Przedsiębiorco, zbliża się termin rocznego rozliczenia składki zdrowotnej za 2024 rok

W dniu 20 maja 2025 roku upływa ostateczny termin na roczne rozliczenie składki na ubezpieczenie zdrowotne za 2024 rok. Takiego rozliczenia muszą dokonać przedsiębiorcy wraz z rozliczeniem składek za kwiecień br. Poniżej wyjaśniamy, kogo dokładnie dotyczy ten obowiązek i jak w praktyce rozliczyć składkę zdrowotną za 2024 rok.

Kogo dotyczy roczne rozliczenie składki na ubezpieczenie zdrowotne?

Obowiązek rocznego rozliczenia składki na ubezpieczenie zdrowotne za ubiegły rok Cię dotyczy, jeżeli w 2024 roku prowadziłeś pozarolniczą działalność gospodarczą, byłeś objęty ubezpieczeniem zdrowotnym, a także stosowałeś jedną z poniższych form opodatkowania:

• na zasadach ogólnych (według skali),
• podatkiem liniowym,
• ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych.

Co ważne, takie roczne rozliczenie musisz sporządzić także w sytuacji, jeśli w zeszłym roku zawiesiłeś lub zakończyłeś działalność, ale podlegałeś ubezpieczeniu zdrowotnemu choćby przez jeden dzień.

Czemu służy roczne rozliczenie składki zdrowotnej?

Roczne rozliczenie składki na ubezpieczenie zdrowotne ma na celu ustalenie wysokości składki na podstawie przychodów lub dochodów, jakie osiągnąłeś w danym roku z prowadzonej przez siebie działalności. W związku z tym po dokonaniu takiego rozliczenia może się zatem okazać, że zapłacona przez Ciebie składka:

• była wyższa niż ustalona na podstawie rozliczenia – w takim przypadku będzie Ci przysługiwał zwrot nadpłaconej składki;
• była niższa niż ustalona w rozliczeniu – wówczas będziesz musiał dokonać dopłaty brakującej składki zdrowotnej.

Obowiązek rocznego rozliczenia składek zdrowotnych nie dotyczy zatem m.in. przedsiębiorców opodatkowanych kartą podatkową, a także wspólników spółek komandytowych i jednoosobowych spółek z ograniczoną odpowiedzialnością. W ich przypadku składka ustalana jest bowiem nie od przychodu lub od dochodu, ale w sposób zryczałtowany.

Do kiedy trzeba rozliczyć składkę zdrowotną za 2024 rok?

Roczne rozliczenie składki zdrowotnej za 2024 rok musisz dostarczyć do ZUS najpóźniej do 20 maja 2025 r. wraz z rozliczeniem za kwiecień. Co ważne, obowiązują tutaj dodatkowe terminy:

• do 20 maja 2025 roku musisz też uregulować niedopłatę – jeśli z rozliczenia wynika, że suma zapłaconych przez Ciebie składek była niższa od tej ustalonej na podstawie przychodów lub dochodów;
• do 3 czerwca 2025 roku trzeba natomiast złożyć wniosek o zwrot składki zdrowotnej – jeżeli z rozliczenia wynika, że zapłacona w ubiegłym roku składka była wyższa od tej ustalonej w rozliczeniu.

ZUS narzuca również termin dokonania ewentualnej korekty rozliczenia. Taką korektę możesz bowiem złożyć najpóźniej:

• do dnia złożenia wniosku o zwrot nadpłaty składki zdrowotnej,
• do 1 lipca 2025 r. w przypadku nieskładania wniosku o zwrot nadpłaty.

---

---

Jak rozliczyć składkę zdrowotną za 2024 rok?

Sposób rozliczenia składki zdrowotnej za ubiegły rok zależy od formy opodatkowania. Ogólnie jednak w tym celu należy najpierw obliczyć roczną podstawę składki zdrowotnej, a następnie samą składkę roczną. Poniżej znajdziesz szczegółowe wskazówki, jak rozliczyć roczną składkę zdrowotną za 2024 rok.

Rozliczenie składki zdrowotnej przy skali podatkowej i podatku liniowym

Jeśli rozliczasz się na zasadach ogólnych lub podatkiem liniowym, to w pierwszej kolejności powinieneś ustalić podstawę składki zdrowotnej, którą w tym przypadku jest roczny dochód.

Roczny dochód ustalasz natomiast według wzoru: osiągnięty za dany rok przychód pomniejszasz o poniesione w ciągu roku koszty jego uzyskania oraz zapłacone składki na ubezpieczenia społeczne (o ile nie zaliczyłeś ich do kosztów). Co ważne, przy ustalaniu rocznego dochodu powinieneś pamiętać o kilku zasadach:

• uwzględniasz przychody i koszty za okres od stycznia do grudnia 2024 r., ale z pominięciem miesięcy, w których działalność była zawieszona lub w których korzystałeś ze zwolnienia z opłacania składki zdrowotnej;
• dochód powiększasz lub pomniejszasz o ewentualne różnice remanentowe.

W kolejnym kroku obliczasz roczną składkę zdrowotną poprzez przemnożenie wyliczonej podstawy przez:

• 9% – jest to stawka składki zdrowotnej przy opodatkowaniu według skali na zasadach ogólnych;
• 4,9% – jest to stawka składki zdrowotnej obowiązująca przy podatku liniowym.

Następnie powinieneś zsumować miesięczne składki wynikające ze złożonych dokumentów za rok, którego dotyczy roczne rozliczenie. W tym przypadku zatem sumujesz składki odprowadzone do ZUS w miesiącach od lutego 2024 roku do stycznia 2025 roku. Różnica między wyliczoną roczną składką zdrowotną a powyższą sumą składek miesięcznych będzie stanowiła albo nadpłatę, albo niedopłatę.

Ważne!

Zgodnie z przepisami przedsiębiorca nie może odprowadzać składek zdrowotnych w mniejszej wysokości niż wynosi składka minimalna, która obliczana jest jako 9% od wynagrodzenia minimalnego za pracę. W 2024 roku płaca minimalna wynosiła 4242 zł, a zatem minimalna miesięczna składka wynosiła 381,78 zł. Co ważne, taka stawka obowiązywała zarówno przedsiębiorców rozliczających się według skali, jak i podatkiem liniowym.

Rozliczenie składki zdrowotnej przy ryczałcie od przychodów ewidencjonowanych

Nieco inaczej wygląda roczne rozliczenie składki zdrowotnej, jeśli jesteś ryczałtowcem. W tym przypadku bowiem ustalasz ją według rocznego przychodu w następujący sposób:

• przy rocznych przychodach poniżej 60 000 zł – jako 9% od kwoty 60 proc. przeciętnego wynagrodzenia;
• w przypadku przychodów rocznych od 60 000 do 300 000 zł – jako 9% od kwoty 100 proc. przeciętnego wynagrodzenia;
• przy rocznych przychodach przekraczających 300 000 zł – jako 9% od kwoty 180 proc. przeciętnego wynagrodzenia.

Przeciętne wynagrodzenie, jakie należało w 2024 roku uwzględnić przy wyliczaniu składki zdrowotnej, wyniosło 7767,85 zł. Z kolei za przychody uznaje się przychody pomniejszane o kwoty opłaconych składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe, jeżeli nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów lub odliczone od dochodu.

Dokładną wysokość składek miesięcznych i składek rocznych za 2024 roku przy ryczałcie od przychodów eidencjonowanych prezentuje poniższa tabela.

Wysokość przychodów rocznych	Miesięczna składka zdrowotna	Roczna składka zdrowotna
Do 60 000 zł	419,46 zł	5033,52 zł
Od 60 000 zł do 300 000 zł	699,11 zł	8389,32 zł
Powyżej 300 000 zł	1258,39 zł	15100,68 zł

W rozliczeniu rocznym musisz zatem podać:

• faktycznie uzyskany roczny przychód za 2024 rok,
• sumę miesięcznych składek odprowadzonych w okresie od stycznia do grudnia 2024 r. (obowiązuje tutaj zatem inny rok składkowy niż przy skali podatkowej i podatku liniowym).

Co ważne, miesięczne składki przedsiębiorca może ustalać według przychodu za zeszły rok lub obliczać je od bieżącego przychodu. W obu przypadkach, jeśli takie składki odprowadzałeś np. w najniższej możliwej wysokości 419,46 zł, a Twój roczny przychód za 2024 przekroczył 60 000 zł, to będziesz mieć niedopłatę. Analogicznie niedopłata powstanie przy przekroczeniu kolejnego progu dochodowego.

Przykład

Przez cały 2024 rok przedsiębiorca odprowadzał składkę zdrowotną według przychodu za zeszły rok, który wynosił 60 000 zł. W sumie zatem zapłacił ją w rocznej wysokości 5033,52 zł. Jego przychód za 2024 roku okazał się jednak znacznie wyższy, bo wyniósł 180 000 zł. Roczna składka zdrowotna wynikająca z rocznego rozliczenia wyniesie zatem 8389,32 zł. W takiej sytuacji przedsiębiorca będzie mieć zatem niedopłatę w wysokości 3355,80 zł.

Jakie dokumenty należy złożyć przy rocznym rozliczeniu składki zdrowotnej?

Roczne rozliczenie składki zdrowotnej musisz wykonać przy okazji rozliczenia za kwiecień 2025 r. Robisz to na formularzu ZUS:

• ZUS DRA – jeśli składkę rozliczasz tylko za siebie,
• ZUS RCA – jeżeli opłacasz składki także za pracowników.

W obu formularzach znajduje się specjalny blok „Roczne rozliczenie składki na ubezpieczenie zdrowotne”. W przypadku ZUS DRA jest to blok XII, w którym widnieją osobne rubryki dla poszczególnych form opodatkowania. W rubrykach tych należy wpisać m.in.:

• kwotę rocznych przychodów lub dochodów,
• roczną podstawę wymiaru składki,
• roczną składkę,
• sumę miesięcznych należnych składek, wynikającą ze złożonych dokumentów za rok, za który dokonujesz rozliczenia,
• kwotę do dopłaty lub kwotę do zwrotu.

Oba formularze dostępne są na Platformie Usług Elektronicznych ZUS, czyli ZUS PUE, a więc możesz je uzupełnić i wysłać drogą elektroniczną.

Jak złożyć wniosek o zwrot składki na ubezpieczenie zdrowotne?

Jeżeli z rocznego rozliczenia wynika, że przysługuje Ci zwrot składki zdrowotnej, ZUS automatycznie utworzy wniosek o taki zwrot. Będzie on dostępny Twoim profilu płatnika na Platformie Usług Elektronicznych (PUE)/eZUS w sekcji „Dokumenty i wiadomości” => „Dokumenty robocze”. W takim wniosku musisz przede wszystkim wskazać rachunek bankowy, na który ZUS ma Ci przelać zwrot składki zdrowotnej. Dokument ten musisz też podpisać elektronicznie np. profilem zaufanym i wysłać za pośrednictwem Platformy ZUS PUE.

Pamiętaj, że trzeba to zrobić do 2 czerwca 2025 r. i wówczas pieniądze otrzymasz najpóźniej do 1 sierpnia 2025 r. Jeśli natomiast nie złożysz wniosku o zwrot, ZUS rozliczy nadpłatę na Twoim koncie płatnika do końca tego roku. Takie rozliczenie będzie polegało na tym, że kwota nadpłaty zostanie przeznaczona na pokrycie przyszłych należności. Warto też pamiętać, że zwrot składki na ubezpieczenie zdrowotnej nie będzie Ci przysługiwał, jeśli masz zaległości wobec ZUS. Wówczas nadpłata będzie zaliczona na poczet spłaty tych zaległości.