Województwo Kujawsko-Pomorskie to atrakcyjny region usytuowany w północno-środkowej Polsce, który może poszczycić się zarówno malowniczymi krajobrazami, jak i rozwijającą się gospodarką. W tym artykule dowiecie się, dlaczego produkty z tego regionu królują na polskich stołach, jaka jest polska odpowiedź na Lidla i Biedronkę, dlaczego Bydgoszcz jest ważna dla polskiej kolei oraz dlaczego lokalny patriotyzm może przynieść korzyści w biznesie.
Leśna kraina z potencjałem
Kujawsko-pomorskie to województwo o niezwykłym bogactwie krajobrazowym i kulturowym. Na jego obszarze znajdują się urokliwe jeziora, przepiękne lasy i urodzajne pola, co przyciąga miłośników natury – aż 23,5% kujawsko-pomorskiego stanowią tereny leśne, na około 36,0% powierzchni województwa różne formy ochrony przyrody. Jednak to nie wszystko, co region ma do zaoferowania. Miasta takie jak Bydgoszcz, Toruń czy Włocławek stanowią centra naukowe, kulturalne i gospodarcze. Województwo kujawsko-pomorskie wyróżnia się dwoma sektorami gospodarczymi, które odgrywają znaczącą rolę w regionie.
Żyzna ziemia nie tylko dla biznesu
Województwo kujawsko-pomorskie to jedno z kluczowych regionów rolniczych w Polsce. Sprzyjające warunki klimatyczne i urodzajne gleby pozwalają na produkcję różnorodnych produktów rolnych, w tym zbóż, owoców i warzyw. Za podstawę rozwoju gospodarki rolnej w województwie kujawsko-pomorskim uważa się korzystne warunki przyrodnicze, zwłaszcza wysoki odsetek gruntów ornych (57% – dla porównania średnia krajowa wynosi 45%) i rozwinięta kultura rolna. Prywatny sektor rolny dominuje w regionie (95%), a średnia wielkość powierzchni gruntów rolnych w województwie w 2022 roku wynosiła 17,01 hektara.
Najważniejsze gałęzie rolnictwa w kujawsko-pomorskim:
- Produkcja buraków cukrowych,
- Produkcja rzepaku,
- Produkcja zbóż
- Produkcja zwierzęca (pogłowie trzody chlewnej i produkcja mięsa).
Z owoców, jakie wydaje kujawska ziemia skorzystało już mnóstwo firm. Na szczególną uwagę zasługują Krajowa Spółka Cukrowa oraz Zakłady Tłuszczowe Kruszwica.
Polski Cukier? Raczej Kujawski Cukier
Kujawsko-pomorskie słynie dużej popularności upraw buraka cukrowego, więc nic dziwnego, że jednym z największych producentów cukru w Polsce jest Krajowa Spółka Cukrowa.
Krajowa Spółka Cukrowa, znana również jako Polski Cukier to stworzone w sierpniu 2002 roku konsorcjum cukrowni z centralą w Toruniu. Głównym udziałowcem spółki jest Skarb Państwa, a ponad 20% akcji należy głównie do plantatorów buraka cukrowego oraz pracowników spółki. Między 2021 a 2022 rokiem w Polsce wyprodukowano 2,3 mln ton cukru i wyeksportowano cukier o wartości 357 mln euro. Lwia część tej produkcji pochodzi właśnie z zakładów Krajowej Spółki Cukrowej. Oto jak przedstawiają się wyniki tego przedsiębiorstwa.
Powierzchnia upraw oraz zbiory buraków cukrowych w kujawsko-pomorskim w 2022 roku stanowiły ponad 1/5 powierzchni oraz zbiorów tej uprawy w całej Polsce. Co więcej, niezależnie od tego, że powierzchnia upraw buraka cukrowego w 2022 spadła o 12,1% w stosunku roku do poprzedniego roku (jest to pierwszy spadek powierzchni tej uprawy od 2015 roku), to wartość plonów wzrosły o 6,9%. Zbiory były niższe o 6,1%. w stosunku do 2021, ale wyższe o 73,5% niż w 2015. To sprawiło, że kujawsko-pomorskie uplasowało się na drugim miejscu w kraju pod względem zbiorów i drugim w kwestii skupu buraka cukrowego, z czego skorzystał Polski Cukier.
To wszystko sprawiło, że to właśnie w województwie kujawsko-pomorskim spółka umiejscowiła większość swoich placówek przetwórczych oraz zakładów produkcyjnych, a obecnie cieszy się statusem największego producenta cukru w Polsce i ósmego co do wielkości w całej Europie.
Krajowa Spółka Cukrowa SA GK w 2022 roku:
- Przychody ze sprzedaży w tysiącach zł: 2 577 481,00.
- Zysk netto w tysiącach zł: 126 391,00.
- Przeciętne zatrudnienie: 2 550,00.
Dlaczego Olej Kujawski rządzi nie tylko na polskich stołach?
Założyciele Zakładów Tłuszczowych Kruszwica wspaniale wykorzystali potencjał regionu w postaci znacznych powierzchni uprawnych, oraz dużej popularności upraw rzepaku wśród rolników z kujawsko-pomorskiego. Zakłady Tłuszczowe Kruszwica to największy w Polsce przetwórca nasion oleistych i producent tłuszczów roślinnych, który walczy o status lidera w Europie Środkowej.
Stworzenie pierwszego zakładu w Brzeszczu stanowiło inwestycję władz państwowych i zostało ujęte w plan sześcioletni zrealizowany w latach 1952–1956, a w 1995 roku podpisano akt przekształcenia państwowych Kujawskich Zakładów Przemysłu Tłuszczowego w spółkę akcyjną Skarbu Państwa o nazwie Zakłady Tłuszczowe Kruszwica. Decyzja władz państwowych dotycząca budowy w Kruszwicy fabryki przemysłu tłuszczowego nie była dziełem przypadku. Lokalizacja na Kujawach umożliwiała tanią dostawę kluczowego surowca – rzepaku – który można było uprawiać w znaczących ilościach na okolicznych żyznych gruntach ornych.
Powierzchnia upraw rzepaku i rzepiku, w przeciwieństwie do zbóż, sukcesywnie zwiększa się w województwie kujawsko-pomorskim od 2018 roku. Natomiast w 2022 roku wzrosła o 11,7% w stosunku do roku 2021. Na Kujawach odnotowano także wzrost plonów i zbiorów, chociaż województwo nie zajmuje najwyższych pozycji w kraju pod względem tych upraw.
Zakłady Tłuszczowe Kruszwica, producent niekwestionowanego lidera wśród olejów na polskich stołach – oleju Kujawskiego – oferują także masła i margaryny. Spółka zajmuje się także produkcją tłuszczy do zastosowania w warunkach przemysłowych, m.in. biopaliw. Zakłady Tłuszczowe Kruszwica od lat cieszą się stabilną pozycją na warszawskiej giełdzie, a jej produkcja eksportowana jest na Węgry, do Niemiec, Rumunii, Izraela, Bułgarii, Słowacji i Gruzji. W 2007 roku zakład znalazł się strukturach ZT „Kruszwica” i międzynarodowej Grupy Bunge, powstałej prawie dwa wieki temu w Amsterdamie, a obecnie skupiającej swoje działania w USA.
Podsumowując, sukces zakładów w Kruszwicy wynika z fuzji lokalizacji i skutecznych działań marketingowych, które sprawiły, że to właśnie produkty tej marki najczęściej lądują na naszych stołach.
Zakłady Tłuszczowe Kruszwica w 2022 roku:
- Przychody ze sprzedaży w tysiącach zł: 4 778 588,00.
- Zysk netto w tysiącach zł: 315 276,00.
- Przeciętne zatrudnienie: 1 043,00.
Kujawy to jednak nie tylko uprawy rolne. To również i przemysł, który jest skuteczną konkurencją dla zagranicznych marek, które w Polsce odnoszą sukcesy.
Polska odpowiedź na Lidla i Biedronkę
Region kujawsko-pomorski pełni kluczową rolę w kraju pod względem społeczno-gospodarczym, wyróżniając się wszechstronnie rozwiniętym sektorem przemysłowym, który sprawnie dostosowuje się do wyzwań konkurencji na rynku. Miasta takie jak Bydgoszcz, Toruń, Włocławek, Grudziądz i Inowrocław stanowią istotne centra przemysłowe, reprezentujące różnorodne branże, takie jak przemysł chemiczny, elektromaszynowy, spożywczy, tekstylny, celulozowy, mineralny i poligraficzny. Kujawsko-Pomorskie charakteryzuje się zrównoważonym podejściem, łączącym usługi, produkcję i rolnictwo. Przetwórstwem w województwie zajmuje się ponad 19 tys. firm, a 70% eksportu z regionu trafia na rynki europejskie.
Najważniejsze gałęzie przemysłu w kujawsko-pomorskim:
- Sektor spożywczy,
- Sektor elektromaszynowy,
- Sektor przetwórstwa chemicznego,
- Sektor drzewno-papierniczy.
Przemysł spożywczy, który jest doskonale powiązany z bazą surowcową województwa dominuje pod względem wartości produkcji przemysłowej w Kujawsko-Pomorskim. W tym regionie ulokowały się liczne duże spółki z kapitałem zagranicznym, ale i wielu mniejszych producentów, którzy umacniają swoją pozycję na rynku. Bryluje jednak jedna marka, a mianowicie Spółka POLOmarket.
Spółka POLOmarket powstała w 1997 z połączenia 27 sklepów pięciu właścicieli z Konina, Inowrocławia, Świecia, Torunia i Płocka i ma w 100% polski kapitał. Sieć dysponuje około 280 sklepami, które przyciągają średnio 9 mln klientów w miesiącu. POLOmarket Sp. z o.o. ma swoją siedzibę i pierwsze centrum logistyczne w Giebni k. Pakości, drugie centrum magazynowe zlokalizowane w Kłobucku, a w kwietniu 2021 r. uruchomiła trzecie centrum logistyczne, które znajduje się w Swarożynie k. Tczewa. Obecnie angażuje się w modernizacje starszych sklepów w obrębie województwa.
Spółka POLOmarket powstała z inicjatywy kujawskich przedsiębiorców, chcących uchronić się przed hegemonią wielkich marek spożywczych, takich jak Lidl, czy Biedronka. Nie od dziś wiadomo, że te giganty pożerają mniejsze sklepy spożywcze, które nie mogą konkurować z liderami rynkowymi. Dlatego właśnie współpraca była jedynym wyjściem dla właścicieli sklepów spożywczych z Kujawsko-Pomorskiego, którzy chcieli zachować swoje biznesy.
Ich pomysł okazał się strzałem w dziesiątkę w głównej mierze za sprawą korzystnego położenia w sercu regionu, gdzie kwitnie rolnictwo i hodowla zwierząt. Dzięki temu założyciele POLOmarket nie byli zmuszeni do konkurowania z zagranicznymi markami o dostawy do ich sklepów. Zamiast tego poszli do źródła, czyli rolników, hodowców i sadowników z Kujaw i do dziś większość artykułów z oferty sklepów POLOmarket pochodzi od polskich producentów.
POLOmarket Sp. z o.o. w 2022 roku:
- Przychody ze sprzedaży w tysiącach zł: 2 042 093,91.
- Zysk netto w tysiącach zł: 4 829,20.
- Przeciętne zatrudnienie: 336,00.
Kwestia położenia geograficznego jest nie tylko istotna dla właścicieli sklepów, ale i dla przemysłu kolejowego, dla którego Kujawy to istotny region.
Kolej na Kujawy
Przemysł elektromaszynowy na Kujawach jest szczególnie rozwinięty, a czołowym przedstawicielem tego sektora jest przedsiębiorstwo Pojazdy Szynowe PESA SA, które może pochwalić się ponad stu siedemdziesięcioletnią historią funkcjonowania w tym regionie.
Początkowo zakłady zostały uruchomione w 1851 jako Ostbahn-Werkstatt-Bromberg (z niem. Zakłady Naprawcze Kolei Wschodniej Bydgoszcz). Pod koniec stycznia 1945, po wyzwoleniu miasta, odbyło się zebranie załogi, która na tymczasowego kierownika wybrała wówczas Leona Wallo, a później funkcję naczelnika przywrócono mgr. inż. Janowi Rupińskiemu, a także powrócono do nazwy z 1939 – PKP Warsztaty Główne I klasy. W kwietniu 1945 radzieckie władze wojskowe wpisały zakład na listę 30 obiektów gospodarczych w Bydgoszczy planowanych do objęcia akcją wywozu urządzeń do ZSRR, czego udało się uniknąć po interwencji polskich władz u przedstawiciel Misji Ekonomicznej ZSRR. Od lat 60. modernizowano stopniowo park maszynowy zakładu, jednak działalność przedsiębiorstwa ograniczała się do świadczenia usług naprawczych. W 2001 roku władze spółki podjęły decyzję o rozpoczęciu własnej produkcji i zmianie nazwy na Pojazdy Szynowe PESA SA.
Obecnie jest to jedno z największych polskich przedsiębiorstw produkujących i remontujących pojazdy szynowe, takie jak lokomotywy, zespoły trakcyjne, wagony i tramwaje z siedzibą w Bydgoszczy. Do flagowych produktów marki należą lokomotywy Gama, elektryczne zespoły trakcyjne Elf, spalinowe zespoły trakcyjne Link oraz tramwaje Swing i Twist, które są eksploatowane w 12 krajach (Rosja, Niemcy, Białoruś, Kazachstan, Bułgaria, Czechy, Ukraina, Litwa, Polska, Włochy, Węgry i Rumunia). Ostatnio spółka PESA dostarczyła pociągi typu Dart PKP Intercity.
Położenie spółki Pojazdy Szynowe PESA nie było dziełem przypadku. Firmę założono i rozwijano w tym regionie z uwagi na bydgoski węzeł kolejowy, który stanowi jeden z większych w Polsce. W tym węźle krzyżują się linie wschód-zachód i północ-południe, w tym ważnej z punktu widzenia gospodarczego magistrali węglowej.
Pojazdy Szynowe PESA SA w 2022 roku:
- Przychody ze sprzedaży w tysiącach zł: 1 445 664,00.
- Zysk netto w tysiącach zł: -73 032,00.
- Przeciętne zatrudnienie: 2 359,00.
Bydgoszcz to istotne miasto na mapie Kujaw, ale nie można zapomnieć o Toruniu, do którego ma słabość jeden z bardziej kontrowersyjnych polskich przedsiębiorców.
Lokalny patriotyzm, na którym zyskał biznes
Sukces Toruńskich Zakładów Materiałów Opatrunkowych był uwarunkowany nie tyle położeniem, co przywiązaniem sprytnego zarządcy, Jarosława Józefowicza, do Torunia i całego regionu. To przedsiębiorstwo powstało w 1951 roku i zostało powołane przez Ministerstwo Obrony Narodowej do dostarczania opatrunków na potrzeby wojska, oraz Centralnego Urzędu Zaopatrzenia Górnictwa. Natomiast od 1978 roku zarządzał nim Jarosław Józefowicz, który w 1991 roku wyszedł z inicjatywą prywatyzacji zakładów. W tym czasie TZMO przekształcono w spółkę akcyjną, której akcjonariuszami stali się dotychczasowi pracownicy, a na czele zarządu zasiadł Józefowicz.
Pod jego władzą TZMO rozszerzyło swoją działalność i stworzyło silną markę, która zaistniała nie tylko w Polsce, ale i za granicą. Toruńskie Zakłady Materiałów Opatrunkowych zajmują się podbojem światowego rynku produktów higienicznych, a ich marki, takie jak Bella (podpaski) czy Seni (wyroby chłonne) zdobywają popularność na Wschodzie. Spółka dysponuje z fabrykami na Węgrzech, w Indiach, Rosji i Ukrainie. Po inwazji Rosji na Ukrainę Jarosław Józefowicz był ostro krytykowany z uwagi na swoją decyzję o kontynuowaniu działalności w Rosji, a sprawa eskalowała do tego stopnia, że przed siedzibą przedsiębiorstwa w Toruniu doszło do licznych protestów. Jednak to nie przekonało prezesa i firma nie zerwała współpracy z reżimem rosyjskim, natomiast zawiesiła działalność produkcyjną w Ukrainie (niemniej zaoferowała pomoc pracownikom).
Mimo że od czasów prywatyzacji aż do skandalu związanego z poglądami politycznymi Józefowicz pozostaje postacią dość kontrowersyjną, to nie można zaprzeczyć, że jest to wyjątkowo skuteczny biznesmen, który przyczynił się do rozwoju regionu kujawsko-pomorskiego. Sam niejednokrotnie wspominał o swoim oddaniu regionowi, ale zostało to także zauważone przez innych. W 2011 roku Józefowicz został odznaczony przez prezydenta Bronisława Komorowskiego Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski, a w 2012 roku tytułem Ambasadora Regionu.
Toruńskie Zakłady Materiałów Opatrunkowych w 2022 roku:
- Przychody ze sprzedaży w tysiącach zł: 3 391 364,00.
- Zysk netto w tysiącach zł: 374 974,00.
- Przeciętne zatrudnienie: 8 468,00.
Biznesowe Gepardy województwa kujawsko-pomorskiego
Województwo kujawsko-pomorskie może pochwalić się swoimi „biznesowymi gepardami” — to dynamiczne i innowacyjne firmy, które rozwijają się szybko i osiągają sukcesy na rynku. To przedsiębiorstwa, które inwestują w nowoczesne technologie, przyciągają inwestorów i tworzą nowe miejsca pracy. Dzięki nim region ten ma szansę stać się jeszcze bardziej atrakcyjnym miejscem dla biznesu. 2214 firm z województwa Kujawsko-pomorskiego spośród 96 881 polskich przedsiębiorstw, których wyniki finansowe w maju 2023 r. przeanalizował Instytut Europejskiego Biznesu, tytuł Gepardów Biznesu 2022 uzyskało 2214 firm.
Oto najwięksi gracze tegorocznej edycji:
LP. | NAZWA FIRMY | SIEDZIBA | ŚREDNIA Z DYNAMIK ZYSKU I PRZYCHODÓW OD 2019 R. DO 2020 R. W PROCENTACH | WARTOŚĆ RYNKOWA FIRMY W MARCU 2021 R. W TYS. ZŁ |
1 | Gzella Investments Sp. z o.o. | Osie | 382 330 | 305 328 |
2 | Pres Beta Sp. z o.o. Sp.K. | Toruń | 81 754 | 181 680 |
3 | Onlybio.Life S.A. | Bydgoszcz | 62 655 | 25 601 |
4 | Teldat Sp. z o.o. | Bydgoszcz | 26 433 | 2 798 |
5 | Vallor S.A. | Toruń | 25 882 | 131 209 |
6 | Facelink Sp. z o.o. sp.k. | Toruń | 18 029 | 19 489 |
7 | Am Eco Energy Sp. z o.o. | Bydgoszcz | 16 826 | 8 042 |
8 | Cbk Sp. z o.o. | Dylewo | 13 736 | 9 235 |
9 | Pol – Speed Sp. z o.o. sp.k. | Skrzynki | 12 847 | 37 174 |
10 | Salinex Sp. z o.o. | Piechcin | 10 964 | 51 375 |
11 | Transwer Sp. z o.o. sp.k. | Złotniki Kujawskie | 9 626 | 15 124 |
12 | Kenez Sp. z o.o. | Włocławek | 8 983 | 17 480 |
13 | Poland Tokai Okaya Manufacturing Sp. z o.o. | Ostaszewo | 8 686 | 56 371 |
14 | Grupa Producentów Warzyw i Owoców Pol-Frut Sp. z o.o. | Sierzchowo | 8 671 | 7 450 |
15 | Polanes Sp. z o.o. | Bydgoszcz | 6 978 | 6 498 |
Źródło: Europejska Firma
Biznes w Kujawsko-Pomorskim
Województwo kujawsko-pomorskie to region, który nie tylko pielęgnuje swoje tradycje, ale także jest otwarty na nowoczesność i innowacje. Przytoczone powyżej przykłady udowadniają, że Kujawsko-Pomorskie to miejsce, które oferuje liczne perspektywy rozwoju zarówno dla lokalnych przedsiębiorców, jak i dla inwestorów z zewnątrz. To także obszar, w którym natura idzie w parze z gospodarką, tworząc niepowtarzalny klimat i możliwości – wykorzystane choćby przez Polski Cukier, POLOmarket, czy Zakłady Tłuszczowe Kruszwica.
Fot. Kujawsko-Pomorskie Travel
Pomóż nam ulepszać portal
Dzięki Twojej opinii zmienimy nasz portal pod Twoje wymagania. Wypełnij krótką ankietę i daj nam znać, jakich treści szukasz. Chcemy się zmieniać dla Ciebie!