Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej uruchomił program promujący odnawialne źródła energii „Moja elektrownia wiatrowa”. Osoby chcące postawić w miejscu swojego zamieszkania małą siłownię wiatrową będą mogły uzyskać zwrot do połowy kosztów przeprowadzonej inwestycji (maksymalnie 30 tys. złotych). Żeby tak się stało, konieczne jest spełnienie szeregu warunków, złożenie odpowiedniego wniosku oraz zawarcie umowy. W tym artykule przedstawiam szczegóły tego programu oraz warunki uzyskania dofinansowania.
Cel programu
Na poziomie indywidualnym twórcy programu chcą promować wśród polskich obywateli odnawialne źródła energii oraz rozwijać tzw. energetykę prosumencką. Chodzi tutaj o sytuację, w której konsument energii jest jednocześnie jej producentem i wytwarza ją na przykład z paneli fotowoltaicznych. Program ma wspierać kupowanie i montaż przydomowych siłowni wiatrowych, najlepiej razem z magazynami energii elektrycznej.
Na poziomie ogólnym natomiast program ma realizować cele ramowe dotyczące klimatu i energetyki przyjęte w Polsce (np. „Politykę Energetyczną Polski do 2040 r.”) oraz wytyczne o charakterze międzynarodowym (Porozumienie Paryskie). Program ma także realizować cele europejskie i być zgodny z dyrektywami Parlamentu Europejskiego i Rady dotyczącymi handlu emisjami gazów cieplarnianych i funkcjonowania Funduszu Modernizacyjnego.
Ogólne założenia „Mojej elektrowni wiatrowej”
Budżet przewidziany do rozdysponowania w ramach programu to 400 milionów złotych. Umowy w ramach programu będą podpisywane do 31 grudnia 2028 r., a środki wydawane przez cały rok 2029. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej nie przewidział szczegółowych dat składania wniosków – nabór będzie odbywał się w trybie ciągłym do wyczerpania dostępnych środków. Prezeska Funduszu na konferencji prasowej podała, że pierwsza tura składania wniosków do łącznej kwoty 50 milionów złotych ruszy 17 czerwca 2024 r.
Twórcy programu chcą badać jego skuteczność poprzez weryfikację następujących wartości:
- liczba wykonanych instalacji wiatrowych;
- zwiększona zdolność wytwarzania energii z odnawialnych źródeł liczona w MW;
- zmniejszona emisja CO2 liczona w Mg CO2 na rok;
- oszczędność energii pierwotnej liczona w kWh/m2
Kto może starać się o dofinansowanie
Założenia programu jednoznacznie opisują, kto się do niego kwalifikuje. Skorzystać z Mojej elektrowni wiatrowej może jedynie osoba fizyczna będąca właścicielem lub współwłaścicielem budynku mieszkalnego, jeśli spełnia jeden z dwóch warunków:
- wytwarza energię elektryczną na własne potrzeby i jest stroną umowy kompleksowej lub umowy na sprzedaż energii, które regulują kwestię wprowadzania do sieci energii wytworzonej w mikroinstalacji zlokalizowanej na budynku mieszkalnym lub działce z budynkiem mieszkalnym;
- wytwarza energię elektryczną na własne potrzeby w mikroinstalacji zlokalizowanej na budynku mieszkalnym lub działce z budynkiem mieszkalnym.
Dodatkowo osoba ubiegająca się o dofinansowanie musi być wskazana jako nabywca/odbiorca na fakturze lub innym podobnym dokumencie, który jest podstawą wniosku.
Wysokość dofinansowania
Przepisy przewidują dwa progi dofinansowania.
Po pierwsze, dofinansowanie na jedną instalację wiatrową może wynosić maksymalnie 50% wartości instalacji, nie więcej niż 30 tys. złotych na instalację i 5 tys. złotych na jeden kilowat.
Po drugie, dotacja może dotyczyć do 50% wartości jednego magazynu energii elektrycznej, nie więcej niż 17 tys. złotych na akumulator i 6 tys. złotych na jedną kilowatogodzinę.
Warunki uzyskania dofinansowania
Dofinansowaniu podlegają tylko ukończone inwestycje (zamontowane, podłączone do sieci i uruchomione) z kompletem wymaganych zgłoszeń. Instalacje muszą być nowe i stanowić przydomowe instalacje wiatrowe, przy czym ich wysokość nie może przekraczać 30 metrów. Łączna moc instalacji nie może przekraczać 50 kW.
W przypadku współwłasności konieczne jest uzyskanie zgody wszystkich współwłaścicieli oraz złożenie oświadczenia o braku podwójnego finansowania. Wynika to z faktu, że dofinansowanie można uzyskać wyłącznie raz na daną inwestycję.
Dofinansowanie nie dotyczy inwestycji na budynkach:
- wykorzystywanych sezonowo;
- służących do rekreacji indywidualnej;
- letniskowych;
- gospodarczych.
Dofinansowanie nie będzie także możliwe w sytuacji, gdy inwestycja została sfinansowana lub zrealizowana z innych środków publicznych (za wyjątkiem ulgi termomodernizacyjnej), a także gdy ponad 20% powierzchni budynku jest wykorzystywane do prowadzenia działalności gospodarczej.
Koszty kwalifikowane
Koszty kwalifikowane to pojęcie dobrze znane wszystkim osobom, które miały styczność z dotacjami i finansowaniem unijnym. W dużym skrócie są to koszty, które kwalifikują się do refundacji w danym programie. By koszty zostały uznane za kwalifikowane w ramach omawianego programu, muszą spełniać następujące warunki:
- koszty muszą być poniesione w okresie 30 czerwca 2023 r. – 31 grudnia 2028 r.;
- w powyższym okresie konieczne jest rozpoczęcie inwestycji – poniesienie pierwszego kosztu kwalifikowanego (data opłacenia pierwszej faktury), przyłączenie mikroinstalacji wiatrowej (data na zaświadczeniu OSD) albo montaż magazynu energii (data wynikająca z protokołu odbioru);
- w powyższym okresie konieczne jest także zakończenie inwestycji – uruchomienie instalacji wraz z infrastrukturą towarzyszącą oraz udokumentowanie opłacenia całości faktur;
- koszty muszą dotyczyć wyłącznie nabycia i montażu nowej instalacji wiatrowej lub nabycia i montażu magazynów energii towarzyszących instalacji;
- nowe muszą być także wszystkie urządzenia i materiały, a ich data produkcji nie może być starsza niż 24 miesiące przed montażem/użyciem;
- urządzenia i materiały muszą być dopuszczone do obrotu i posiadać aktualną certyfikację;
- koszty kwalifikowane mogą obejmować koszty transportu przy kwalifikowanych usługach montażu.
Dokumentacja projektowa może stanowić maksymalnie 10% kosztów kwalifikowanych przyznanych w ramach dofinansowania. W jej skład wchodzą np. koszty map do celów projektowych, projekt wykonawczy, projekt zagospodarowania terenu czy opinia geotechniczna.
W zakresie podatku VAT należy podkreślić, że będzie on kosztem kwalifikowanym tylko wtedy, gdy jest faktycznie i ostatecznie ponoszony przez beneficjenta dofinansowania i nie ma on możliwości jego odliczenia.
Zwrot dofinansowania
Beneficjent dofinansowania ma obowiązek używania instalacji i dofinansowanych urządzeń przez co najmniej 5 lat od otrzymania środków. Zakazane jest w tym okresie:
- zmienianie przeznaczenia budynku z mieszkalnego na inny;
- demontowanie instalacji i dofinansowanych urządzeń;
- zmienianie miejsca lokalizacji inwestycji;
- zbywanie instalacji i urządzeń.
Jeśli nie wypełnimy powyższych warunków, Fundusz może wypowiedzieć umowę o dofinansowanie i zażądać zwrotu środków wraz z odsetkami podatkowymi.
Czy fakturowanie to dla Ciebie strata czasu?
Program Faktura.pl sprawi, że fakturowanie zajmie Ci mniej, niż 30 sekund. Przez pierwszy miesiąc darmowego korzystania z aplikacji zobaczysz, jak jej funkcje uproszczą Ci życie. Oto zalety korzystania z Faktura.pl:
✅ Automatyczne wystawianie faktur cyklicznych
✅ Wysyłka dokumentów z poziomu aplikacji
✅ Program zintegrowany z Krajowym Systemem e-Faktur
✅ Możliwość księgowania swoich kosztów za pomocą kilku kliknięć
✅ Natychmiastowa płatność przy pomocy przycisku „Kliknij, aby opłacić fakturę” umieszczonego na dokumencie
✅ Funkcja magazynu z możliwością zintegrowania z Allegro
Czy warto skorzystać z programu?
Duńska Agencja Energii wyliczyła, że koszty wytworzenia energii z małego wiatraka wynoszą około 1 300 zł na każdą MWh. To niemal siedmiokrotnie więcej niż koszt dla energii pozyskiwanej przez duże wiatraki.
Zdecydowanie tańsza jest także energia wytwarzana przez panele fotowoltaiczne na dachu (344 zł na 1 MWh) lub panele posadowione na gruncie (232 zł na 1 MWh). Choć są to dane pochodzące z Danii, wydaje się, że nie powinny wiele odbiegać od polskich realiów. Z tego powodu byłbym ostrożny z podejmowaniem decyzji o budowie małego wiatraka w ogródku. Warto poczekać na pierwsze dane pokazujące, czy biznes ten w ogóle się nam opłaca.
Zainteresował Cię ten artykuł? Czytaj więcej takich treści w ramach cyklu „Zadbaj o swój portfel”