Jak zgłosić wakacje ZUS?

Już teraz można skorzystać z wakacji składkowych „Wakacje od ZUS”, który przez jeden miesiąc w roku pozwala przedsiębiorcom na zwolnienie z opłacania składek ZUS obowiązkowego ubezpieczenia społecznego, dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego oraz Funduszu Pracy i Funduszu Solidarnościowego. Wakacje od ZUS nie obejmują składki zdrowotnej. W niniejszym artykule przedstawiamy na czym polega ten program oraz przekażemy instrukcję, jak złożyć wniosek.

---

Śpieszmy się kochać obietnice wyborcze, tak szybko odchodzą. Z pewnością duża część przedsiębiorców miała nadzieję, że po wyborach zostaną zwolnieni z obowiązku opłacania składek do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Niestety, dziś wiadomo już, że przedsiębiorcy nie będą mieć możliwości dobrowolnego odkładania na emeryturę. Składki ZUS nadal będą obowiązkowe. W zamian politycy zaproponowali zwolnienie z płacenia składek w jednym wybranym miesiącu w roku kalendarzowym. Podpowiadam, kto może ubiegać się o takie zwolnienie oraz jak złożyć wnioski o wakacje składkowe ZUS. Niestety, nawet podczas opłacania składek w 2025 roku przez 11 miesięcy, łączna kwota będzie wyższa niż za całe 12 miesięcy 2024 roku!

Masz obowiązek opłacania składek i nic z tym nie zrobisz

Polskie prawo jest silne wobec słabych i słabe wobec silnych. Mogę z dużą odpowiedzialnością postawić tezę, że najbardziej wyzyskiwani w Polsce są mikro, mali i średni przedsiębiorcy. Tymczasem trudno o miesiąc, w którym przy jakiejś aferze nie wskazuje się na złych prywaciarzy. Raz to „zawyżający” cenę sprzedawcy węgla, innym – sprzedawca alkoholu w tubkach, który, mimo iż działał w granicach prawa, został zmuszony do wycofania produktu.

Jednak nawet w otoczeniu często głupich, niepotrzebnych przepisów, duża grupa przedsiębiorców nadal potrafiłaby funkcjonować. Niestety, koszty prowadzenia działalności gospodarczej są coraz wyższe, a w związku z tym z polskiego rynku znika rekordowa liczba firm. W 2023 roku w Polsce zawieszono ponad 372 tys. firm, a 220 tys. zostało zamkniętych. Szacuje się, że w 2024 roku będzie ich ćwierć miliona. Sytuacja jest tym tragiczniejsza, że sektor MŚP skupia ponad 97 proc. firm i generuje ponad 45 proc. Produktu Krajowego Brutto (PKB).

Trudna sytuacja przedsiębiorców wynika z szybko rosnącej płacy minimalnej, zmiany w związku z ustaleniem minimalnej składki zdrowotnej, a przede wszystkim… wysokich składek do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Nic dziwnego, że wielu przedsiębiorców miało nadzieję, chociażby nikłą, że po wyborach parlamentarnych z 15 października 2023 roku przedsiębiorcy nie będą mieli opłacenia za siebie składek ZUS. W końcu poruszała to wchodząca dziś w skład koalicji rządzącej Trzecia Droga złożona z Polskiego Stronnictwa Ludowego i Polski 2050. W programie tej formacji był zapis o wakacjach od składek, chociażby dla mikroprzedsiębiorców w kłopotach finansowych. Niestety, nic się w tym obszarze nie zmieni. W zamian zaoferowano… wakacje składkowe, czyli… miesiąc zwolnienia ze składek.

Przeczytaj też: „Duże firmy wykorzystują luki w przepisach antyzatorowych kosztem MŚP„

Kto może skorzystać ze zwolnienia z obowiązku opłacenia składek?

Składki ZUS w największym stopniu obciążają najmniejsze firmy, często mikroprzedsiębiorstwa i samozatrudnionych. Dlatego wakacje składkowe ZUS przewidziano przede wszystkim dla mikroprzedsiębiorców. Z wakacji składkowych możesz skorzystać, jeżeli:

• jesteś wpisany do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG);
• ubezpieczasz do 10 osób (właściciel + maksymalnie 9 pracowników);
• z rocznym obrotem do równowartości 2 mln euro;
• którzy nie wykonują działalności na rzecz byłego pracodawcy.

Według rządowych statystyk z wakacji od ZUS-u skorzystać będzie mogło 1,7 mln firm. Oczywiście zwolnienie dotyczy składek właściciela. Nadal, jako mikroprzedsiębiorca musisz odprowadzać składki tylko, jeśli zatrudniasz pracowników za tychże.

Z ulgi skorzystają także wspólnicy spółki cywilnej, oczywiście, o ile spełniają ustawowe kryteria. Natomiast takiej możliwości nie mają wspólnicy spółki jawnej, komandytowej i jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (z o.o.).

Przeczytaj też: „Obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne będą coraz niższe. Czy dobrowolny ZUS to dobry pomysł?„

Wakacje składkowe ZUS – najważniejsze zasady zwolnienia

• start wakacji składkowych ZUS za grudzień 2024 roku (żeby otrzymać zwolnienie w 2024 roku, wniosek należy złożyć w listopadzie);
• zwolnienie dla wspólników spółki cywilnej i mikroprzedsiębiorców spełniających ustawowe kryteria;
• zwolnienie dla danej formy opodatkowania (na zasadach ogólnych, skala podatkowa, podatek liniowy, ryczałt ewidencjonowany, karta podatkowa);
• zwolnienie ze składek na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, wypadkowe, chorobowe – jeżeli wcześniej dochodziło do opłacenia składek) oraz Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy;
• zwolnienie nie dotyczy składki zdrowotnej;
• zwolnienie ze składek w wybranym jednym miesiącu w roku (decyzja należy do mikroprzedsiębiorcy);
• wsparcie udzielane w trybie pomocy de minimis (wymagane oświadczenie o dotychczas uzyskanej pomocy w tej formule);
• wakacje składkowe nie powodują przerwy opłacenia składek i utraty prawa do zasiłku chorobowego (dla zachowania ciągłości świadczeń składki na ubezpieczenia społeczne są opłacane z budżetu państwa).

Jak skorzystać z wakacji składkowych?

Żeby uzyskać zwolnienie ze składek na ubezpieczenie społeczne, w miesiącu poprzedzającym należy złożyć wniosek o wakacje składkowe ZUS, np.:

• złożenie wniosku w styczniu dla zwolnienia ze składek w lutym;
• złożenie wniosku w listopadzie dla zwolnienia ze składek ZUS za grudzień itp.

To elektroniczny wniosek RWS (o zwolnienie z obowiązku opłacenia składek za wybrany miesiąc). Wniosek należy złożyć w profilu płatnika na Platformie Usług Elektronicznych (PUE ZUS) lub eZUS (PUE eZUS). We wniosku konto płatnika musi umieścić stosowne informacje, tj.:

• dane identyfikacyjne płatnika składek – imię i nazwisko, numer NIP i PESEL (przy braku tych numerów – seria i numer dowodu osobistego lub paszportu);
• miesiąc zwolnienia ze składek;
• fundusze składkowe zwolnione ze składek (FUS, FP/FS);
• potwierdzenie spełnienia ustawowych kryteriów do uzyskania zwolnienia;
• oświadczenia o korzystaniu z pomocy publicznej de minimis i przychodzie.

Rozpatrywane są wyłącznie wnioski złożone w miesiącu poprzedzającym miesiąc zwolnienia. Dlatego nie warto wnioskować o zwolnienie dwa miesiące wcześniej, tak samo, jak w miesiącu, w którym przedsiębiorca nie chce płacić składek.

Informacja zwrotna odnośnie wniosku pojawi się w postaci elektronicznej na profilu płatnika w panelu informacyjnym (PUE ZUS lub PUE eZUS). Pozytywne rozpatrzenie wniosku przedsiębiorcy o wakacje składkowe nie wymaga wydania decyzji przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Decyzja jest wydawana, jeżeli ZUS stwierdzi, że konto płatnika nie spełnia warunków do przyznania zwolnienia lub należy uzupełnić wniosek.

Przeczytaj też: „Emerytura obywatelska – czy równe emerytury to dobry pomysł?„

Instrukcja składania wniosku

Oto szczegółowy przewodnik przygotowany przez ZUS, który krok po kroku wyjaśnia, jak prawidłowo złożyć wniosek o zwolnienie ze składek.

Kliknij tutaj, aby przejść do instrukcji ZUS

Masz problem z wypełnieniem wniosku? Abonament Faktura.pl z ekspertem księgowym pozwala na poradę wykwalifikowanej księgowej, która pomoże przejść cały proces krok po kroku.

Kliknij tutaj, aby założyć darmowe konto w Faktura.pl

Jeżeli nie złożysz wymaganych dokumentów wnioski o wakacje składkowe zostaną odrzucone.

Wakacje składkowe ZUS a dokumenty rozliczeniowe

Przedsiębiorcy korzystający ze zwolnienia ze składek społecznych muszą wskazać właściwy kod tytułu ubezpieczenia w deklaracji ZUS DRA. Nowe kody ubezpieczenia są następujące:

• 05 14 – przedsiębiorcy korzystający z dużego ZUS-u.
• 05 74 – przedsiębiorcy korzystający z 2-letniego okresu opłacania składek preferencyjnych ZUS.
• 05 94 – przedsiębiorcy korzystający z ulgi mały ZUS plus.

W miesiącu korzystania ze zwolnienia ze składek przedsiębiorca musi przesłać do ZUS DRA następujące raporty:

• ZUS RCA za siebie – z kodem 05 14, 05 74 lub 05 94 z rozliczonymi składkami na ubezpieczenia społeczne finansowane z budżetu państwa.
• ZUS RCA z aktualnym kodem tytułu ubezpieczenia i składką na ubezpieczenie zdrowotne oraz na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe (jeżeli było opłacane);
• ZUS RCA za pozostałych ubezpieczonych (jeżeli występują);
• ZUS DRA ze składkami z utworzonych raportów RCA.

Wakacje składkowe ZUS – zalety:

• szybka i prosta procedura;
• brak konieczności zawieszania działalności – przedsiębiorca może nadal generować roczny przychód i wystawiać faktury;
• obniżenie kosztów prowadzenia działalności gospodarczej;
• zachowanie ciągłości świadczeń (uprawnienie do zasiłku chorobowego, brak wpływu na wysokość przyszłych świadczeń emerytalno-rentowych).

Przeczytaj też: „Zalety JDG, czyli dlaczego warto zmienić etat na własną firmę„

---

---

Wakacje składkowe ZUS w liczbach. Ile można oszczędzić?

	2024	2025
Miesięczna wysokość składek bez ubezpieczenia chorobowego	1485,31 PLN	1646,47 PLN
Miesięczna wysokość składek z ubezpieczeniem chorobowym	1600,32 PLN	1773,96 PLN
Roczna wysokość składek bez ubezpieczenia chorobowego	17 823,72 PLN	19 757,64 PLN
Roczna wysokość składek z ubezpieczeniem chorobowym	19 203,84 PLN	21 287,52 PLN

W rzeczywistości oszczędność jest iluzoryczna. Jeżeli przedsiębiorca nie zdąży złożyć wniosku o wakacje składkowe w listopadzie 2024 roku, aby nie płacić składek za grudzień, łącznie w całym roku zapłaci 17 823,72 złotych lub 19 203,84 złotych. Co ciekawe, to mniej niż za 11 miesięcy składkowych w 2025 roku!

Bez ubezpieczenia chorobowego

Składki ZUS 2024 (12 miesięcy)	Składki ZUS 2025 z 1 miesiącem zwolnienia (11 miesięcy)	Różnica
17 823,72 PLN	18 111,17 PLN	+287,45 PLN

Z ubezpieczeniem chorobowym

Składki ZUS 2024 (12 miesięcy)	Składki ZUS 2025 z 1 miesiącem zwolnienia (11 miesięcy)	Różnica
19 203,84 PLN	19 513,56 PLN	+309,72 PLN

Z pełną odpowiedzialnością można więc stwierdzić, że kolejni rządzący w żaden sposób nie chcą pomóc najmniejszym polskim przedsiębiorcom. W rzeczywistości wakacje składkowe nic nie zmienią i nie poprawią sytuacji firm, których podstawę wymiaru składek należałoby zmniejszyć. A obowiązkowy ZUS w systemie ubezpieczeń społecznych nadal będzie jednym z największych obciążeń mikro, małych i średnich przedsiębiorstw.

Przeczytaj też: „Firmy rezygnują z różnorodności, równości i inkluzywności – czy to dobrze?„

Niestety, nie należy spodziewać się zmian na lepsze. Nie będzie obiecanego podniesienia kwoty wolnej od podatku, przeciągają się prace nad reformą naliczania składki zdrowotnej, mrzonką jest też dobrowolny ZUS. Podejście obozu rządzącego do polskich firm pokazała powódź. Przedsiębiorstwa, które ucierpiały wskutek żywiołu, otrzymały wsparcie w formie… zakupu kas fiskalnych. W przypadku składek Zakładu Ubezpieczeń Społecznych takie firmy mogą liczyć tylko na odroczenie terminu płatności lub rozłożenie należności na raty. I śmieszne, i straszne. A obietnice wyborcze? Jak zwykle, pojawiają się w kampanii i umierają dzień po wyborach.

 

Zainteresował Cię ten artykuł? Czytaj więcej takich treści w ramach cyklu „Zadbaj o swój portfel”