We wtorek i środę, odpowiednio 3 i 4 września 2024 roku, obradowała Rada Polityki Pieniężnej. Mimo, że liczni politycy, w tym m.in. premier Donald Tusk i wicepremier Władysław Kosiniak-Kamysz wskazywali, że stopy powinny być obniżone, ekonomiści i ośrodki analityczne widziały to inaczej. Eksperci spodziewali się, że RPP nie obniży stóp procentowych i faktycznie nie miało to miejsca, dlatego kredyty nadal będą drogie. Co więcej, w najbliższych miesiącach wysoka inflacja może skłonić RPP do podwyższenia stóp procentowych, a wówczas pieniądz będzie jeszcze droższy.
Stopy procentowe w Polsce
Utrzymanie stóp procentowych na aktualnym poziomie nie jest niespodzianką. Większość analityków nie spodziewała się żadnych zmian. W związku z tym we wrześniu 2024 roku wysokość stóp procentowych w Polsce kształtuje się na następującym poziomie:
- stopa referencyjna – 5,75 proc. w skali rocznej;
- stopa lombardowa – 6,25 proc. w skali rocznej;
- stopa depozytowa – 5,25 proc. w skali rocznej;
- stopa redyskonta weksli – 5,80 proc. w skali rocznej;
- stopa dyskontowa weksli – 5,85 proc. w skali rocznej.
Oznacza to, że stopy procentowe w Polsce pozostają na obecnym poziomie od października 2023 roku. Wówczas obniżono je o 0,25 proc., a miesiąc wcześniej – o 0,75 proc.
Podobne artykuły
Dlaczego RPP nie obniża stóp procentowych?
W ostatnich dniach można było słyszeć głosy polityków, że stopy procentowe w Polsce powinny być niższe. Obok premiera Donalda Tuska podobnie wypowiadał się minister Władysław Kosiniak-Kamysz. Pierwszy sugerował, że polityka RPP i utrzymywanie wysokich stóp procentowych ma negatywny wpływ na rozwój gospodarczy. Drugi odniósł się do wysoko oprocentowanych kredytów hipotecznych.
Obaj mają rację i łatwo obronić te argumenty. Jednak mocne karty w rękach ma także prezes Narodowego Banku Polskiego, Adam Glapiński. Warto pamiętać, że przed rokiem, kiedy RPP rozpoczęła obniżki cięciem aż o 0,75 proc., w mocne tarapaty wpadł polski złoty. Aktualnie, również dzięki restrykcyjnemu nastawieniu RPP, polska waluta jest stabilna i odporna. Potwierdza to mocne umocnienie wobec euro czy dolara amerykańskiego.
Nie wolno także zapominać o inflacji, która w sierpniu wyniosła 4,3 proc. To sporo więcej niż na początku roku, ponieważ w marcu inflacja spadła do 2 proc. Co więcej, w najbliższych miesiącach inflacja ponownie będzie rosnąć. Oznacza to, że wciąż jesteśmy daleko od obniżki stóp procentowych.
Stopy procentowe w górę? Mało prawdopodobne, ale możliwe!
Jeżeli nie wydarzy się nic nadzwyczajnego, wydaje się, że w najbliższym czasie RPP nie obniży stóp procentowych. Za utrzymaniem obecnej polityki monetarnej przemawiają czynniki wewnętrzne.
Przed nami sezon grzewczy. W związku z rosnącym popytem na opał i gaz należy liczyć się ze wzrostem ich ceny. To nie wszystko, ponieważ czynnikiem proinflacyjnym są też podwyżki cen energii, a nadal nie wiadomo, czy uda się zamrozić ceny prądu w 2025 roku. Jeżeli nawet znajdą się na to środki, naturalnie nie każdy będzie mógł skorzystać z tego mechanizmu.
Przeczytaj też: „Mamy droższy prąd, niż w Niemczech – 60 proc firm wskazuje podwyżki cen prądu jako główne zagrożenie dla biznesu„
Poza tym nadal szybko rosną płace. W 2024 roku miejsce miały dwie podwyżki płacy minimalnej i to w skali, która wcześniej nie była spotykana. W 2025 roku trend podwyższania pensji minimalnej zostanie podtrzymany i wzrośnie ona o kolejne 7 procent. Oczywiście, jak rokrocznie, wzrosną także podatki.
Dlatego inflacja nadal będzie rosnąć, aby według założeń osiągnąć powyżej 5 proc. w grudniu i nawet ponad 6 proc. na początku 2025 roku. Tym samym przekroczy obecny poziom stóp procentowych.
Warto odnieść się także do projektu nowej ustawy budżetowej na 2025 rok. Prognozowana w nim średnioroczna inflacja, na której opierają się parametry ekonomiczne, wyniosła 5 proc. To znacznie więcej niż jeszcze przed kilkoma miesiącami (4,1 proc.), kiedy przedstawiano założenia do ustawy budżetowej. Różnica 0,9 proc. jest niebagatelna. Natomiast kryje się tutaj pewien haczyk i nie jest wykluczone, że średnioroczna inflacja nie przekroczy w przyszłym roku górnej granicy celu wyznaczonego przez NBP, czyli 4,3 proc. Bardzo możliwe, że poprzez podniesienie projekcji inflacji do 5 proc., Ministerstwo Finansów znalazło uzasadnienie dla zmniejszenia rekordowego deficytu. Wyższa inflacja to bowiem wzrost wpływów z tytułu podatku VAT. Otóż każdy punkt procentowy inflacji to blisko 5 mld zł więcej w budżecie. Przypominam, że zakładany deficyt budżetowy w 2025 roku to aż 289 mld zł.
W związku z tym na razie nie ma co liczyć na obniżkę stóp, a co za tym idzie także tańsze kredyty. Wręcz przeciwnie, nie można wykluczyć, że RPP zdecyduje się na podwyższenie stóp procentowych w najbliższych miesiącach, a wówczas pożyczany pieniądz będzie jeszcze droższy.
Czy fakturowanie to dla Ciebie strata czasu?
Program Faktura.pl sprawi, że fakturowanie zajmie Ci mniej, niż 30 sekund. Przez pierwszy miesiąc darmowego korzystania z aplikacji zobaczysz, jak jej funkcje uproszczą Ci życie. Oto zalety korzystania z Faktura.pl:
✅ Automatyczne wystawianie faktur cyklicznych
✅ Wysyłka dokumentów z poziomu aplikacji
✅ Program zintegrowany z Krajowym Systemem e-Faktur
✅ Możliwość księgowania swoich kosztów za pomocą kilku kliknięć
✅ Natychmiastowa płatność przy pomocy przycisku „Kliknij, aby opłacić fakturę” umieszczonego na dokumencie
✅ Funkcja magazynu z możliwością zintegrowania z Allegro
Jak zmiana stóp procentowych wpływa na wysokość kredytu hipotecznego – kalkulacja
Zasada jest prosta: im niższe stopy procentowe, tym tańszy kredyt. Dla Kowalskiego ma to znaczenie zwłaszcza w przypadku kredytów hipotecznych. Aktualnie stopa referencyjna nadal utrzymuje się na poziomie 5,75 proc. To o 100 punktów bazowych (1 proc.) mniej niż jeszcze we wrześniu 2023 roku (6,75 proc.), ale nadal bardzo wysoka. Potwierdzają to liczby. Poniżej w kalkulacji pokazuję, jak zmienia się rata kredytu przy zmianie oprocentowania.
Przypominam, że oprocentowanie kredytu hipotecznego jest zależne od wysokości dwóch składowych:
- stawka WIBOR – odzwierciedla inflację i wysokość stóp procentowych;
- marża – zysk banku.
Dla wyliczeń wysokości raty kredytowej założyłem, że 3-miesięczny WIBOR kształtuje się na poziomie 5,75 proc., a marża banku to 2,25 proc. Oznacza to, że łączne oprocentowanie wynosi 8 proc.
| Wysokość kredytu | Liczba pozostałych rat | Wysokość miesięcznej raty przy oprocentowaniu 8 proc. | |
| 300 000 PLN | 187 | 2 811,57 PLN | |
| Zmiana oprocentowania | Wysokość miesięcznej raty | ||
| -2,0 proc. | 2 473,21 PLN (-338,36 PLN) | ||
| -1,0 proc. | 2 639,53 PLN (-172,04 PLN) | ||
| +1,0 proc. | 2 989,13 PLN (+177,56 PLN) | ||
| +2,0 proc. | 3 171,99 PLN (+360,42 PLN) | ||
| Wysokość kredytu | Liczba pozostałych rat | Wysokość miesięcznej raty przy oprocentowaniu 8 proc. | |
| 400 000 PLN | 187 | 3 748,76 PLN | |
| Zmiana oprocentowania | Wysokość miesięcznej raty | ||
| -2,0 proc. | 3 297,62 PLN (-451,14 PLN) | ||
| -1,0 proc. | 3 519,37 PLN (-229,39 PLN) | ||
| +1,0 proc. | 3 985,50 PLN (+236,74 PLN) | ||
| +2,0 proc. | 4 229,31 PLN (+480,55 PLN) | ||
| Wysokość kredytu | Liczba pozostałych rat | Wysokość miesięcznej raty przy oprocentowaniu 8 proc. | |
| 500 000 PLN | 187 | 4 685,95 PLN | |
| Zmiana oprocentowania | Wysokość miesięcznej raty | ||
| -2,0 proc. | 4 122,02 PLN (-563,93 PLN) | ||
| -1,0 proc. | 4 399,21 PLN (-286,74 PLN) | ||
| +1,0 proc. | 4 981,88 PLN (+295,93 PLN) | ||
| +2,0 proc. | 5 286,64 PLN (+600,69 PLN) | ||
Oczywiście powyższe wyliczenia mają charakter wyłącznie poglądowy. Natomiast wyraźnie widać, jak znaczące może być podwyższenie lub obniżenie raty kredytu w zależności od stóp procentowych wynikających ze stawki WIBOR oraz marży.
Poniżej podaję jeszcze porównanie rat kredytów dla oprocentowania na poziomie 8 proc. i 4,5 proc. Ten ostatni poziom założyłem dla średniego oprocentowania w latach od marca 2015 do marca 2020, kiedy stopy procentowe wynosiły zaledwie 1,5 proc., ale wyższa była marża (założyłem marżę na poziomie 3 proc.).
| Wysokość kredytu | Liczba pozostałych rat | Wysokość miesięcznej raty przy oprocentowaniu 8 proc. | Wysokość miesięcznej raty przy oprocentowaniu 4,5 proc. |
| 300 000 PLN | 187 | 2 811,57 PLN | 2 234,87 PLN |
| 400 000 PLN | 187 | 3 748,76 PLN | 2 979,83 PLN |
| 500 000 PLN | 187 | 4 685,95 PLN | 3 724,79 PLN |
Zachęcam do samodzielnego sprawdzenia, jak kształtuje się wysokość rat w zależności od zmiany oprocentowania. Wystarczy skorzystać z kalkulatora zmiany oprocentowania Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.
Kalkulator zmiany oprocentowania UOKIK
Wydaje się, że w najbliższym czasie kredytobiorcy nie odczują ulgi i nie będą spłacać niższych rat. Wskaźniki WIBOR 3M oraz WIBOR 6M raczej nie spadną. Co ciekawe, rozczarowana może być też druga strona, czyli oszczędzający. Wzrost inflacji sprawia, że przy aktualnych stopach środki przechowywane na kontach oszczędnościowych i lokatach tracą na wartości, a ich siła nabywcza spada.
Przeczytaj też: „Duży wzrost inflacji CPI. Czy czeka nas fala bankructw i bezrobocia?„
Przy uwzględnieniu obecnych wskaźników ekonomicznych oraz prognoz dla inflacji i wzrostu gospodarczego, RPP przyjmuje ostrożne podejście do stabilizacji gospodarki. Tym samym RPP na czele z Adamem Glapińskim idzie w kontrze do luzowania polityki monetarnej na świecie. Najprawdopodobniej za kilka dni stopy zetnie bowiem Europejski Bank Centralny, a 18 września – amerykański FED. Stopy spadają też w innych krajach Europy, ale RPP opiera się presji, co będzie wpływało na siłę polskiego złotego. To działanie antyinflacyjne, ale jednocześnie hamujące eksport. Jeżeli nie wydarzy się nic nieoczekiwanego, RPP powinna zacząć obniżać stopy procentowe dopiero w drugiej połowie 2025 roku lub nawet już w 2026 roku.
Zainteresował Cię ten artykuł? Czytaj więcej takich treści w ramach cyklu „Alarm podatkowy”
