkowaniu w Polsce;
- poniesienie kosztów kwalifikowanych w związku z wytworzeniem, rozwinięciem lub ulepszeniem kwalifikowanego IP.
Lista kwalifikowanych praw własności intelektualnej, potencjalnie objętych 5% podatkiem dochodowym, została wykazana w art. 30ca ust. 2 ustawy o PIT i art. 24d ust. 2 ustawy o CIT. Stanowi ona zamknięty katalog. Zalicza się do nich:
- patent;
- prawo ochronne na wzór użytkowy;
- prawo z rejestracji wzoru przemysłowego;
- dodatkowe prawo ochronne dla patentu na produkt leczniczy lub produkt ochrony roślin;
- prawo z rejestracji produktu leczniczego i produktu leczniczego weterynaryjnego dopuszczonego do obrotu oraz wyłączne prawo, o którym mowa w ustawie o ochronie prawnej odmian roślin;
- prawo z rejestracji topografii układu scalonego;
- autorskie prawo do programu komputerowego
- podlegające ochronie prawnej na podstawie przepisów odrębnych ustaw lub ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, oraz innych umów międzynarodowych, których stroną jest Unia Europejska, których przedmiot ochrony został wytworzony, rozwinięty lub ulepszony przez podatnika w ramach prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej.
W praktyce, ulga jest szczególnie popularna w branży IT. Do tej pory, korzystali z niej programiści, inżynierowie oprogramowania oraz inni specjaliści z branży zajmujący się tworzeniem innowacyjnych rozwiązań. Z prawa do ulgi mogły skorzystać zarówno spółki zajmujące się wytwarzaniem oprogramowania jak i jednoosobowe działalności gospodarcze. Od przyszłego roku ma się to zmienić. Kto straci prawo do ulgi IPBox?
JDG bez IPBOX?
W sierpniu na stronie Kancelarii Prezesa Rady Ministrów opublikowano założenia dotyczące projektu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw. Jedną z planowanych zmian jest wprowadzenie wymogu zatrudnienia dla korzystających z ulgi IPBox. W praktyce może to oznaczać, że prowadzący jednoosobowe działalności gospodarcze mogą utracić prawo do opodatkowania dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej 5-procentową stawką podatku dochodowego. Specjaliści zwracają uwagę, że doprecyzowanie warunku „wymogu zatrudnienia”, wprowadzanego w projekcie zmian, będzie wymagało od ustawodawcy szczególnej ostrożności. O ile ograniczy on zatrudnienie jedynie do etatowego, prawo do ulgi IPBox mogą utracić również duże software-house, współpracujące z podwykonawcami w oparciu o umowy B2B oraz spółki osobowe, które wytwarzają oprogramowanie poprzez pracę wspólnika.
Danina solidarnościowa od dochodów z kwalifikowanego IP
Kolejną, niekorzystną zmianą dla korzystających z ulgi IPBox ma być objęcie dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej daniną solidarnościową. Do zapłaty 4-procentowej daniny solidarnościowej zobowiązane są osoby fizyczne, których dochód w danym roku przekroczył 1 000 000 PLN (art. 30h ustawy o PIT). Dotychczas dochody z kwalifikowanych IP były wyłączone z podstawy obliczenia wspomnianej daniny. Od 2025 roku ma się to zmienić, a podstawą wymiaru daniny solidarnościowej podatnika korzystającego z ulgi IPBox ma być całość jego dochodów osiągniętych w danym roku.
2025 rok – kolejny wzrost popularności ryczałtu w IT?
Planowane zmiany w uldze IPBox są szczególnie niekorzystne dla osób prowadzących działalności gospodarcze, niezależnie, czy zatrudniają pracowników czy nie. Na szczęście z początkiem nowego roku mają one prawo do zmiany dotychczasowego sposobu opłacania podatku dochodowego od osób fizycznych. Alternatywą na kolejne lata może okazać się ryczałt od przychodów ewidencjonowanych. Do głównych zalet tej formy opodatkowania można zaliczyć:
- stałą, 12% stawkę podatku (programiści);
- przewidywalna wysokość składki zdrowotnej ZUS, zależna od sumy przychodów osiągniętych w danym roku lub od zeszłorocznej podstawy;
Składka zdrowotna 2024 -ryczałt | |
Roczny dochód | Wysokość składki zdrowotnej |
do 60 000 zł | 419,46 PLN |
od 60 000,01 zł do 300 000 zł | 699,11 PLN |
powyżej 300 000 zł | 1258,39 PLN |
- wyłączenie z obowiązku uiszczania daniny solidarnościowej.
Niestety, podstawą opodatkowania ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych jest, jak sama nazwa wskazuje, przychód. Ponoszone przez podatnika koszty uzyskania przychodu nie wpływają na obniżenie podatku dochodowego, co może realnie wpływać na płynność i rentowność inwestycji w kwalifikowane IT.
Czy fakturowanie to dla Ciebie strata czasu?
Program Faktura.pl sprawi, że fakturowanie zajmie Ci mniej, niż 30 sekund. Przez pierwszy miesiąc darmowego korzystania z aplikacji zobaczysz, jak jej funkcje uproszczą Ci życie. Oto zalety korzystania z Faktura.pl:
✅ Automatyczne wystawianie faktur cyklicznych
✅ Wysyłka dokumentów z poziomu aplikacji
✅ Program zintegrowany z Krajowym Systemem e-Faktur
✅ Możliwość księgowania swoich kosztów za pomocą kilku kliknięć
✅ Natychmiastowa płatność przy pomocy przycisku „Kliknij, aby opłacić fakturę” umieszczonego na dokumencie
✅ Funkcja magazynu z możliwością zintegrowania z Allegro
Zmiany, które odczuje cała branża IT
Planowane zmiany w uldze IPBox dotkną w mniejszym lub większym stopniu całą branże IT. Wzrost obciążeń podatkowych odczują zarówno duże podmioty, jak i osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą. Czy w 2025 roku ulga IPBox stanie się kolejnym „martwym przepisem”? To w dużej mierze zależy od tego w jaki sposób ustawodawca zdefiniuje, zawarty w projekcie, „wymóg zatrudnienia”.
Zainteresował Cię ten artykuł? Czytaj więcej takich treści w ramach cyklu „Alarm podatkowy”