Wraz z początkiem 2025 roku zmieniła się wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę w Polsce. To temat kluczowy nie tylko dla pracowników, ale i dla pracodawców, księgowych oraz przedsiębiorców, którzy muszą odpowiednio planować budżety i koszty zatrudnienia.
Czym jest najniższa krajowa w 2025 roku?
Najniższa krajowa to ustawowo określone minimalne wynagrodzenie, jakie pracodawca musi zapewnić pracownikowi zatrudnionemu na umowie o pracę. Jej wysokość ustalana jest w drodze rozporządzenia rządu i co roku podlega waloryzacji.
Ile wynosi najniższa krajowa w 2025 roku?
Od 1 stycznia 2025 roku minimalne wynagrodzenie za pracę wynosi 4 666 zł brutto. To wzrost w stosunku do roku 2024, kiedy minimalna pensja wynosiła 4 300 zł brutto.
Jaka jest wysokość brutto i netto najniższej krajowej w 2025 roku?
Dla pracownika najważniejsza jest kwota „na rękę”. Po odliczeniu składek i podatków, najniższa krajowa 2025 daje około 3 270 zł netto przy standardowych kosztach uzyskania przychodu i podstawowych ulgach podatkowych.
Rok | Brutto | Netto |
---|---|---|
2024 | 4300 zł | ok. 3220 zł |
2025 | 4666 zł | ok. 3270 zł |
Jakie składki odprowadza się od najniższej krajowej?
Wynagrodzenie brutto to kwota „na papierze”, od której potrącane są obowiązkowe składki i zaliczka na podatek dochodowy. Dopiero po ich odjęciu pracownik otrzymuje tzw. wynagrodzenie netto, czyli „na rękę”.
Składki potrącane z wynagrodzenia pracownika (z 4 666 zł brutto w 2025 r.)
Rodzaj składki | Stawka | Kwota potrącenia |
---|---|---|
Emerytalna | 9,76% | 451,46 zł |
Rentowa | 1,5% | 69,39 zł |
Chorobowa | 2,45% | 113,33 zł |
Zdrowotna | 9% (od podstawy) | ok. 357 zł* |
Zaliczka na PIT | wg skali podatkowej | ok. 365 zł* |
*Podstawa do wyliczenia składki zdrowotnej i PIT jest obniżona o koszty uzyskania przychodu (250 zł) oraz składki ZUS.
Wartości przybliżone, dla pracownika bez ulg i z podstawowymi kosztami uzyskania przychodu.
Dodatkowo, oprócz kwoty brutto, pracodawca musi zapłacić tzw. składki po swojej stronie – są one dodatkowym kosztem zatrudnienia.
Składka pracodawcy | Stawka | Kwota (z 4 666 zł) |
---|---|---|
Emerytalna | 9,76% | 451,46 zł |
Rentowa | 6,5% | 300,69 zł |
Wypadkowa | ok. 1,67% | 77,26 zł |
FP i FGŚP | 2,45% | 113,33 zł |
Razem koszt pracodawcy | – | ok. 5 569 zł |
Podsumowując:
-
Pracownik otrzymuje netto około 3 270 zł.
-
Koszt całkowity pracodawcy to około 5 569 zł.
-
Państwo pobiera z jednej pensji ok. 2 300 zł w postaci danin i składek.
Kiedy wchodzi w życie nowa stawka najniższej krajowej?
Nowa stawka wysokości najniższej krajowej obowiązuje od 1 stycznia 2025 roku i dotyczy wszystkich pracowników zatrudnionych na umowie o pracę. Kolejna zmiana jest planowana na rozpoczęcie nowego roku. Wówczas wzrośnie ona do 4806 zł brutto.
Jak zmieniała się najniższa krajowa na przestrzeni lat?
Minimalne wynagrodzenie w Polsce sukcesywnie rośnie od wielu lat. Jeszcze w 2015 roku wynosiło ono 1 750 zł brutto, a dziś przekracza 4 600 zł brutto.
Jak wygląda wzrost najniższej krajowej w ostatnich pięciu latach?
Oto jak zmieniała się najniższa krajowa na przestrzeni ostatnich 5 lat.
Rok | Najniższa krajowa brutto | Zmiana r/r |
---|---|---|
2021 | 2800 zł | +200 zł |
2022 | 3010 zł | +210 zł |
2023 | 3490 zł / 3600 zł | +480 zł |
2024 | 4242 zł / 4300 zł | +642 zł |
2025 | 4666 zł | +366 zł |
Jak najniższa krajowa wpływa na inne świadczenia?
Wzrost minimalnego wynagrodzenia za pracę nie ogranicza się wyłącznie do wyższej pensji dla osób zarabiających najmniej. Najniższa krajowa 2025 pełni funkcję punktu odniesienia dla wielu innych świadczeń, limitów i wskaźników ekonomicznych. Jej zmiana automatycznie uruchamia całą serię korekt w przepisach podatkowych, ubezpieczeniowych i socjalnych.
Podstawa do wyliczania składek ZUS dla przedsiębiorców
Dla osób prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą (JDG), które opłacają ZUS na zasadach ogólnych, najniższa krajowa wyznacza minimalną podstawę składek społecznych.
W 2025 r. ta podstawa rośnie, co oznacza wyższe składki ZUS dla przedsiębiorców.
Przykład:
-
Minimalna podstawa: 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia → ok. 4 500 zł (prognoza).
-
Wzrost najniższej krajowej wpływa pośrednio na wzrost przeciętnej pensji, a więc i podstawy składek ZUS.
Wyższe świadczenia chorobowe i macierzyńskie
Świadczenia takie jak:
-
zasiłek chorobowy,
-
zasiłek opiekuńczy,
-
zasiłek macierzyński,
-
świadczenie rehabilitacyjne
są liczone na podstawie wynagrodzenia brutto. Wzrost najniższej krajowej oznacza, że osoby zarabiające minimalne wynagrodzenie otrzymają wyższe świadczenia w przypadku choroby lub urlopu macierzyńskiego.
Przykład:
Zasiłek chorobowy = 80% wynagrodzenia z ostatnich 12 miesięcy. Jeśli ktoś zarabia 4 666 zł brutto – to świadczenie wyniesie ok. 3 700 zł brutto miesięcznie.
Wyższa podstawa do alimentów i komornika
Jeśli dana osoba ma zasądzone alimenty lub zaległości egzekwowane przez komornika, wzrost minimalnego wynagrodzenia oznacza:
-
większą kwotę możliwą do zajęcia,
-
wyższy próg wolny od potrąceń (dotyczy umowy o pracę).
Zmiany w dodatkach i świadczeniach socjalnych
Najniższa krajowa 2025 wpływa m.in. na:
-
kryteria dochodowe przy przyznawaniu świadczeń z pomocy społecznej,
-
dodatki mieszkaniowe i energetyczne,
-
wysokość świadczenia „Mama 4+” i innych form wsparcia socjalnego.
Wzrost płacy minimalnej może spowodować, że niektóre osoby stracą prawo do dodatków, przekraczając próg dochodowy.
Limit dla 50% kosztów uzyskania przychodu (dla twórców)
Limit rocznych dochodów, do których można stosować 50% KUP, zależy od rocznej kwoty minimalnego wynagrodzenia × 12.
W 2025 r. limit ten wynosi 120 000 zł, co będzie korzystne dla:
-
twórców,
-
artystów,
-
programistów,
-
projektantów.
Najniższa krajowa jako mnożnik przepisów
Obszar wpływu | Co się zmienia? |
---|---|
ZUS dla przedsiębiorców | Rosną składki społeczne |
Zasiłki i świadczenia chorobowe | Wyższe kwoty świadczeń |
Alimenty i egzekucje komornicze | Większa kwota do zajęcia |
Kryteria pomocy społecznej | Możliwość utraty/dodania uprawnień |
Koszty uzyskania przychodu | Wyższy roczny limit dla twórców |
Czy wzrost najniższej krajowej podnosi zasiłki i dodatki?
Wzrost najniższej krajowej podnosi zasiłki i dodatki – rośnie m.in. wysokość świadczeń chorobowych, zasiłków macierzyńskich oraz minimalnej podstawy składek ZUS dla przedsiębiorców.
Jak wpływa na składki emerytalne i rentowe?
Każda osoba zatrudniona na umowę o pracę, której wypłacane jest wynagrodzenie (w tym najniższa krajowa), odprowadza składki do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS). Wśród nich są m.in. składki emerytalne i rentowe, które mają bezpośredni wpływ na wysokość przyszłych świadczeń emerytalnych.
Wyższe wynagrodzenie = wyższe składki = wyższa emerytura
W uproszczeniu: im więcej zarabiasz, tym więcej składek ZUS trafia na Twoje indywidualne konto emerytalne i subkonto w ZUS. Wzrost najniższej krajowej automatycznie podnosi wartość comiesięcznych składek, a to przekłada się na:
-
większy kapitał emerytalny,
-
wyższą podstawę do obliczania przyszłej emerytury.
Przykład:
Jeśli w 2024 roku pracownik zarabiał 4 300 zł brutto, to jego miesięczna składka emerytalna (9,76%) wynosiła ok. 419 zł. W 2025 roku przy najniższej krajowej 4 666 zł, składka ta wzrośnie do ok. 451 zł miesięcznie.
W ciągu roku daje to 3 840 zł więcej przekazanych do ZUS!
Składki emerytalne trafiają na Twoje indywidualne konto w ZUS
Ważne: pieniądze przekazywane do ZUS nie przepadają – są księgowane na Twoim koncie emerytalnym. To właśnie ta suma (wraz z waloryzacją) będzie podstawą Twojej przyszłej emerytury.
Czy to oznacza, że emerytura będzie znacznie wyższa?
Niestety – wzrost składek nie oznacza „skokowego” wzrostu emerytury. Dlaczego?
-
Po pierwsze, wzrost o kilkadziesiąt złotych miesięcznie oznacza realnie tylko kilka złotych więcej w emeryturze miesięcznej, zwłaszcza gdy mówimy o krótkim okresie.
-
Po drugie, liczy się cała historia składkowa – a więc:
-
ile lat pracowaliśmy,
-
ile składek odprowadziliśmy,
-
jaka była średnia długość życia (brana pod uwagę przy wyliczaniu świadczenia).
-
W dłuższej perspektywie – każda złotówka się liczy
Jeśli jednak przez 40 lat zarabiamy najniższą krajową, to każda jej podwyżka zwiększa kapitał emerytalny. To szczególnie ważne dla osób, które:
-
pracują przez całe życie na minimalnej pensji,
-
nie mają dodatkowych oszczędności,
-
planują przejście na emeryturę w wieku ustawowym.
Wzrost płacy minimalnej a emerytura
Rok | Najniższa krajowa | Składka emerytalna (9,76%) | Roczna suma składek |
---|---|---|---|
2024 | 4 300 zł | 419 zł | 5 028 zł |
2025 | 4 666 zł | 451 zł | 5 412 zł |
Różnica roczna: +384 zł więcej trafia do ZUS.
Różnica w przyszłej emeryturze: odczuwalna dopiero w perspektywie wielu lat składkowych.
Czy wszyscy pracownicy muszą otrzymywać najniższą krajową?
Wszyscy zatrudnieni na podstawie umowy o pracę muszą otrzymywać co najmniej minimalne wynagrodzenie.
Czy umowy zlecenie i o dzieło też obejmuje najniższa krajowa?
Wiele osób pracuje na podstawie tzw. umów cywilnoprawnych – umowy zlecenia lub umowy o dzieło. Często pojawiają się pytania: czy przy takich umowach obowiązuje najniższa krajowa? Czy pracodawca może zapłacić mniej niż osobie na etacie?
Odpowiedź brzmi: to zależy od rodzaju umowy.
Umowa zlecenie a najniższa krajowa
W przypadku umowy zlecenia nie obowiązuje pensja minimalna brutto miesięczna, ale… obowiązuje minimalna stawka godzinowa, która jest ustalana corocznie i również rośnie wraz z podwyżką najniższej krajowej.
W 2025 roku minimalna stawka godzinowa na zleceniu wynosi:
30,50 zł brutto za godzinę.
To oznacza, że:
-
Zleceniodawca nie może zapłacić mniej niż ta stawka – niezależnie od branży czy wieku zleceniobiorcy.
-
Dotyczy to także studentów, osób uczących się, emerytów i osób dorabiających w weekendy.
Przykład:
Jeśli przepracujesz 40 godzin w miesiącu na zleceniu, to otrzymasz co najmniej 1 220 zł brutto (czyli 40 h × 30,50 zł).
Kiedy nie obowiązuje stawka minimalna godzinowa?
Wyjątki od stosowania minimalnej stawki godzinowej:
-
Zlecenie wystawione przez osobę fizyczną dla celów prywatnych (np. opieka nad dzieckiem),
-
Zlecenie, w którym rozliczenie następuje na podstawie efektu (np. zmontowanie filmu) – ale tu mogą pojawić się spory.
Umowa o dzieło a najniższa krajowa
W przypadku umowy o dzieło nie obowiązuje ani najniższa krajowa, ani minimalna stawka godzinowa.
Dlaczego?
-
To umowa rezultatu – liczy się efekt końcowy, a nie czas pracy.
-
Strony dowolnie ustalają wynagrodzenie – nie ma tu żadnego limitu dolnego ani górnego.
Przykład:
Umówiono się na stworzenie plakatu reklamowego za 400 zł – nawet jeśli jego przygotowanie trwało 10 godzin, stawka godzinowa nie ma tu zastosowania. Liczy się wykonanie dzieła.
Co musisz wiedzieć jako przedsiębiorca/zleceniodawca?
-
Jeśli zatrudniasz na zleceniu, pilnuj ewidencji czasu pracy i stawki 30,20 zł brutto – PIP (Państwowa Inspekcja Pracy) może to skontrolować.
-
Jeśli rozliczasz się na dzieło, zadbaj o dowody wykonania pracy – opisy, raporty, protokoły odbioru.
Uwaga na „śmieciówki”!
Przypomnijmy: stosowanie umów cywilnoprawnych zamiast umowy o pracę, gdy spełnione są warunki etatu (stałe godziny, miejsce, podległość przełożonemu), może skutkować:
-
koniecznością przekształcenia umowy w etat (na mocy wyroku sądu),
-
karami dla zleceniodawcy,
-
koniecznością dopłaty do składek ZUS z odsetkami.
Porównanie form zatrudnienia (2025):
Rodzaj umowy | Obowiązuje najniższa krajowa? | Minimalna stawka | Składki ZUS | Umowa o dzieło możliwa? |
---|---|---|---|---|
Umowa o pracę | Tak (4 666 zł brutto) | – | Tak | – |
Umowa zlecenie | Tak (30,50 zł/h) | 30,50 zł/h | Tak (zwykle) | – |
Umowa o dzieło | Nie | Nie dotyczy | Nie | Tak |
Jakie są konsekwencje nieprzestrzegania przepisów o najniższej krajowej?
Pracodawca, który wypłaca mniej niż minimalne wynagrodzenie, naraża się na kary Państwowej Inspekcji Pracy – mogą one sięgać od 1 tys. do nawet 30 tys. zł.
Najczęstsze pytania o najniższą krajową w 2025 roku
Choć najniższa krajowa 2025 została już oficjalnie ogłoszona i obowiązuje od 1 stycznia, to nadal budzi wiele pytań – zarówno wśród pracowników, jak i pracodawców. Poniżej zebraliśmy najczęściej pojawiające się wątpliwości dotyczące minimalnego wynagrodzenia w 2025 roku. Odpowiadamy prostym językiem na kwestie związane z legalnością wypłat, różnicami regionalnymi, stawką godzinową oraz zasadami dla różnych form zatrudnienia. Jeśli masz wątpliwości, czy Twoje wynagrodzenie jest zgodne z prawem – ta sekcja jest właśnie dla Ciebie.
Czy najniższa krajowa w 2025 roku wzrosła dwukrotnie?
Najniższa krajowa w 2025 roku nie wzrosła dwukrotnie. Wzrost jest stopniowy, choć w ciągu ostatnich 5 lat pensja minimalna niemal się podwoiła.
Czy pracodawca może płacić mniej niż najniższa krajowa?
Pracodawca nie może płacić mniej, niż najniższa krajowa, to naruszenie prawa pracy.
Jak sprawdzić, czy otrzymuję najniższą krajową zgodnie z prawem?
Warto porównać kwotę brutto z umowy o pracę z aktualną stawką minimalną i sprawdzić odcinek z listy płac.
Czy najniższa krajowa różni się w zależności od województwa?
Najniższa krajowa nie różni się w zależności od województwa – obowiązuje jednakowa w całym kraju.